TÓM TẮT LÝ THUYẾT
Truyền tải điện năng đi xa:
* Khi truyền tải điện năng đi xa bằng đường dây dẫn sẽ có một phần điện năng hao phí do hiện tượng tỏa nhiệt trên đường dây.
* Công suất hao phí do tỏa nhiệt trên đường dây tải điện tỉ lệ nghịch với bình phương hiệu điện thế đặt vào hai đầu đường dây.
Bài C1 - Trang 99 - SGK Vật lí 9
C1. Từ công thức (3) SGK có thể suy ra khi truyền tải một công suất điện P xác định mà muốn giảm hao phí do tỏa nhiệt trên đường dây thì có thể có những cách nào ?
Hướng dẫn.
Muốn giảm hao phí do tỏa nhiệt trên đường dây tải điện ta có thể giảm điện trở R hoặc tăng hiệu điện thế U.
Bài C2 - Trang 99 - SGK Vật lí 9
Muốn giảm điện trở của dây dẫn thì phải dùng dây dẫn có kích thước như thế nào ? Giảm công suất hao phí bằng cách giảm điện trở của dây tải điện thì có gì bất lợi ?
Lời giải chi tiết
Công thức tính điện trở của dây dẫn: \(R = \rho {l \over S}\)
Chất làm dây đã chọn trước và chiều dài dây không đổi. Vậy muốn giảm R ta phải tăng S. Tức là dùng dây dẫn có tiết diện lớn. Khi đó dây có khối lượng lớn, nặng, đắt tiền, dễ gãy, phải có hệ thống cột điện lớn. Tổn phí để tăng tiết diện S của dây còn lớn hơn giá trị điện năng bị hao phí.
Bài C3 - Trang 99 - SGK Vật lí 9
C3. Nếu tăng hiệu điện thế ở hai đầu đường dây thì có lợi gì ? Muốn vậy chúng ta phải làm gì?
Trả lời.
Nếu tăng hiệu điện thế ở hai đầu đường dây thì công suất hao phí sẽ giảm đi rất nhiều, vì nó tỉ lệ nghịch với U2. Muốn vậy chúng ta phải chế tạo được các máy tăng hiệu điện thế.
Bài C4 - Trang 99 - SGK Vật lí 9
C4. Cùng một công suất P được tải đi trên cùng một dây dẫn. Hãy so sánh công suất hao phí khi dùng hiệu điện thế 500 000V với khi dùng hiệu điện thế 100000V.
Hướng dẫn giải.
Từ công thức \(P_{hp}=\frac{R.P^{2}}{U^{2}}\) ta thấy rằng, nếu hiệu điện thế tăng \(\frac{500000}{100000}=5\) lần thì công suất hao phí giảm được 52 = 25 lần.