Trong đời sống, cây phượng vĩ giữ một vai trò quan trọng và thiết yếu. Cây tạo bóng mát vào những ngày hè oi ả, làm dịu đi cái nắng cháy da cháy thịt kia. Dưới bóng phượng là nơi vui chơi của các cô cậu học trò. Cây phượng đứng đó, sừng sững giữa một góc sân tưởng như chẳng hề đồi thay mà đã chứng kiến bao kỉ niệm, bao cảm xúc chẳng thể có lại lần thứ hai. Đó là vòng tay ấm áp dang rộng khi ngày đầu tiên ta đi học, là ánh mắt luyến tiếc, là lời nhắn gửi tâm tình ngày ta ra trường. Cứ thế, cứ thế thầm lặng và giản đơn, cây phượng vĩ đã ghi dấu những chặng đường thời học sinh.

Cây phượng vĩ không biết tự bao giờ đã chất chứa những giá trị tinh thần to lớn. Có cả một thành phố được mệnh danh là "thành phố hoa phượng đỏ"- Hải Phòng bởi nơi đây vào mùa hạ luôn rực đỏ trong sắc phượng. Hay bài thơ "Thời hoa đỏ" của nhà thơ Thanh Tùng đã được nhạc sĩ Nguyễn Đình Bảng phổ nhạc khi hồi tưởng lại những kỉ niệm tuổi trẻ gắn với màu đỏ phượng vĩ.

Một loài cây tưởng như bình thường nhưng lại có vai tèo rất quan trọng trong cuộc sống con người. Ngày nay khi đất nước đang vươn mình đứng dậy, hội nhập cùng thế giới với quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa thì mỗi chúng ta càng cần giữ gìn và tích cực trồng phượng vĩ nhiều hơn để tạo một không gian xanh sạch đẹp.

Trong cuộc đời mỗi con người thì quãng đời học sinh là khoảng thời gian rực rỡ nhất và đẹp đẽ nhất trong cuộc đời mỗi con người. Thời học sinh gắn liền với những trang lưu bút, những bộ đồng phục, chiếc áo dài trắng tinh khôi và đặc biệt là một loại cây, loại cây mà không thể nào thiếu, không thể nào không nhắc đến khi nói đến năm tháng thời học sinh đó là cây phượng .

Phượng là loại cây có từ lâu, phượng có nguồn gốc từ Madagasca. Đến tận cuối thế kỉ XIX thì phượng được du nhập vào các thành phố lớn ở Việt Nam như Hải Phòng, Đà Nẵng, … Và cũng chính vì vậy mà ngày nay Hải Phòng được mệnh danh là thành phố hoa phượng đỏ Bởi vậy mà cứ đến dịp hè khi phượng ra hoa thì Hải Phòng lại được đón một lượng du khách lớn đến để ngắm sắc đỏ rực rỡ trên khắp các con phố ở Hải Phòng. Phượng, ngoài cái tên này ra thì cây này có rất nhiều tên gọi khác nhau như phượng vĩ, xoan tây, điệp tây hoặc hoa nắng. Tên tiếng anh của nó còn được gọi là Mohur tree, bởi phượng được trồng rất nhiều nơi trên thế giới nên mỗi vùng miền nó lại được gọi bằng một cái tên khác nhau. Phượng là cây thuộc họ fabaceae và phượng sinh sống ở những vùng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới bởi vậy nên phượng mới thích nghi với điều kiện nóng ẩm ở Việt Nam.

Phượng thường không cao như những loài cây cổ thụ khác. Cao nhất cũng chỉ khoảng 20m. Phượng có tán rộng nên gốc phượng thường là nơi trú cái nắng hè oi ả của các bạn học sinh. Phượng là loại cây thân gỗ. Thân cây nhỏ không có kích thước quá to. Thân phượng màu nâu sẫm bao bọc bên ngoài là lớp vỏ xù xì gai góc.

Lá phượng đặc biệt, không giống với những chiếc lá cây khác. Mà lá phượng nhỏ xíu, lấm chấm li ti mọc đói xứng qua một xương lá tạo thành những chiếc lá canpo, những chiếc lá nhỏ ấy lại được gắn đối xứng nhau qua một chiếc xương lớn tạo thành một chiếc lá hoàn chỉnh .Chính vì cấu trúc đặc biệt như vậy nên lá phượng thưa thớt chứ không đặc kín như lá bàng, lá bằng lăng,… Lá phượng thuộc họ lá kép lông chim, lá thường có màu xanh lục. Dặc biệt vào mùa khô lá cây thường xuyên vàng và lá bắt đầu rụng vào khoảng thời gian này.

Phượng có tán rộng dài, vươn xa. Mỗi cành lớn thường có nhiều nhánh nhỏ đan xen chi chít khiến cây phượng có hình dáng như những chiếc ô khổng lồ xanh mướt tỏa bóng râm mát tránh cái nắng gắt, oi ả của ngày hè.

Cây phượng có rễ to, thuộc loại rễ cọc. Là rễ cọc nên nó đâm sâu xuống đất hút chất dinh dưỡng nuôi cây. Có một số cây phượng có phần rễ nổi trên mặt đất, đó là những chiếc dễ dài, ngoằn ngoèo và có kích thucows tùy theo đọ tuổi của cây.

Nhờ có những chiếc rễ to, khỏe hút chất dinh dưỡng nuôi cây mà đến dịp hè cây mới bung hoa khoe sắc. Hoa phượng thường có màu đỏ thẫm hoặc đỏ tươi. Hoa phượng có năm cánh trong đó có một cánh gọi là cánh lớn. Cánh lớn có đặc điểm hình dáng khác so với bốn cánh còn lại. Cánh lớn có màu đỏ, mọc chính giữa trên lá có lốm đốm màu vàng. Màu đỏ cảu hoa là màu của nắng của gió là màu đỏ của cái nắng gay gắt của mùa hè oi ả. Tuy bông hoa phượng ấy mang sắc đỏ gay gắt nhưng khi nó hòa quyện với màu xanh của lá, vàng của nắng, màu xanh trong trẻo của của bầu trời mùa hè thì lại tạo nên một bức tranh thật tuyệt đẹp.

Quả phượng dài, dẹp màu đen, bên trong có nhiều hạt rất cứng . Ở Việt Nam thì quả phượng chưa có nhiều lợi ích trong cuộc sống nhưng ở Caribe thì họ đã biết sử dụng những quả phượng để làm nên bộ gõ để sử dụng trong âm nhạc.

Phượng có tuổi đời không cao chỉ tầm khoảng 20-30 năm tuổi. Nhưng phượng lại có thể tái sinh rất dễ dàng, có thể trồng bằng chồi hoặc hạt và phát triển rất nhanh trên mọi địa hình và đất trồng.

Bên cạnh lợi ích của hầu hết mọi cây là tạo bóng râm che mát và làm đẹp cho con phố phường, trường học thì nó còn là cây gợi nhắc cho chúng ta về những kỉ niệm tuổi thơ, thời cắp sách tới trường. Mỗi khi hè tới, tiếng ve bắt đầu râm ran trên các vòm cây thì phượng cũng bắt đầu ra hoa. Phượng nở cũng là lúc lũ học sinh háo hức được nghỉ hè, cũng là lúc tụi học sinh khóc nức nở vì sắp phải chia xa, phượng nở đem bao niềm vui nỗi buồn của học sinh.

Phượng là loại cây vừa hữu ích, vừa làm đẹp cho đời. Bởi những lợi ích của nó là một ngườ

Phượng vĩ được trồng ở nhiều nơi nhưng chủ yếu nhất vẫn là ở sân của các trường học. Hầu hết các trường học đều có phương vị bởi nó sẽ gắn liền với kỉ niệm của tuổi học trò.

Mùa hạ đến những cánh phượng đỏ rực cả một góc trời, cũng là lúc nó báo hiệu ngày chia ta sắp đến. Phượng Vỹ được gọi với tên khoa học Delonix regia, thuộc gia đình Caesalpiniaceae Họ poinciana có cùng một họ với đậu (Leguminosae), giống Delonix. Phượng vĩ được trồng ở các vùng nhiệt đới của khắp thế giới. Màu đỏ thắm của phượng vỹ đã được cho vào hạng hoàng tộc của thảo mộc đối với người dân ở vùng Madagasca.

Cây phượng vỹ thuộc loại thân gỗ cao khoảng 6-12 mét, với tán lá xòe rộng như chiếc dù lớn, với những cành dài khoảng 20-40cm, dầy đặc những lá kép nhỏ li ti. Khi hoa nở cánh hoa đỏ thẫm, đường kính khoảng 6-10cm mỗi hoa, với năm cánh hoa xòe rộng. 

Bên trong nhụy hoa có mười nhánh, dài khoảng 10cm, với phấn hoa thu hút ong bướm. Khi hết thời kì của hoa, từ đài hoa mọc ra trái phượng, đẹp và dài khoảng 2 feet, khi chín đen thẫm và vỏ cứng, với hạt phượng màu nâu thẫm bên trong. Hạt phượng có thể rang lên để ăn hoặc làm củi đốt.

Người ta có thể tinh chế hương và dầu thơm(essence) của phượng vỹ để dùng làm chất xoa bóp (massage) làm giảm căng thẳng cơ bắp, đem lại cho con người cảm giác thoải mái. Với màu đỏ đặc trưng, với tán cây rực rỡ, hào nhoáng mỗi khi hoa nở rộ, loại cây duyên dáng này xứng đáng để được liệt kê vào hạng hoàng tộc trong tất cả các loại cây cảnh. 

Hoa phượng vỹ rất lâu tàn, chúng giữ nguyên sắc đỏ từ đầu mùa hạ cho đến đầu thu. Phượng vĩ có khả năng chịu bão rất tốt, sau mỗi cơn bão chúng vẫn đứng sừng sững giữa đất trời.

Cây phượng có một sức sống rất dẻo dai và bền bỉ, dù trụi cành giữa mùa đông nhưng xanh tươi trong những tháng ngày còn lại trong năm, và vì tán lá xanh um mở rộng như chiếc dù che nắng mưa, nên phượng được trồng nhiều ở các trường học. 

Có rất nhiều các nhà văn nhà thơ trên thế giới đã viết biết bao nhiêu mẩu truyện, làm biết bao nhiêu bài thơ, họa bao bức tranh, và nhất là phối âm bao nhiêu bản nhạc riêng cho phượng vỹ, điều đó càng làm cho phượng vĩ thêm gần gũi, thân thiết với tuổi học trò.

Dù năm tháng đã qua đi, nhưng cây phương vĩ vẫn nằm nguyên đó, che nắng mưa cho học trò và tạo nên những sắc hoa làm đẹp cho đời. Chia sẻ niềm vui cũng như nỗi buồn của biết bao thế hệ học trò.

Ảnh minh họa (Nguồn internet)3 0 Bài văn thuyết minh về cây phượng vĩ số 3

Mỗi loài cây, mỗi loài hoa sinh ra trên đời đều mang một ý nghĩa và biểu tượng riêng. Nếu cây phát lộc biểu tượng cho sự may mắn, cây liễu là chuẩn mực cho vẻ đẹp yêu kiều của người phụ nữ, cây tùng thể hiện khí chất hiên ngang, ngay thẳng của người quân tử thì cây phượng vĩ - loài cây hết sức giản dị và thân thuộc lại là biểu tượng của tuổi học trò, là sự báo hiệu cho một mùa chia tay đầy thương nhớ. Cây phượng vĩ đã trở thành một người bạn thân thiết của tuổi học trò.

Ngay từ cái tên phượng vĩ đã gieo vào lòng người nhiều bí ẩn. Đó là chữ ghép Hán Việt, có nghĩa là đuôi con chim phượng. Cách gọi này cũng khá hợp lí và tinh tế bởi các lá cây đặc biệt là các lá non trông giống như hình vẽ đuôi của loài chim phượng. Phượng vĩ còn có tên gọi khác là xoan tây hay điệp tây, thuộc loại thực vật có hoa, thường sinh sống ở vùng nhiệt đới hoặc cận nhiệt đới.

Theo các nghiên cứu thì phượng vĩ có nguồn gốc từ những cánh rừng ở Madagascar. Còn ở Việt Nam, phượng vĩ được du nhập vào khoảng cuối thế kỉ XIX bởi một người Pháp. Khi ấy, loài cây này thường xuất hiện ở các tỉnh thành như Hải Phòng, Đà Nẵng, Sài Gòn.

Ở Việt Nam, phượng vĩ được trồng khá phổ biến, đặc biệt là ở dọc các con đường, ở trong sân trường học bởi khả năng tạo bóng mát của cây. Đây là loại cây dễ trồng, thích hợp với mọi loại đất từ khô cằn đến màu mỡ; phát triển tốt trên mọi địa hình từ đồng bằng đến trung du và núi cao. Tuy nhiên, loài cây này lại có tuổi thọ không cao, trung bình từ 30 đến 50 năm tùy vào điều kiện chăm sóc và thời tiết.

Một cây phượng vĩ lớn có thể cao đến 20m, tán tỏa ra tứ phía với đường kính lên tới 8m. Rễ cây thuộc loại rễ chùm, đâm sâu xuống lòng đất hút chất dinh dưỡng nuôi cây đồng thời bám sâu vào lòng đất để cây luôn đứng vững trước những bão tố dữ dội. Những chiếc rễ cây lâu năm to như những con rắn khổng lồ, chồi lên ngoằn nghèo trên mặt đất lại là chỗ ngồi lí tưởng cho các bạn học sinh. 

Thân cây to tròn đến hai học trò ôm cũng không xuể. Nó khoác lên mình bộ áo màu nâu sẫm, khi sờ vào có cảm giác xù xì và hơi thô ráp. Từ những cành cây nhỏ bé, mọc ra hàng nghìn, hàng vạn chiếc lá nhỏ li ti màu xanh lục như những lá me. Lá cây mọc đối xứng qua một xương lá trông rất mềm mại, thỉnh thoảng lại rung rinh, đu đưa làm dáng khi chị gió thoảng qua ghé thăm. Hình ảnh khiến mọi người nhớ mãi có lẽ là hoa phượng. 

Mỗi bông hoa có bốn cánh tỏa rộng màu đỏ hay màu đỏ cam, cánh thứ năm mọc thẳng và lớn hơn các cánh hoa còn lại một chút. Cánh hoa cuối cùng này khá đặc biệt, có lấm tấm những đốm màu vàng, màu trắng. Hoa phượng không mọc riêng lẻ mà kết thành từng chùm từ năm đến tám bông hoa. 

Khi nắng ngày càng chói chang và ve cất tiếng râm ran cũng là lúc phượng nở. Mới ngày nào còn e lệ, chúm chím, điểm vài sắc đỏ giữa màu xanh bát ngát thì hôm nay đã bật tung ra, đỏ rực cả một khoảng trời. Phượng nở lại báo hiệu một mùa chia tay sắp đến, gieo vào lòng người những bồi hồi, xao xuyến; những tiếc nuối, nhớ nhung.