Mỗi thời đại sẽ có những cách khác nhau để liên lạc, trao đổi thông tin khác nhau. Ngày xưa, con người thì viết thư, nhắn gửi qua người khác, dùng điện thoại bàn. Ngày nay với cuộc cách mạng khoa học công nghệ 4.0 thì Internet đã được phủ sóng rộng rãi tới khắp mọi miền đất nước. Hàng loạt các trang mạng với hàng trăm triệu người dùng như Facebook, wechat, weibo, Instagram,... đã cho thấy sự thu hút cực kì mạnh đối với giới trẻ ham mê và sử dụng mạng xã hội. Đó là một vấn đề đnags lo ngại, gây ra những mối nguy hại to lớn cho xã hội.

Đầu tiên chúng ta cần hiểu thế nào là Internet? Internet là một mạng xã hội gồm nhiều trang để chúng ta chia sẻ trạng thái, hình ảnh và tương tác với nhau rất dễ dàng. Bạn có thể kết nối facebook mọi nơi chỉ bằng một chiếc điện thoại có kết nối mạng. Chính vì tiện lợi như vậy, có rất nhiều bạn trẻ và thậm chí là cả những người lớn tuổi bị nghiện Internet. Họ lên fInternet hàng ngày, hàng giờ, cập nhật mọi thứ của mình lên Internet. Đa số các bạn trẻ hiện nay, hầu hết đều có cho mình một tài khoản Facebook, weibo, zalo,... chúng ta có thể được tự do bày tỏ những cảm xúc, suy nghĩ của mình, được thể hiện bản thân mình.

Mạng xã hội giúp chúng ta cập nhật được những tin tức hàng ngày, lưu giữ những kỉ niệm đẹp mà được ghi lại bằng những bức ảnh hay video thú vị. Nó cũng là nơi giao lưu kết bạn, trò chuyện học hỏi vô cùng hiệu quả, kết nối những con người chưa từng quen biết, mang con người lại gần nhau hơn. Facebook được nhiều bạn trẻ sử dụng để tìm kiếm thông tin học tập với những bài chia sẻ hay, bổ ích, những trích dẫn, kinh nghiệm học tập vô cùng lý thú. Nhiều bạn còn tận dụng tài khoản của mình để tập tành kinh doanh, vừa mang lại nguồn thu nhập khá khá vừa học hỏi được nhiều kinh nghiệm kinh doanh qua mạng. Mạng xã hội với tốc độ truyền tin nhanh chóng, giúp ta nắm bắt được những thông tin nóng đang diễn ra mỗi ngày, giúp ta biết nhiều hơn những hoàn cảnh khó khăn cần giúp đỡ để chia sẻ và đồng cảm với họ thông qua các hoạt động từ thiện qua mạng. 

Bên cạnh những mặt tích cực thì việc sử dụng mạng xã hội cũng gây không ít nguy hại cho người dùng, đặc biệt là những người trẻ. Mạng xã hội trở thành một chất gây nghiện lớn mà người tiêu thụ nó lớn nhất phải kể đến nó là những học sinh, sinh viên đang ngồi trên ghế nhà trường. Nhiều người xem đó là nguồn sống, dành quá nhiều thời gian vào các trang mạng chỉ để lướt dạo như một thói quen. Đến giảng đường không học bài, hoặc ngủ hoặc chơi facebook, hoặc chụp ảnh đăng. Đi ăn, đi làm, ngủ, nghỉ thậm chí là đi vệ sinh cũng mang theo chiếc điện thoại của mình mà không biết chán. Mạng xã hội đang từng ngày ăn sâu và làm xói mòn đi sức khoẻ, tiền bạc, tình cảm của con người mà ta vô tình không để ý tới. Nhiều người trẻ còn coi đó là nơi để trút những bực tức, giận hờn, ghen tuông, xỉa xói, chửi rủa nhau thậm tệ. Đáng nói hơn, một số còn lan truyền những thông tin không lành mạnh gây bức xúc trong dư luận, đồng thời hạ uy tín và danh dự của người khác. Họ dành rất nhiều thời gian để lướt mạng, chơi game online bất kể giờ giấc và nhiều người sa vào những game bạo lực, khiêu dâm… Nhiều học sinh chỉ lao vào thế giới ảo mà trở nên trầm cảm, tự ti, không tham gia giao tiếp với mọi người, mất dần khả năng hợp tác, hoà nhập với đời sống thực tại.
Việc tiếp cận màn hình nhiều giờ sẽ làm tổn thương mắt, làm tăng nhịp tim, thần kinh căng thẳng, cơ thể mệt mỏi do hưng phấn. Người sử dụng mạng xã hội thường lười biếng vận động làm nảy sinh hội chứng tê khớp, đau lưng, tê nhức vai gáy thậm chí dẫn đến đột tử. Nhiều trường hợp đột quỵ do say mê chơi game và lướt web đã xảy ra ở nhiều nước trên thế giới, cảnh tỉnh những ai đang dành nhiều thời gian cho việc này. Không tiếp cận mạng xã hội là một sai lầm lớn nhưng quá lạm dụng nó, lấy thế giới ảo thay thế cho đời thực là một việc làm ngu xuẩn.

Vậy nguyên nhân nào thu hút các bạn trẻ sử dụng nhiều các trang mạng xã hội như vậy? Đó là do sự mới lạ, hấp dẫn của Facebook, Zalo,... Người trẻ được tự do bày tỏ quan điểm, cách đánh giá, nhìn nhận của mình về một vấn đề nào đó được chia sẻ; được đăng những hình ảnh xinh đẹp của bản thân với hàng ngàn lượt like cùng những bình luận chém gió mang tính giải trí cao. Là những hội nhóm thần tượng được lập, những trang fanpage thu hút hàng triệu lượt like với những câu chuyện hấp dẫn, những bình luận bá đạo, những video đánh thẳng vào tâm lý hài hước, tò mò của giới trẻ khiến các bạn hào hứng và thấy thoải mái khi dùng chúng. Không phải ngẫu nhiên mà các trang mạng được nhiều người quan tâm, bởi bên trong nó chứa đựng những sự lý thú, bổ ích riêng mà cái khác không có. Bởi vậy, việc dùng mạng xã hội phần nào cũng cho thấy được giới trả khá nhanh nhẹn trong việc nắm bắt các trào lưu, xu hướng của thế giới.

Chính vì những nguy cơ hiện hữu và tiềm ẩn đáng sợ ấy, các bậc cha mẹ nên quản lý, giáo dục, hướng dẫn việc sử dụng mạng xã hội cho giới trẻ, hướng đến những hành vi và lối sống tốt đẹp, có ích cho bản thân và cho cộng đồng. Không có một sức mạnh nào tốt hơn sức mạnh từ nền văn hóa và nền tảng đạo đức gia đình giúp con trẻ tiếp cận và sử dụng mạng xã hội một cách hữu ích và an toàn. Không phải là sự cấm đoán, ngăn cách hay triệt tiêu mạng xã hội trong gia đình mà là dạy cho giới trẻ cách tiếp cận đúng đắn nhất, tôn vinh các giá trị tốt đẹp và phê phán các nguồn thông tin sai lạc, đề cao lối sống trong sạch, vững mạnh trong cộng đồng. Các bậc cha mẹ cũng nên tham gia các mạng xã hội để có thể quan sát sinh hoạt của con em trong môi trường đó, tạo điều kiện cho con em có thể cùng bàn luận các vấn đề xã hội, tạo điều kiện cho con em trao đổi bộc lộ nhận thức.  Hãy giáo dục con trẻ theo cái mà thời đại yêu cầu chứ không phải theo cách ta muốn. Việc cùng con cái tham gia mạng xã hội giúp cha mẹ kiểm soát và phát hiện những sai lầm của con trẻ, kịp thời có hành động khắc phục trước khi xảy ra hậu quả đáng tiếc.

Từ phía bản thân giới trẻ phải xác định mục tiêu đúng đắn khi tiếp cận mạng xã hội. Các bạn trẻ nên nhìn nhận đúng về vai trò của nó trong cuộc sống mỗi người. Tức là phải hiểu rằng nó là công cụ phục vụ cho cuộc sống chúng ta, đừng biến nó thành kẻ điều khiển vô hình và để nó chi phối đời sống của mình. Thay vì lên các trang mạng quá nhiều, các bạn hãy dành thời gian cho gia đình, gặp gỡ bạn bè, đọc sách giao lưu hay làm nhiều việc khác. Hãy dành những lúc rảnh rỗi cho các hoạt động xã hội, từ thiện hay tình nguyện hơn là việc nằm nhà đắm mình vào một thế giới ảo không có thực.

Đừng để mạng xã hội biến mình thành một nạn nhân, hãy nhiệt huyết với công việc, cống hiến sức trẻ và thành xuân của mình cho hoạt động cộng đồng, đừng phung phí thời gian cho lướt web, cho việc like hay bình luận dạo mỗi ngày. Đó là những điều vô bổ đang dần giết mòn cuộc sống chúng ta. Mỗi chúng ta, hãy tự nhìn nhận lại mình, xem thời gian qua mình đã làm được những gì, đã sử dụng mạng xã hội như thế nào? Có quá phung phí nhiều thời gian cho chúng hay không? Hãy đặt chiếc điện thoại xuống, bước ra thế giới thực tại với vô vàn điều lý thú, hấp dẫn đang chờ đón bạn.