Trong "Nước Đại Việt ta", Nguyễn Trãi từng viết "Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân/Quân điếu phạt trước lo trừ bạo". Hai câu này đã thể hiện được tư tưởng nhân nghĩa sâu sắc của tác giả. Trên thực tế, đây chính là tư tưởng nhân nghĩa có ảnh hưởng sâu sắc từ Nho giáo nhưng có phần cải biến, sáng tạo của Nguyễn Trãi. Khái niệm nhân nghĩa của Nho giáo có nghĩa là đấu tranh cho những điều tốt đẹp. Còn khái niệm "nhân nghĩa" của Nguyễn Trãi được biểu hiện bằng những tư tưởng, hành động đấu tranh vì con người, đấu tranh cho lẽ phải để bảo vệ cho đời sống ấm no của con người. Ôi, đời sống nhân dân no ấm, hạnh phúc thì đất nước mới có thể phát triển bền vững được. Vì vậy, những người đứng đầu đất nước phải lo việc yên dân, trừ bạo, dẹp yên được bọn xâm lược và cả bè lũ tay sai của chúng ở trong nước để bảo vệ cuộc sống của nhân dân. Chính những thế lực bạo tàn là kẻ thù của sự yên ổn, của sự nhân nghĩa trong đời sống nhân dân. Tư tưởng nhân nghĩa này được phát triển từ tư tưởng nhân nghĩa của Khổng Tử (người sáng lập Nho giáo), Nguyễn Trãi đã phát triển thêm cho phù hợp với hoàn cảnh nước nhà của ta lúc bấy giờ. Tóm lại, tư tưởng nhân nghĩa của Nguyễn Trãi chính là muốn yên ổn dân chúng thì phải dẹp được bạo loạn và những thế lực làm cho dân khổ.
** câu ghép: Tư tưởng nhân nghĩa này được phát triển từ tư tưởng nhân nghĩa của Khổng Tử (người sáng lập Nho giáo), Nguyễn Trãi đã phát triển thêm cho phù hợp với hoàn cảnh nước nhà của ta lúc bấy giờ.
* Trợ từ: chính
*** Thán từ: ôi