Câu chuyện là lời cảnh tỉnh, là bài học lịch sử sâu sắc dành cho chúng ta trong công cuộc dựng xây và bảo vệ đất nước. Đó là không bao giờ được mất cảnh giác, lơ là với kẻ thù, luôn đề cao tinh thần cảnh giác cao độ và đặt quyền lợi, lợi ích của quốc gia lên trên tình cảm riêng tư.
An Dương Vương và Mị Châu - Trọng Thủy không chỉ là một câu chuyện truyền thuyết đơn thuần mà nó còn chứa đựng những ý nghĩa và giá trị sâu xa. Nó không chỉ là lời giải thích cho di tích thành Cổ Loa chín vòng, mà còn là khẳng định vai trò của vị vua An Dương Vương trong sự ra đời và suy vong của nhà nước u Lạc. Nó cũng khẳng định về nguyên nhân mất nước cùng với bài học lịch sử trong công cuộc dựng nước và giữ nước, đồng thời là bài học về tinh thần cảnh giác trước kẻ thù, ngụ trong câu chuyện về tình yêu đôi lứa.
