Thành tựu

Thời Lý số 1

Thời Trần số 2

Kinh tế

- Nông nghiệp: phát triển. Nhà nước quan tâm đến sản xuất, trị thủy, khuyến khích khai hoang.{số 1}

- Thủ công nghiệp: có bước phát triển mới, nhất là ngành ươm tơ, dệt lụa.

- Thương nghiệp: buôn bán, trao đổi trong nước và ngoài nước được mở mang.

- Nông nghiệp: phát triển. Khai hoang mở rộng diện tích trồng trọt, đắp đê được củng cố.{số 2}

- Thủ công nghiệp: có nhiều ngành nghề, trong nhân dân rất phổ biến và phát triển.

- Thương nghiệp: chợ mọc lên ngày càng nhiều, trao đổi buôn bán trong và ngoài nước được đẩy mạnh.

Văn hóa

- Đạo Phật phát triển mạnh nhất. Các hình thức sinh hoạt văn hóa phong phú, đa dạng. Nhiều trò chơi dân gian được dân chúng ham thích.{1}

- Đạo Phật phát triển, nhưng không bằng thời Lý. Nho giáo ngày càng phát triển. Các hình thức sinh hoạt văn hóa đa dạng, phong phú.{2}

Giáo dục

- Năm 1070, xây dựng Văn Miếu để thờ Khổng Tử và dạy học cho các con vua.{1}

- Năm 1075, mở khoa thi đầu tiên.

- Đã bắt đầu quan tâm đến giáo dục, khoa cử song chế độ thi cử chưa có nền nếp, quy củ.

- Quốc tử giám mở rộng việc đào tạo con em quý tộc, quan lại.{2}

- Các lộ, phủ đều có trường công. Trong nhân dân, các làng xã có trường tư.

- Các kì thi được tổ chức ngày càng nhiều, có quy củ và nề nếp.

Khoa học - kĩ thuật

- Kiến trúc, điêu khắc: rất phát triển. Các công trình có quy mô tương đối lớn và mang tính cách độc đáo.

- Trình độ điêu khắc tinh vi, thanh thoát. Phong cách nghệ thuật đa dạng, độc đáo và linh hoạt.{1}

- Các ngành khoa học lịch sử, quân sự, y học và thiên văn học đều đạt được những thành tựu đáng kể.{2}

- Nhiều công trình kiến trúc mới, có giá trị ra đời như: tháp Phổ Minh (Nam Định), thành Tây Đô (Thanh Hóa),…

- Phổ biến điêu khắc các hình, tượng hổ, sư tử, trâu, chó và các quan hầu bằng đá. Hình rồng khắc trên đá trau chuốt, có sừng uy nghiêm.

Bài 15: Sự phát triển kinh tế và văn hoá thời Trần

1. Sự phát triển kinh tế
2. Tình hình kinh tế sau chiến tranh:

- Nông nghiệp:

+ Ngày càng phát triển hơn trước, nhờ có những chính sách và biện pháp khuyến khích của nhà nước

+ Mở rộng diện tích trồng trọt, khai hoang lập làng, xã. Đê  điều được củng cố

+ Ruộng đất công làng xã chiếm phần lớn diện tích ruộng đất trong nước

- Thủ công nghiệp:

+ Xuất hiện nhiều làng nghề thủ công và phường thủ công với các nghề: dệt, gốm, chế tạo vũ khí, đóng thuyền, đúc đồng, rèn sắt,...

- Thương nghiệp:

+ Buôn bán trong và ngoài nước tấp nập

+ Thăng Long là trung tâm kinh tế khá sầm uất của nhà nước

+ Nhà Trần mở rộng trao đổi buôn bán với nước ngoài

1. Tình hình xã hội:

- Xã hội :

+ Ngày càng phân hoá. Gồm nhiều tầng lớp: vương hầu quý tộc, địa chủ, nông dân, thợ thủ công, thương nhân, nông nô và nô tì

1. Sự phát triển văn hoá
2. Đời sống văn hoá:

- Tín ngưỡng, cổ truyền phổ biến và phát triển rộng rãi trong nhân dân

- Nho giáo phát triển mạnh và rất được trọng dụng, giữ các chức vụ quan trọng trong bộ máy nhà nước. Địa vị ngày được dâng cao

- Đạo Phật phát triển, chùa chiền mọc nhiều

- Vua Trần Nhân Tông đã trở thành vị tổ đầu tiên của thiền phái Trúc Lâm của Đại Việt

- Các hình thức sinh hoạt, văn hoá, ca hát, nhảy múa đa dạng và phong phú. Rất phổ biến và phát triển

- Sống giản dị, giàu tinh thần thượng võ, yêu quê hương, đất nước và trọng nhân nghĩa

=> Đời sống, văn hoá phong phú và đa dạng

1. Văn học:

- Văn học chữ Hán rất phát triển

- Văn học chữ Nôm bước đầu phát triển

=> Văn học chứa đựng tinh thần yêu nước, lòng tự hào dân tộc

1. Giáo dục và khoa học - kĩ thuật:

- Giáo dục:

+ Trường học được mở rộng, các kì thi tuyển chọn người tài được tổ chức thường xuyên

+ Lập Quốc sử viện: chuyên viết sử

+ Bộ Đại Việt sử kí được ra đời vào năm 1272

- Quân sự:

+ Tác phẩm nổi tiếng: Binh thư yếu lược của Trần Hưng Đạo

- Y học:

+ Có thầy thuốc nổi tiếng là Tuệ Tĩnh, thiên văn học cũng phát triển

1. Nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc:

- Có nhiều công trình, kiến trúc có giá trị: Tháp Phổ Minh, thành Tây Đô, Hoành thành Thăng Long,...

- Điêu khắc: chạm trổ tinh tế, ngày càng chạm đến trình độ tinh xảo rõ nét