1. Nội dung :
Câu chuyện khuyên chúng ta nên yêu thương các loài chim. Chim chóc không sống được nếu chúng không được bay lượn trên bầu trời xanh cao.
2. Giải nghĩa từ khó :
- Sơn ca (chiền chiện) : loài chim nhỏ hơn chim sẻ, hót rất hay; khi hót thường bay bổng lên cao.
- Không tả : không tả nổi.
- Véo von : (âm thanh) cao, trong trẻo.
- Bình minh : lúc mặt trời mới mọc.
- Cầm tù : bị giam giữ
- Long trọng : đầy đủ nghi lễ, rất trang nghiêm.
3. Phương pháp :
- Giọng đọc diễn cảm.
- Đọc bài và hiểu được nội dung, ý nghĩa truyện.
- Kể lại được nội dung câu chuyện dựa trên sự ghi nhớ các chi tiết quan trọng.
- Trả lời câu hỏi theo nội dung của truyện.
4. Trả lời câu hỏi :
1) Trước khi bị bỏ vào lồng, chim và hoa sống thế nào ?
Chim tự do bay nhảy trong thế giới rộng lớn. Bông cúc sống thoải mái bên bờ rào, giữa đám cỏ dại. Nó xoè những cánh trắng , tươi tắn đón nắng mặt trời và sung sướng khôn tả khi nghe sơn ca hót.
2) Vì sao tiếng hót của chim trở nên buồn thảm ?
Vì sơn ca bị bắt và cầm tù trong lồng.
3) Điều gì cho thấy các cậu bé rất vô tình :
a) Đối với chim ?
Hai cậu bé bắt chim vào lồng nhưng lại không nhớ cho chim ăn uống, để nó khát khô họng.
b) Đối với hoa ?
Hai cậu không cần biết bông hoa cúc đang nở rất đẹp mà cầm dao cắt cả đám cỏ lẫn bông hoa cúc, bỏ vào lồng sơn ca.
4) Hành động của các cậu bé gây ra chuyện gì đau lòng ?
Sáng hôm sau, sơn ca chết vì đói khát. Bông cúc trắng cũng héo lả đi vì thương xót.
5) Em muốn nói gì với các cậu bé ?
Các bạn hãy để chú chim được tự do ca hát, bay lượn trên bầu trời, hãy để bông hoa tắm ánh nắng và tỏa hương thơm ngát. Bởi vì cả chim và hoa cùng tô điểm cho cuộc sống trở nên tươi đẹp hơn.
5. Kể chuyện
1) Dựa vào các gợi ý dưới đây, kể lại từng đoạn câu chuyện Chim sơn ca và bông cúc trắng :
Đoạn 1 : Cuộc sống tự do, sung sướng của chim sơn ca và bông cúc.
- Bông cúc đẹp như thế nào ?
Bên bờ rào của khu vườn nhỏ, có bông cúc trắng vừa nở giữa đám cỏ dại.
- Sơn ca làm gì và nói gì ?
Chú sơn ca sà xuống, líu lo hót rằng: “Bạn cúc ơi! Bạn mới xinh xắn và dễ thương làm sao!".
- Bông cúc vui như thế nào ?
Bông cúc trắng nghiêng đầu lắng nghe, lòng vui khôn tả.
Đoạn 2 : Sơn ca bị cầm tù.
- Chuyện gì xảy ra vào sáng hôm sau ?
Sớm hôm sau, bông cúc trắng đang xoè cánh đón bình minh thì chợt nghe thấy tiếng hót buồn thảm văng vẳng đâu đây. Sơn ca đã bị bắt nhốt trong lồng.
- Bông cúc muốn làm gì ?
Bông cúc trắng muốn cứu bạn mà chẳng làm gì được.
Đoạn 3 : Trong tù.
- Chuyện gì xảy ra với bông hoa cúc ?
Hai cậu bé đi vào vườn, cắt đám cỏ lẫn bông cúc đem về bỏ vào lồng cho chim ăn.
- Sơn ca và bông cúc thương nhau như thế nào ?
Bông cúc trắng toả hương thơm ngào ngạt an ủi bạn. Sơn ca đói khát, ăn hết đám cỏ nhưng vẫn không đụng đến bông hoa.
Đoạn 4 : Sự ân hận muộn màng.
- Thấy sơn ca chết, các cậu bé đã làm gì ?
Hai cậu bé tỏ vẻ ân hận và tiếc nuối. Hai cậu đặt xác sơn ca vào một chiếc hộp thật đẹp rồi chôn cất cẩn thận.
- Các cậu bé có gì đáng trách ?
Hai cậu bé rất vô tình với cả sơn ca và bông cúc trắng.
2) Kể lại toàn bộ câu chuyện.
Bên bờ rào của khu vườn nhỏ, có bông cúc trắng vừa nở giữa đám cỏ dại. Chú sơn ca sà xuống, líu lo hót rằng: “Bạn cúc ơi! Bạn mới xinh xắn và dễ thương làm sao!". Bông cúc trắng nghiêng đầu lắng nghe, lòng vui khôn tả.
Sớm hôm sau, bông cúc trắng đang xoè cánh đón bình minh thì chợt nghe thấy tiếng hót buồn thảm văng vẳng đâu đây. Sơn ca đã bị bắt nhốt trong lồng. Bông cúc trắng muốn cứu bạn mà chẳng làm gì được.
Hai cậu bé đi vào vườn, cắt đám cỏ lẫn cả bông cúc đem về bỏ vào lồng cho chim ăn. Chim khát khô họng, rúc mỏ vặt đám cỏ ẩm ướt. Bông cúc trắng toả hương thơm ngào ngạt an ủi bạn. Sơn ca đói khát, ăn hết đám cỏ nhưng vẫn không đụng đến bông hoa. Đêm ấy, sơn ca lìa đời. Bông cúc héo lả đi vì thương xót.
Hai cậu bé tỏ vẻ ân hận và tiếc nuối. Hai cậu đặt xác sơn ca vào một chiếc hộp thật đẹp rồi chôn cất cẩn thận. Tội nghiệp con chim bé nhỏ! Khi nó còn sống, các cậu đã để mặc nó chết vì tù túng và đói khát. Còn bông cúc trắng, giá các cậu đừng ngắt nó thì hôm nay nó vẫn xinh tươi dưới ánh nắng mặt trời.