Văn hóa cổ đại phương đông phát triển sớm vì cư dân phương đông sống định cư sớm trên các lưu vực những con sông lớn. Sống định cư trồng trọt nên vật chất sản xuất nhiều và đảm bảo hơn so với hình thức du mục của phương tây. Không lo còn lo cái ăn cái mặc nữa thì bắt đầu sáng tạo nên những giá trị tinh thần, nghệ thuật... dẫn đến hình thành nền văn minh.
Văn minh phương tây ra đời muộn nhưng sau này phát triển hơn phương đông vì con người phương tây với tư duy phân tích, logic nên khá phát triển về các ngành khoa học cụ thể lại được học hỏi các thành tựu của văn minh phương đông ( ngươi phương tây du mục, sau này là thương mại phát triển và các hoạt động quân sự bành trướng nên đi lại nhiều nơi học hỏi được nhiều thứ, không giống dân nông nghiệp phương đông sống cố định, ít đi lại). Nói là nền văn minh phương tây chứ thực ra nó chứa rất nhiều thành tựu của các nền phương đông cổ đại nào là lịch, bánh xe, la bàn, thuốc súng, giấy, thuyền...