1. Nội dung
Ca ngợi Trần Quốc Khái thông minh, ham học hỏi, giàu trí sáng tạo; chỉ bằng quan sát và ghi nhớ nhập tâm đã học được nghề thêu của người Trung Quốc, và dạy lại cho dân ta.
2. Giải nghĩa từ khó
- Đi sứ : đi giao thiệp với nước nhà theo lệnh vua
- Lọng : vật làm bằng vải hoặc lụa căng trên khung tre, gỗ hay kim loại, thường dùng để che đầu tượng thần, tượng Phật hay vua, quan trong nghi lễ long trọng.
- Bức trướng : bức lụa, vải, trên có thêu chữ hoặc hình, dùng làm lễ vật, tặng phẩm.
- Chè lam : bánh ngọt làm từ bột bỏng nếp ngào mật, pha nước gừng.
- Nhập tâm : nhớ kĩ, như thuộc lòng.
- Bình an vô sự : bình yên, không có chuyện gì xấu xảy ra
- Thường Tín : một huyện thuộc tỉnh Hà Tây.
3. Phương pháp
- Đọc to, rõ ràng và hiểu được nội dung, ý nghĩa của bài.
- Trả lời câu hỏi ngắn gọn, rành mạch, rõ ràng.
- Kể lại câu chuyện dựa trên nội dung chính.
4. Trả lời câu hỏi
1) Hồi nhỏ, Trần Quốc Khái ham học như thế nào ?
Cậu học cả khi đi đốn củi, lúc kéo vó tôm. Tối đến, cậu bắt đom đóm bỏ vào vỏ trứng, lấy ánh sáng đọc sách.
2) Vua Trung Quốc đã nghĩ ra cách gì để thử tài sứ thần Việt Nam ?
Vua Trung Quốc sai dựng một cái lầu cao, mời ông lên chơi, rồi cất thang đi để xem ông xuống bằng cách nào.
3) Trần Quốc Khái đã làm thế nào ?
a) Để sống ?
Bụng đói, không có gì ăn, ông đọc ba chữ trên bức trướng rồi bẻ tay tượng Phật nếm thử. Biết đó là chè lam, từ đó ngày hai lần, ông ung dung bẻ dần tượng mà ăn.
b) Để không bỏ phí thời gian ?
Ông mày mò quan sát, nhớ nhập tâm cách thêu và làm lọng.
c) Để xuống đất bình yên vô sự ?
Thấy những con dơi xòe cánh chao đi chao lại, ông liền ôm lọng nhảy xuống đất bình an vô sự.
4) Vì sao Trần Quốc Khái được suy tôn là ông tổ nghề thêu ?
Vì ông là người đầu tiên truyền dạy cho nhân dân nghề thêu và nghề làm lọng. Dần dần nghề thêu lan truyền ra khắp nơi.
5. Kể chuyện
1) Đặt tên cho từng đoạn câu chuyện Ông tổ nghề thêu.
M: đoạn 1: Câu bé ham học
Gợi ý:
- Đoạn 1: Sự ham học của cậu bé Trần Quốc Khái / Cậu bé chăm học / Tuổi nhỏ của trần Quốc Khái…
- Đoạn 2 : Thử tài sứ thần nước Việt / Vua Trung Quốc thử tài sứ thần Việt Nam / Thử tài …
- Đoạn 3 : Tài trí của Trần Quốc Khái / Hành động thông minh / Học được nghề mới…
- Đoạn 4 : Xuống đất an toàn / Vượt qua thử thách / Sứ thần được nể trọng…
- Đoạn 5 : Dạy nghề / Truyền nghề cho dân …
2) Kể lại một đoạn của câu chuyện.
Gợi ý kể lại đoạn 2 của chuyện :
Năm ấy, triều đình giao cho Trần Quốc Khái đi sứ bên Trung Quốc. Để thử tài sứ thần Việt Nam, Vua Trung Quốc sai người dựng một cái lều cao, mời ông lên chơi rồi cất thang đi để xem ông xuống dưới bằng cách nào. Trên lầu chỉ có hai pho tượng Phật, hai cái lọng, một bức trướng thêu ba chữ “Phật trong lòng” và một vò nước.