Vào đời vua Hùng Vương thứ sáu, có hai vợ chồng ông lão chăm chỉ, phúc hậu nhưng mãi vẫn không có con. Một hôm, bà lão thấy một viết chân khổng lồ lạ, bà bèn ướm chân thử, không ngờ về nhà bà thụ thai. Sau mười hai tháng, bà sinh một cậu bé khôi ngô, tuấn tú, nhưng cậu lên ba vẫn không biết nói, cười. Tới lúc sứ giả tới loan tin tìm người giúp nước cậu mới lên tiếng xin đi đánh giặc.Gióng xin vua cho ngựa sắt, áo giáp sắt và roi sắt. Được bà con góp gạo nuôi lớn, cậu lớn nhanh như thổi. Gióng vươn vai thành tráng sĩ rồi cưỡi ngựa xông ra, nhổ bụi tre ven đường đánh giặc. Sau khi giặc đã tan, Thánh Gióng cởi bỏ giáp sắt, cưỡi ngựa bay lên trời. Vua nhớ công ơn tôn là Phù Đổng Thiên Vương và cho lập đền thờ tại quê nhà.
