Bài 2:
a,Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối.
-Nghĩa của câu: Câu tục ngữ muốn nói đến hiện tượng ngày đêm dài ngắn khác nhau theo mùa. Mùa hạ (tháng 5 âm, tức khoảng tháng 6 dương) có ngày dài đêm ngắn. Mùa đông (tháng 10 âm, tức tháng 11 dương) có ngày ngắn đêm dài
-Cơ sở thực tiễn: Dựa vào sự quan sát của nhân dân về thời gian ngày – đêm vào hai mùa trong năm.
-Khả năng áp dụng: câu tục ngữ trên đúng với các địa phương nằm ở bán cầu Bắc do ảnh hưởng của Trái Đất khi quay quanh Mặt trời đã ngả từng nửa cầu khác nhau về phía Mặt trời.
-Giá trị kinh nghiệm: Câu tục ngữ giúp người dân lao động có thể chủ động sắp xếp công việc cày cấy, sản xuất phù hợp với thời gian từng mùa.
b,Một mặt người bằng mười mặt của
-Nghĩa của câu: con người đáng quý hơn tiền bạc, của cải
-Giá trị kinh nghiệm: Đề cao giá trị của con người,
-Ứng dụng cụ thể:
+Có thể dùng câu tục ngữ khi an ủi một ai bị mất mát tài sản, tiền bạc “của đi thay người”.
+Phê phán những trường hợp coi trọng của cải hơn con người.
+Dạy con cái biết quý trọng giá trị con người.
c,Học ăn, học nói, học gói, học mở.
-Nghĩa của câu:
-Nghĩa đen của câu tục ngữ là khuyên con người phải học hỏi mọi điều trong cuộc sống, từ những điều nhỏ nhất: cách ăn, cách nói.. đến những điều phức tạp nhất.
-Nghĩa bóng: Con người cần phải học hỏi mọi điều để ứng xử lịch thiệp, có văn hóa trong cuộc sống
-Giá trị kinh nghiệm: Khuyên răn con người cần phải biết học hỏi từ những điều nhỏ nhất trong cuộc sống để ứng xử có văn hóa.
-Ứng dụng cụ thể:
+Khuyên răn con người phải biết nói năng đúng mực, lễ phép với thầy cô, người lớn tuổi.
+Phê phán những con người có hành vi ứng xử thiếu văn hóa.
Bài 3:
a,Tấc đất,tấc vàng
-Nghĩa câu tục ngữ: Đất đai quý như vàng
-Cơ sở thực tiền: Đất đai được dùng để sản xuất nông nghiệp, xây dựng nhà cửa, xây dựng đường giao thông, khu công nghiệp… phục vụ cho mọi hoạt động của đời sống con người. Mảnh đất nhỏ bằng một lượng vàng lớn. Đất quý ngang vàng (Bao nhiêu tấc đất, tấc vàng bấy nhiêu).
-Khả năng áp dụng: Câu tục ngữ này hoàn toàn đúng, diện tích đất trên Trái đất không tăng thêm đáng kể trong khi dân số thế giới tăng nhanh. Vì vậy đất đai có giá trị vô cùng to lớn, vàng ăn mãi cũng hết còn đất nếu biết khai thác hợp lí thì sê là nguồn lợi còn mãi với con người.
-Giá trị của kinh nghiệm: Câu tục ngữ nhắc nhở con người nâng cao ý thức vào việc bảo vệ đất đai đồng thời nêu cao ý thức về việc cải tạo đất.
b,Đói cho sạch, rách cho thơm.
-Nghĩa của câu: Theo nghĩa đen, khuyên con người phải ăn uống sạch sẽ, giữ gìn quần áo cho thơm to. Nghĩa bóng: cuộc sống dù có nghèo khổ vẫn phải giữ mình sống cho trong sạch, giữ gìn nhân cách tốt đẹp.
-Giá trị kinh nghiệm: câu tục ngữ đề cao lối sông đạo đức, trong sạch của ông cha ta, đồng thời qua đó giáo dục con người cần phải đề cao lòng tự trọng và phải biết vượt lên hoàn cảnh để giữ gìn nhân cách
-Ứng dụng cụ thể:
+Khuyên răn con người giữ gìn nhân cách dù rơi vào hoàn cảnh khó khăn
+Phê phán những con người vì nghèo khó mà làm điều bất chính.
