Dù được miêu tả ít hay nhiều nhân vật nào của "Lặng lẽ Sa Pa" cũng hiện lên với nét cao quý đáng khâm phục. Trong đó anh thanh niên làm công tác khí tượng kiêm vật lý địa cầu đã để lại cho chúng ta nhiều ấn tượng khó phai mờ.
Trước tiên anh thanh niên này đẹp ở tấm lòng yêu đời, yêu nghề, ở tỉnh thần trách nhiệm cao với công việc lắm gian khổ của mình. Trong lời giới thiệu với ông hoạ sĩ già và cô gái, bác lái xe gọi anh là "người cô độc nhất thế gian". Đã mấy năm nay anh "sống một mình trên đỉnh núi Yên Sơn cao 2600m bốn bề chỉ có cỏ cây và mây mù lạnh lẽo". Công việc hàng ngày của anh là "đo gió, đo mưa, đi chấn động mặt đất" rồi ghi chép, gọi vào máy bộ đàm báo về về trung tâm. Nhiều đêm anh phải "đối chọi với gió tuyết và im lặng đến đáng sợ". Vậy mà anh rất yêu công việc của mình.
Anh quan niệm: "khi làm việc, ta với công việc là đôi, sao gọi là một mình được". Anh hiểu rõ: "Công việc của cháu gian khổ thế đấy, chứ cất nó đi, cháu buồn đến chết mất". Sống một mình nhưng anh không đơn độc bởi "lúc nào tôi cũng có người để trò chuyện. Nghĩa là có sách ấy mà".
Tuy trong điều kiện thiếu thốn nhưng người thành niên ấy vẫn ham mê công việc, biết sắp xếp lo toan cuộc sống riêg ngăn nắp, ổn định. Anh nuôi gà, trồng hoa, đọc sách, thỉnh thoảng anh xuống đường tìm gặp bác lái xe cùng hành khách để trò chuyện cho vơi bớt nỗi nhớ nhà.
Sống trong hoàn cảnh như thế sẽ có người dần thủ mình lại trong nỗi cô đơn. Nhưng anh thanh niên này thật đáng yêu ở nỗi "thèm người", lòng hiếu khách đến nồng nhiệt và sự quan tâm đến người khác một cách chu đáo. Ngày từ những phút gặp gỡ ban đầu, lòng mến khách, nhiệt tình của anh đã gây được thiện cảm tự nhiên đối với người hoạ sĩ già và cô kĩ sư trẻ. Niềm vui được đón khách dào dạt trong anh, toát lên quá nét mặt, cử chỉ: anh biếu bác lái xe củ củ tam thất, mừng quýnh đón quyển sách bác mua hộ, hồ hởi đón mọi người lên thăm "nhà", hồn nhiên kể về công việc, đồng nghiệp và cuộc sống của mình nơi Sa Pa lặng lẽ. Khó người đọc nào có thể quên, việc làm đầu tiên của anh khi có khách lên thăm nơi ở của mình là: hái một bó hoa rực rỡ sắc màu tặng người còn gái lần đầu quen biết. Bó hoa cho cô gái, nước chè cho ông hoạ sĩ già, làn trứng ăn đường cho hai bác cháu... Tất cả không chỉ chứng tỏ đó là người còn trai tâm lý mà còn là kỷ niệm của một tấm lòng sốt sắng, tận tình đáng quý.
Công việc vất vả, có những đóng góp quan trọng cho đất nước nhưng người thành niên hiếu khách và sôi nổi ấy lại rất khiêm tốn. Anh cảm thấy đóng góp của mình bình thường, nhỏ bé so với bảo người khác. Bởi thế nên anh ngượng ngùng khi ông hoạ sĩ già phác thảo chân dung mình vào cuốn sổ tay. Còn người khiêm tốn ấy hào hứng giới thiệu cho ông hoạ sĩ những người khác đáng đẽ hơn mình: "Không, không, bác đừng mất công vẽ cháu, để cháu giới thiệu cho bác những người đáng vẽ hơn. "Đó là ông kĩ sư vườn rau vượt qua bao vất vả để tạo ra củ su hào ngon hơn, to hơn. Đó là "người cán bộ nghiên cứu sét, 11 năm không xa cơ quan lấy một ngày"... Dù còn trẻ tuổi, anh thấm thía cái nghĩa, cái tình của mảnh đất Sa Pa, thấm thía sự hi sinh lặng thầm của những con người đang ngày đêm làm việc và lo nghĩ cho đất nước.
Bằng một cốt truyện khá nhẹ nhàng, những chỉ tiết chân thực tinh tế, ngôn ngữ đối thoại sinh động, Nguyễn Thành Long đã để lại một cuộc gặp gỡ tình cờ mà thú vị nơi Sa Pa lặng lẽ. Chưa đầy 30 phút tiếp xúc với anh thanh niên, khiến người hoạ sĩ già thêm suy ngẫm về vẻ đẹp cuộc đời mà mình không bao giờ thể hiện hết được và còn làm cô kĩ sư trẻ lòng bao cảm mến bâng khuâng...
Với chuyện ngắn này, phải chăng nhà thơ muốn khẳng định: Cuộc sống của chúng ta được làm nên từ bảo phấn đấu, hy sinh lớn lao và thầm lặng? Những con người cần mẫn, nhiệt thành như anh thanh niên ấy, khiêns cuộc sống này thật đáng trân trọng, thật đáng tin yêu.
