I. Hiểu bài
1. Từ khó
- Cao Bằng:Tỉnh miền núi phía Đông Bắc nước ta, giáp với Trung Quốc
- Đèo Gió, Đèo Giàng: hai đèo thuộc tỉnh Bắc Kạn, nằm trên đường từ Bắc Kạn đi Cao Bằng
- Đèo Cao Bắc: Thuộc tỉnh Cao Bằng
2. Ý nghĩa bài thơ Cao Bằng
Ca ngợi Cao Bằng – mảnh đất có địa thế đặc biệt, có những người yêu mến khách, đôn hậu đang gìn giữ biên cương của Tổ quốc.
3. Nội dung bài học
Câu 1: Những từ ngữ và chi tiết nào ở khổ thơ 1 nói lên địa thế đặc biệt của Cao Bằng?
Trả lời:
Điểm đặc biệt của địa thế Cao Bằng chính là địa thế xa xôi, hiểm trở, muốn đi đến Cao Bằng phải vượt qua Đèo Gió, Đèo Giàng, đèo Cao Bắc
Những từ ngữ, chi tiết ở khổ 1 cho thấy địa thế đặc biệt của Cao Bằng đó là: sau khi qua, lại vượt, lại vượt
Câu 2: Tác giả sử dụng những từ ngữ và hình ảnh nào để nói lên lòng mến khách, sự đôn hậu của người Cao Bằng?
Trả lời:
Để nói lên lòng mến khách và sự đôn hậu của người Cao Bằng, tác giả đã sử dụng những từ ngữ, hình ảnh:
- Đầu tiên là mận ngọt/Đón môi ta dịu dàng
- Rồi đến chị rất thương
- Rồi đến em rất thảo
- Ông lành như hạt gạo
- Bà hiền như suối trong
Từ đó ta cảm nhận được về con người Cao Bằng
- Khách đến Cao Bằng sẽ được thưởng thức mận – thức quà đặc trưng của Cao Bằng, cảm nhận sự mến khách và ngọt ngào thông qua từng trái mận
- Con người nơi đây vô cùng đôn hậu, tình nghĩa, hiền lành: Người trẻ thì “rất thương, rất thảo, người già thì hiền lành như con suối trong, hạt gạo trắng.
Câu 3: Tìm những hình ảnh thiên nhiên được so sánh với lòng yêu nước của người dân Cao Bằng?
Trả lời:
Tình yêu Tổ quốc của người Cao Bằng được ví với những hình ảnh thiên nhiên cho thấy một sự trường tồn bất diệt mà mãnh liệt đồng thời cũng có thể thấy được
- Tình yêu Tổ quốc của người Cao Bằng sâu sắc và lớn lao như núi non, chẳng thể đo được
- Tình yêu Tổ quốc của người Cao Bằng cũng trong trẻo và sâu sắc như những con suối
Câu 4: Qua khổ thơ cuối, tác giả muốn nói lên điều gì?
Trả lời:
Qua khổ thơ cuối, tác giả muốn nói: Cao Bằng là vùng đất vô cùng quan trọng, người Cao Bằng vì cả nước mà giữ lấy dải biên cương
II. Hướng dẫn đọc diễn cảm
Đọc trôi chảy, diễn cảm bài thơ với giọng nhẹ nhàng, tình cảm, thể hiện lòng yêu mến của tác giả với đất đai và những người dân Cao Bằng đôn hậu.
