Phương pháp :
- Ôn luyện về dấu hai chấm :
+ Dùng để báo hiệu cho người đọc, người viết biết các câu tiếp theo là lời nói , lời kể của một nhân vật, hoặc lời giải thích cho sự việc đứng trước.
+ Khi báo hiệu lời nói của nhân vật, dấu hai chấm được dùng phối hợp với dấu ngoặc kép hay dấu gạch đầu dòng.
1. Tìm dấu hai chấm trong đoạn văn sau. Cho biết mỗi dấu hai chấm được dùng để làm gì.
Bồ Chao kể tiếp :
- Đầu đuôi là thế này : Tôi và Tu Hú đang bay dọc một con sông lớn. Chợt Tu Hú gọi tôi: "Kìa, hai cái trụ chống trời!"
Võ Quảng
Trả lời :
- Dấu hai chấm thứ nhất dùng để dẫn ra lời kể của Bồ Chao.
- Dấu hai chấm thứ hai dùng để giải thích sự việc.
- Dấu hai chấm thứ ba dùng để dẫn lời gọi của nhân vật Tu Hú.
2. Trong mẩu chuyện sau có một số ô trống được đánh số thứ tự. Theo em, ở ô nào cần điền dấu chấm, ô nào điền dấu hai chấm ?
Khi đã trở thành nhà bác học lừng danh thế giới, Đác-uyn vẫn không ngừng học ... Có lần thấy cha còn miệt mài đọc sách giữa đêm khuya, con của Đác-uyn hỏi ... "Cha đã là một nhà bác học rồi, còn phải ngày đêm nghiên cứu làm gì cho mệt?" Đác-uyn ôn tồn đáp ... "Bác học không có nghĩa là ngừng học".
Đác – uyn (1809-1882): nhà bác học nổi tiếng người Anh.
Trả lời :
Khi đã trở thành nhà bác học lừng danh thế giới, Đác-uyn vẫn không ngừng học. Có lần thấy cha còn miệt mài đọc sách giữa đêm khuya, con của Đác-uyn hỏi: "Cha đã là một nhà bác học rồi, còn phải ngày đêm nghiên cứu làm gì cho mệt?" Đác-uyn ôn tồn đáp: "Bác học không có nghĩa là ngừng học".
3. Tìm bộ phận câu trả lời cho câu hỏi "Bằng gì ?"
a) Nhà ở vùng này phần nhiều làm bằng gỗ xoan.
b) Các nghệ nhân đã thêu nên những bức tranh tinh xảo bằng đôi bàn tay khéo léo của mình.
c) Trải qua hàng nghìn năm lịch sử, người Việt Nam ta đã xây dựng nên non sông gấm vóc bằng trí tuệ, mồ hôi và cả máu của mình.
Trả lời :
a) bằng gỗ xoan.
b) bằng đôi bàn tay khéo léo của mình.
c) bằng trí tuệ, mồ hôi và cả máu của mình.
