BÀI 23: TỪ PHỔ - ĐƯỜNG SỨC TỪ

Tóm tắt lý thuyết

1. Từ phổ

Từ phổ là hình ảnh cụ thể của các đường sức từ. Có thể thu được từ phổ bằng cách rắc hạt mạt sắt lên tấm bìa đặt trong từ trường rồi gõ nhẹ.

2. Đường sức từ

• Đường sức từ chính là hình ảnh cụ thể của từ trường.
• Các kim nam châm nối đuôi nhau dọc theo một đường sức từ. Cực Bắc của kim này nối với cực Nam của kim kia.
• Các đường sức từ có chiều nhất định. Ở bên ngoài thanh nam châm, chúng là những đường cong đi ra từ cực Bắc, đi vào từ cực Nam của nam châm.
• Nơi nào có từ trường mạnh thì đường sức từ dày,nơi nào có từ trường yếu thì đường sức từ thưa.

​​​​​​​

Bài tập minh họa

Bài 1.

Chiều đường sức từ của hai nam châm được cho trên hình 23.3. Nhìn hình vẽ, hãy cho biết tên các từ cực của nam châm

Hướng dẫn giải: 

Trên hình 23.3a SBT: Đầu A của thanh nam châm là cực Nam.

Trên hình 23.3b SBT: Đầu 2 của thanh nam châm chữ U là cực Bắc.

Bài 2.

Hình 23.2 cho biết một số đường sức từ của thanh nam châm thẳng. Hãy dùng mũi tên chỉ chiều đường sức từ tại các điểm C, D, E và ghi tên từ cực của nam châm.

Hướng dẫn giải:

Căn cứ vào sự định hướng của kim nam châm đã cho, vẽ chiều của đường sức từ đi qua C. Từ đó xác định cực Bắc, cực Nam của thanh nam châm và chiều của đường sức từ còn lại (hình 23.2)

Câu hỏi trắc nghiệm

Câu 1: Trên hình 23.5 đường sức từ nào vẽ sai?

A.  Đường 1             B. Đường 2                           C. Đường 3                           D. Đường 4

Câu 2: Độ mau, thưa của các đường sức từ trên cùng một hình vẽ cho ta biết điều gì về từ trường?

A. Chỗ đường sức từ càng mau thì từ trường càng yếu, chỗ càng thưa thì từ trường càng mạnh.

B. Chỗ đường sức từ càng mau thì từ trường càng mạnh, chỗ càng thưa thì từ trường càng yếu

C. Chỗ đường sức từ càng thưa thì dòng điện đặt ở đó có cường độ càng lớn.

D. Chỗ đường sức từ càng mau thì dây dẫn đặt ở đó càng bị nóng lên nhiều.

 

Câu 3: Chiều của đường sức từ cho ta biết điều gì về từ trường tại điểm đó?

A. Chiều chuyển động của thanh nam châm đặt ở điểm đó.

B. Hướng của lực từ tác dụng lên cực Bắc của một kim nam châm đặt tại điểm đó.

C. Hướng của lực từ tác dụng lên vụn sắt đặt tại điểm đó.

D. Hướng của dòng điện trong dây dẫn đặt tại điểm đó

 

Câu 4: Đường sức từ là những đường cong được vẽ theo quy ước sao cho:

A. Có chiều từ cực Nam đến cực Bắc bên ngoài thanh nam châm.

B. Có độ mau thưa tùy ý.

C. Bắt đầu từ cực này và kết thúc ở cực kia của nam châm.

D. Có chiều đi từ cực Bắc đến cực Nam của thanh nam châm.

 

Bài viết gợi ý: