1. Thành tựu công cuộc xây dựng CNXH ở Liên Xô từ 1945 đến đầu những năm 70 của thế kỉ XX:
- Kinh tế: Liên Xô là cường quốc công nghiệp đứng hàng thứ hai trên thế giới (sau Mĩ). Giữa thập niên 70 chiếm gần 20% tổng sản lượng công nghiệp thế giới.
- Khoa học-kĩ thuật: Chiếm lĩnh nhiều đỉnh cao của khoa học - kĩ thuật thế giới, đặc biệt ngành khoa học vũ trụ, mở đầu ki nguyên chinh phục vũ trụ của loài người.
+ Năm 1957, Liên Xô là nước đầu tiên phóng thành công vệ tinh nhân tạo lên khoảng không vũ trụ, mở đầu kỉ nguyên chinh phục vũ trụ của loài người.
+ Năm 1961, Liên Xô phóng con tàu “Phương Đông” đưa nhà du hành vũ trụ Gagarin lần đầu tiên bay vòng quanh Trái Đất.
- Đối ngoại: Liên Xô thực hiện cbính sách đối ngoại hoà bình, tích cực ủng hộ cuộc đấu tranh chống chù nghĩa thực dân, giành độc lập tự do cho các dân tộc. Là nước xã hội chù nghĩa hùng mạnh nhất sau Chiến tranh thế giới thử hai, Liên Xô được coi là thành trì của hoà bình thế giới và chỗ dựa của cách mạng thế giới.
2. Sự khủng hoảng và sụp đổ của CNXH ở Liên Xô:
- Năm 1973, cuộc khủng hoảng dầu mỏ đã mở đầu cho cuộc khủng hoảng về nhiều mặt của thế giới, đòi hỏi các nước phải có những cải cách về kinh tế và chính trị - xã hội. Tuy nhiên, ban lãnh đạo Liên Xô không tiến hành các cải cách cần thiết về kinh tế - xã hội; không khắc phục những khuyết điểm làm trở ngại sự phát triển của đất nước.
- Đầu những năm 80, Liên Xô lâm vào khủng hoảng toàn diện:
+ Kinh tế: Công nghiệp trì trệ, nông nghiệp sa sút. Hàng hoá, lương thực, thực phẩm khan hiếm.
+ Chính trị - xã hội: Những vi phạm về pháp chế, thiếu dân chủ, các tệ nạn quan liêu, tham nhũng ngày càng trầm trọng.
=> Liên Xô lâm vào khủng hoảng toàn diện. Năm 1985, Goóc-ba-chốp đề ra đường lối cải cách, với những nội dung như: Thực hiện chế độ tổng thống, đa nguyên về chính trị, xoá bỏ chế độ một đảng; Thực hiện nền kinh tế thị trường nhưng trong thực tế chưa thực hiện được.
- Kết quả: Cuộc cải cách đã từ bỏ, phá vỡ chủ nghĩa xã hội. Làm cho nền kinh tế thêm suy sụp, kéo theo sự rối loạn về chính trị và xã hội. Dẫn tới cuộc đảo chính ngày 19-8-1991 thất bại, Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động.
- 11 nước cộng hoà tách khỏi Liên bang, Liên bang Xô Viết tan rã.
- Ngày 25-12-1991, Tổng thống Goóc-ba-chổp từ chức, chấm dứt chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô sau 74 năm tồn tại.
