-Khái nệm: Hiện tượng thoái hóa là hiện tượng con cái có sức sống kém dần, sinh trưởng phát triển chậm, chống chịu kém, năng suất giảm; đối với thực vật nhiều cây bị chết, đối với động vật khả năng sinh sản giảm, chết non, xuất hiện quái thai dị dạng.
Giao phối gần ( giao phối cận huyết ) là giao phối giữa con cái sinh ra từ một cặp bố mẹ hoặc giữa bố mẹ và con cái.
Tự thụ phấn bắt buộc với cây giao phấn hoặc giao phấn gần ở động vật qua nhiều thế hệ gây ra hiện tượng thoái hóa vì các gen lặn có hại từ dạng dị hợp chuyển sang dạng đồng hợp và được biểu hiện ra kiểu hình ngày càng nhiều, gây hại cho sinh vật.
vd: ở cây ngô, đời con F1 có chiều cao 1.93m và cho năng suất 47,6 tạ/ha
sau 15 thế hệ tự thụ,chiều cao giảm rõ rệt(cao 1.46m)vvà năng suất chỉ còn khoảng 1 nửa (24.1 tạ/ha)
