1.
*Hoàn cảnh: Chính sách kinh tế mới ra đời khi nước Nga bước vào thời kì hòa bình xây dựng đất nước trong hoàn cảnh cực kì khó khăn. Nền kinh tế quốc dân bị tàn phá nghiêm trọng, tình hình chính trị không ổn định, các lực lượng phản cách mạng điên cuồng chống phá, gây bạo loạn ỏ nhiều nơi. Trong bối cảnh đó, tháng 3/1921, Đảng Bônsêvích Nga quyết định thực hiện chính sách kinh tế mới do Lê nin đề xướng.
*Nội dung:
Chính sách kinh tế mới (NEP) do Lê-nin đề xướng, bao gồm các chính sách chủ yếu về nông nghiệp, công nghiệp, thương nghiệp và tiền tệ.
- Trong nông nghiệp: Thay thế chế độ trưng thu lương thực thừa bằng thu thuế lương thực.
- Trong công nghiệp:
+ Tập trung khôi phục công nghiệp nặng, cho phép tư nhân được thuê hoặc xây dựng những xí nghiệp loại nhỏ (dưới 20 công nhân) có sự kiểm soát của Nhà nước.
+ Khuyến khích tư bản nước ngoài đầu tư, kinh doanh ở Nga.
+ Nhà nước nắm các ngành kinh tế chủ chốt như công nghiệp, giao thông vận tải, ngân hàng, ngoại thương.
+ Nhà nước chấn chỉnh việc tổ chức, quản lí sản xuất công nghiệp, phần lớn các xí nghiệp chuyển sang chế độ tự hạch toán kinh tế, cải tiến chế độ tiền lương nhằm nâng cao năng suất lao động.
- Trong thương nghiệp và tiền tệ:
+ Tự do buôn bán, trao đổi, mở lại các chợ, khôi phục và đẩy mạnh mối liên hệ giữa thành thị và nông thôn.
+ Năm 1924, phát hành đồng rúp mới.
⟹ Chính sách kinh tế mới là sự chuyển đổi kịp thời từ nền kinh tế do Nhà nước nắm độc quyền về mọi mặt sang nền kinh tế nhiều thành phần nhưng vẫn đặt dưới sự kiểm soát của nhà nước. Với chính sách này, nhân dân Xô viết đã vượt qua thời kì khó khăn và hoàn thành khôi phục kinh tế.
2.
*Hoàn cảnh: Khủng hoảng kinh tế 1929 – 1933 bùng nổ và ảnh hưởng nghiêm trọng đến mọi mặt của nước Mĩ. => Chính phủ Ru-dơ-ven đề ra Chính sách mới để giúp nước Mĩ thoát khỏi khủng hoảng.
*Nội dung: Nhà nước can thiệp tích cực vào đời sống kinh tế, thực hiện phục hồi kinh tế thông qua các đạo luật về ngân hàng, phục hung công nghiệp, điều chỉnh nông nghiệp.
*Tác dụng: Giải quyết các vấn đề cơ bản của nước Mĩ, tăng cường vai trò của nhà nước, xoa dịu mâu thuẫn giai cấp góp phần duy trì chế độ DCTS.
