TÔI ĐI HỌC
I - TÌM HIỂU CHUNG
1) Tác giả:
- Thanh Tịnh (1911 - 1988)
- Tên khai sinh: Trần Văn Ninh
- Viết văn, làm thơ năm 1933
- Nhận giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật (2007)
- Tác phẩm: Quê mẹ (1941), Hận chiến trường (1937)
2) Tác phẩm:
- Xuất xứ: in trong tập Quê mẹ (1941)
- Thể loại: truyện ngắn
- PTBĐ: miêu tả + biểu cảm + thuyết minh
- Bố cục: 3 phần
II - TÌM HIỂU VĂN BẢN
1) Tâm trạng của nhân vật tôi trong buổi tựu trường đầu tiên
a) Khơi gợi kỉ niệm
- Thời gian: cuối thu
- Hình ảnh:
+ Mấy em nhỏ rụt rè núp dưới nón mẹ lần đầu tiên đi đến trường
+ Lá rụng nhiều, trên không có những đám mây bàng bạc
=> Đây là thời điểm, hình ảnh quen thuộc, gần gũi gắn liền với tuổi thơ của tác giả
b) Cảm nhận của nhân vật tôi trên đường đến trường
- Chi tiết, hình ảnh:
+ Con đường làng dài và hẹp
+ Mấy cậu nhỏ áo quần tươm tất, nhí nhảnh
- Cảm xúc, tâm trạng:
+ Cảm thấy hồi hộp, bỡ ngỡ, trang trọng, đúng đắn
c) Cảm nhận của nhân vật tôi ở sân trường
- Hình ảnh:
+ Dày đặc cả người
+ Ai cũng mặc quần áo đẹp, khuôn mặt vui tươi, sáng sủa
- So sánh:
+ Trường Mĩ Lí xinh xắn, oai nghiêm như cái đình làng
- Tâm trạng, cảm xúc: lo sợ, chơ vơ, cảm thấy tim như ngừng đập, khóc nức nở vì xa mẹ,...
→ Lúng túng, rụt rè, cảm xúc ngây thơ, hồn nhiên của tuổi thơ
d) Cảm nhận của nhân vật tôi trong lớp học
- Hình ảnh:
+ Thầy giáo tươi cười đón học sinh vào lớp
+ Thấy bạn ngồi bên cạnh không hề xa lạ
+ 1 con chim hót trên cửa sổ rồi bay đi
- Tâm trạng, cảm xúc: vừa mới lạ, vừa gần gũi, quen thuộc
→ Kỉ niệm chân thực, trong sáng
2) Hình ảnh những nhân vật người lớn
- Ông đốc: nhìn học sinh bằng cặp mắt hiền từ, lời nói dịu dàng, đầy yêu thương, ân cần, nhẫn nại
- Thầy giáo: gương mặt tươi cười
- Mẹ: ân cần, chu đáo, đầy yêu thương
→ Tất cả đều chứa chan tình cảm yêu thương và trách nhiệm với con trẻ