Đề thi cuối năm Ngữ văn 10 có ma trận đáp án

Ma trận đề

Câu 1( 3đ) : Anh (chị) hãy bình luận ngắn gọn về ý nghĩa triết lí trong lời ca của nhân vật “ Khách” ở cuối bài Phú sông Bạch Đằng: Bởi đâu đất hiểm, cốt mình đức cao.
Câu 2( 7đ): Viết bài văn thuyết minh giới thiệu tác giả Nguyễn Trãi
Hướng dẫn chấm
1.Yêu cầu về kĩ năng:
Học sinh biết bình luận ngắn gọn về ý nghĩa triết lí trong lời ca của nhân vật “ Khách” ở cuối bài Phú sông Bạch Đằng: Bởi đâu đất hiểm, cốt mình đức cao, biết dùng từ, đặt câu, văn viết lưu loát, không mắc lỗi chính tả
2.Yêu cầu về kiến thức:
Học sinh có thể trình bày theo nhiều cách khác nhau nhưng cơ bảncần nêu được các ý sau:
– Đây là câu cuối trong lời ca của “khách”, tiếp nối lời các vị bô lão ca ngợi sự anh minh của “hai vị thánh quân”(Trần Thánh Tông và Trần Nhân Tông)đồng thời ca ngợi chiến tích của quân và dân ta trên sông Bạch Đằng
– Lời ca vừa biện luận vừa khẳng định chân lí: Trong mối quan hệ giữa địa linh và nhân kiệt, nhân kiệt là yếu tố quyết định. Ta thắng giặc không chỉ ở “đất hiểm” mà quan trọng hơn là bởi nhân tài có “đức cao”, “đức lành”.
– Lời ca nêu cao vai trò và vị trí của con người, vừa mang niềm tự hào dân tộc vừa thể hiện tư tưởng nhân văn cao đẹp.
Câu 2( 7đ):
Viết bài văn thuyết minh giới thiệu tác giả Nguyễn Trãi
* Yêu cầu về kĩ năng:
Biết cách làm bài văn thuyết minh về một tác giả văn học. Bài viết phải có bố cục hợp lí, diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.
* Yêu cầu vê kiến thức:
trên cơ sở những kiến thức được học về tác giả Nguyễn Trãi, học sinh viết một bài văn thuyết minh để giới thiệu những nét chính về cuộc đời và sự nghiệp sáng tác của ông.
Dưới đây là một gợi ý:
a. Mb:
Giới thiệu vài nét về Nguyễn Trãi.
b. Tb:
I. cuộc đờ
II. sự nghiệp
1. tác phẩm chính
2. Nguyễn Trãi
– nhà văn chính luận kiệt xuất
– Ông đã để lại khối lượng khá lớn văn chính luận : Quân trung từ mệnh tập, Bình Ngô đại cáo, chiếu biểu viết dưới triều Lê…
-Tư tưởng chủ đạo :nhân nghĩa, yêu nước, thương dân(dẫn chứng).
-Nghệ thuật: đạt tới trình độ mẫu mực từ việc xác định đối tượng, mục đích để sử dụng bút pháp thích hợp đến kết cấu chặt chẽ, lập luận sắc bén.
3. Nguyễn Trãi-nhà thơ trữ tình sâu sắc:
– Hai tập thơ tiêu biểu: Ức trai thi tập và Quốc âm thi tập.
– Nội dung: là người anh hùng vĩ đại với lí tưởng nhân nghĩa, yêu nước, thương dân và phẩm chất, ý chí của người anh hùng là để giúp dân giúp nước(dẫn chứng). Là con người trần thế : đau nỗi đau của con người, yêu tình yêu của con người: tình yêu thiên nhiên, đất nước, con người,…(dẫn chứng).
– Nghệ thuật: đóng góp về thể loại( sáng tạo hình thức thơ thất ngôn xen lục ngôn) và ngôn ngữ (hình ảnh và cách nói dân dã).
c. Kb:
Nguyễn Trãi là bậc anh hùng dâ tộc, một nhân vật toàn tài hiếm có nhưng lại là người chịu những oan khiên thảm khốc dưới thời phong kiến.
Ông là nhà thơ, nhà văn kiệt xuất, là danh nhân văn hóa thế giới, có những đóng góp to lớn cho sự phát triển của văn hoá, văn học dân tộc.

Lưu ý: Đây là đề thi theo cấu trúc cũ, các bạn có thể vào link này để cập nhật những đề thi theo cấu trúc năm nay nhé : Tuyển tập đề thi ngữ văn 10

Xem thêm: Tuyển tập đề thi về các tác phẩm lớp 11

Bài viết gợi ý: