So sánh 3 vương triều Mô-gôn, Gúp-ta, Đê-li của Ấn Độ thời phong kiến:
* Giống nhau:
- Cả hai vương triều Đê-li và Mô-gôn đều do đế quốc bên ngoài xâm chiếm và xây dựng nên (vương triều ngoại tộc), còn vương triều Giúp-ta là vương triều nội tộc, là vương triều thống nhất Ấn Độ sau thời kì rối loạn cuối thời Magada.
- Tạo điều kiện cho văn hóa phát triển.
- Đều thi hành các chính sách áp bức thống trị nhân dân Ấn Độ. Gây ra mâu thuẫn giai cấp và dân tộc, làm cho cả 2 triều đại (Đê-li và Mô-gôn) đều suy yếu và sụp đổ
* Khác nhau:
VƯƠNG TRIỀU HỒI GIÁO ĐÊ-LI:
- Năm 1206 người Hồi giáo đến xâm chiếm Ấn Độ và lập ra vương triều Hồi giáo Đê-li.
- Chính sách cai trị:
+ Truyền bá, áp đặt đạo hồi, tự dành cho mình quyền ưu tiên trong ruộng đất và địa vị quan lại.
+ Tôn giáo: thi hành chính sách mềm mỏng nhưng vẫn xuất hiện phân biệt tôn giáo.
+ Văn hóa: văn hóa hồi giáo được truyền vào Ấn Độ, xây dựng 1 số công trình kiến trúc mang dấu ấn Hồi giáo và xây dựng kinh đô Đêli thành 1 trong những thành phố lớn nhất thế giới.
VƯƠNG TRIỀU MÔGÔN:
- Vua Ba-bua (gốc Trung Á, tự nhận là dòng dõi Mông Cổ) đến xâm chiếm Ấn Độ lập ra vương triều Mô - gôn (1526-1707).
- Chính sách cai trị: các vua ra sức củng cố theo hướng Ấn Độ hóa, xây dựng đất nước, đưa Ấn Độ đạt đến bước phát triền mới dưới thời vua Acơba (1556-1605).
+ Xây dựng chính quyền mạnh dựa trên liên kết quý tộc, không phân biệt nguồn gốc.
+ Xây dựng khối hòa hợp dân tộc, hạn chế sự phân biệt chủng tộc và tôn giáo, hạn chế sự bóc lột của chủ đất và quý tộc.
+ Đo đạc lại ruộng đất để định ra mức thuế đúng đắn và hợp lí, thống nhất đơn vị đo lường.
+ Khuyến khích và hỗ trợ các hoạt động sáng tạo văn hóa nghệ thuật.
VƯƠNG TRIỀU GIÚP - TA:
- Có 9 đời vua, nét đặc sắc của thời kì này là sự hình thành và phát triển của văn hóa truyền thống Ấn Độ.
- Đạo Phật được truyền bá mạnh mẽ.
- Xây dựng các chùa hang, nổi tiếng là chùa hang A-gian-ta, cùng với đó là điêu khắc các tượng phật bằng đá hoặc trên đá.
- Hindu giáo ra đời và phát triển.
- Chữ viết của người Ấn được sử dụng: chữ Phạn.
