Đề bài :
Có ý kiến cho rằng: “Thà làm một bông hoa sen nở khi thấy mặt trời rồi mất hết tinh nhụy, còn hơn giữ nguyên hình nụ búp trong sương lạnh vĩnh cửu của mùa đông”.
Suy nghĩ của anh (chị) về nhận định trên. ( R.Ta-go)
Hướng dẫn cách làm :Đây là dạng đề Nghị luận về tư tưởng đạo lí, các em có thể trình bày theo nhiều cách nhưng phải đảm bảo những ý cơ bản sau :
Mở bài : Dẫn dắt vấn đề và trích dẫn câu nói của R.Ta-go
Mở bài tham khảo:
Có ai đó đã nói rằng :”Sinh ra trên đời là một việc hết sức đơn giản nhưng sống trên đời lại là một việc rất khó” .Quả thực , mỗi con người đều chọn cho mình một cách sống riêng. Tuy nhiên sống như thế nào để cuộc sống này thực sự có ý nghĩa? Đó là câu hỏi không phải ai cũng trả lời thấu đáo. Nhà thơ Ấn Độ R.Ta-go viết :”Thà làm một bông hoa sen nở khi thấy mặt trời rồi mất hết tinh nhụy, còn hơn giữ nguyên hình nụ búp trong sương lạnh vĩnh cửu của mùa đông”.Câu nói của R.Ta-go chứa đựng bài học sâu sắc về cách sống đẹp.
Thân bài
- Giải thích ý nghĩa của lời nhận định.
Cách giải thích : Cần giải thích những từ ngữ trọng tâm, nghĩa đen, nghĩa biểu tượng, sau đó rút ra ý nghĩa cả câu.
Trong câu trên, cần giải thích các từ ngữ : Hoa sen, nụ búp, mặt trời, sương lạnh vĩnh cửu của mùa đông.
– Hoa sen: Biểu tượng cho vẻ đẹp tinh khiết, cho phẩm cách thanh sạch, biết vươn lên trong cuộc sống của con người.
– Mặt trời: Thiên thể trong vũ trụ, mang lại sự sống, ánh sáng cho con người và vạn vật. Mặt trời tượng trưng cho sức sống mạnh mẽ, sự huy hoàng.
– Nụ búp: Ẩn dụ cho cái non nớt, nhút nhát, e sợ của con người.
– Sương lạnh vĩnh cửu: là môi trường lạnh giá, khắc nghiệt, ở đó vạn vật phải ẩn mình, thu mình, không thể sinh sôi phát triển. Vì thế nó tượng trưng cho những khó khăn, thử thách trong cuộc sống.
=> Ý nghĩa câu nói: Câu nói đặt ra vấn đề về cách sống và lẽ sống ở đời : Cần phải sống mạnh mẽ, vươn lên, cống hiến hết mình
Ý kiến của Ta- go là một triết lí sống mạnh mẽ, tích cực và tiến bộ. Trong cuộc sống có rất nhiều khó khăn thử thách, nhưng nếu biết sống và cống hiến hết mình ta sẽ nhận được thành quả xứng đáng. Nếu sống nhút nhát, thụ động thì cuộc đời thật nhạt nhẽo, vô nghĩa.
2. Bàn luận, chứng minh ý nghĩa câu nói :
+ Giải thích vì sao mỗi người nên chọn cách sống như bông hoa sen, vươn tới ánh nắng mặt trời để rồi mất hết tinh nhuỵ?
– Cuộc sống rất quý giá nhưng lại ngắn ngủi, và chỉ đến duy nhất một lần. Tuổi xuân của mỗi người là hữu hạn, bởi vậy ta phải sống thế nào cho xứng đáng, phải sống sao cho khỏi xót xa, ân hận vì những tháng năm đã sống hoài, sống phí. Ta cần có một trái tim đầy nhiệt huyết để sống hết mình, để cảm nhận từng hơi thở trong khoảnh khắc của đời mình.
-Mỗi người cần phải có ước mơ, lý tưởng và khát khao thực hiện những điều đó. Tuy nhiên, cuộc sống luôn ẩn chứa những khó khăn, thử thách và những điều tốt đẹp không bỗng dưng mà có. Thay vì để khó khăn đánh bại, ta hãy đón nhận chúng như một cơ hội để rèn luyện bản lĩnh của chính mình, để ta thêm trưởng thành.
– Khi ta chọn làm “bông hoa sen nở trong ánh mặt trời” đó là lúc ta sống hết mình và cống hiến hết mình. Ta sẽ có cơ hội được toả sáng, được khẳng định, lưu lại dấu chân trên con đường đã đi và tận hưởng những điều tuyệt diệu mà cuộc sống mang lại. Đó cũng chính là cách khiến cuộc sống của ta thêm ý nghĩa và trở nên có ích. Đó mới là cuộc sống đích thực của con người.
+ Giải thích vì sao không nên chọn cách sống như nụ búp giữ nguyên hình trong sương lạnh vĩnh cửu của mùa đông?
-Nụ sen ẩn mình trong bùn đất sẽ mãi mãi không được người đời biết đến giá trị của nó
– Cuộc sống của mỗi con người cũng vậy, Nếu ta không dám đối mặt trước những khó khăn, thử thách của cuộc sống vì ta sợ sai lầm, sợ sẽ thất bại, sợ bị cười chê… để rồi mãi mãi ta sống trong vỏ bọc hèn nhát của mình. Đó là lối sống mòn, sống thừa, sống vô ích mà không được ai biết đến.
Một “cuộc sống đang mòn ra, đang rỉ đi, đang nổi váng.” – Cuộc sống không mục tiêu, ước mơ, hoài bão thật vô vị. Sống như thế thực chất chỉ là tồn sự tại mà thôi, là chết ngay cả khi đang sống.
Dẫn chứng liên hệ : Thơ văn hoặc dẫn chứng trong cuộc sống hàng ngày. ví dụ:
Trong bài thơ Giục giã, nhà thơ Xuân Diệu viết:
Thà một phút huy hoàng rồi chợt tối,
Còn hơn buồn le lói suốt trăm năm.
3. Bàn bạc mở rộng vấn đề :
– Liệu có phải lúc nào ta cũng sống hết mình? Nếu cứ hết mình như thế sẽ có lúc ta kiệt sức. Vậy ta cần phải biết lượng sức mình, không phải lúc nào cũng nên lao về phía trước. Để đối mặt với mọi thử thách trên đường đời trước tiên ta phải trân trọng chính bản thân ta. Đừng nôn nóng theo đuổi mục đích mà quên mất bản thân mình.
– Có những phút giây ta nên thu mình lại khi đã cảm thấy mỏi mệt. Khi ấy không phải ta đang hèn nhát, chỉ là ta đang tìm kiếm chút bình yên cho tâm hồn, tìm được lại ý chí, lòng quyết tâm để tiếp tục tiến lên phía trước.
Phản đề : Phê phán lối sống yếu mềm, thụ động, hèn nhát, chỉ biết ngồi chờ vận may và sự thuận lợi.
4. Bài học nhận thức và hành động – Cuộc sống của mỗi người được quyết định bởi sự tự nhận thức, bản lĩnh và nghị lực vươn lên không ngừng. Cuộc sống quá ngắn ngủi, hãy cứ cháy hết mình đến tận cùng của khát vọng, ước mơ.
Kết bài :
+Khẳng định quan niệm sống đúng đắn
+Liên hệ bản thân
Xem thêm : Bộ đề nghị luận xã hội
