ndminhduc
VIP
26/11/14
Ảnh minh họa (Nguồn Shutterstock)
Trong một lần cùng ngắm bầu trời đêm, một người bạn của mình đã đặt một câu hỏi khá là hóc búa: "Trên trời có bao nhiêu vì sao nhỉ?". Một câu hỏi khá thú vị mà chắc hẳn ai cũng từng một lần thắc mắc khi ngước nhìn lên bầu trời đêm. Câu hỏi đó làm mình trăn trở mãi nên quyết định đi tìm câu trả lời. Nay xin được chia sẻ với các bạn để có thể tự tin trả lời khi có người đặt câu hỏi tương tự nhé: Chỉ có khoảng 2500 ngôi sao trên bầu trời mà chúng ta quan sát được. Có ít quá không? Cùng tìm hiểu nhé.
Khi bạn ngước nhìn lên bầu trời đêm, bốn bề trên vòm trời muôn vàn ngôi sao lấp lánh trên tấm nền đen huyền bí của vũ trụ. Lúc này, bạn chợt nhận ra rằng mình thật nhỏ bé, chỉ là một hạt bụi hư vô trong vũ trụ bao la. Có thể bạn sẽ đôi lần thử đếm xem có bao nhiêu ngôi sao trên bầu trời? 1, 3,..., 5,... 10,... và bạn sẽ nhanh chóng hoa mắt vì có quá nhiều ngôi sao không thể nào đếm xuể. Vậy thật ra có bao nhiêu ngôi sao? Hãy giới hạn lại, và bắt đầu tính toán với sự hùng vĩ của vũ trụ nhé.
Đầu tiên, xét dưới tầm vóc thiên hà. Theo ước tính của các nhà thiên văn học, có khoảng 170 tỷ thiên hà trong vũ trụ khả kiến (vũ trụ có thể quan sát được - một tập hợp tất cả các sự vật, hiện tượng có thể tác động tới con người và Trái Đất mà con người với các phương tiện thiên văn có thể nhận biết được trong thời điểm hiện tại). Các thiên hà này kéo dài trong bán kính hơn 45,7 tỷ năm ánh sáng. Mỗi thiên hà chứa số lượng các ngôi sao khác nhau và theo các nghiên cứu trước đây, một số thiên hà xoắn ốc có thể chứa tới hơn 1 nghìn tỉ ngôi sao. Một số thiên hà eclip khổng lồ còn có thể chứa tới 100 nghìn tỉ ngôi sao. Bên cạnh đó cũng có các thiên hà lùn, kích thước nhỏ với khoảng vài nghìn tỉ ngôi sao.
Milky Way - Thiên hà của chúng ta nằm tại một góc nhỏ của vũ trụ khả kiến và chứa khoảng 400 tỷ ngôi sao. Bây giờ hãy lấy số ngôi sao bình quân chứa trong mỗi thiên hà và nhân cho số lượng thiên hà trong vũ trụ khả kiến để tính tổng số ngôi sao. Dưới góc độ học thuật, xét câu hỏi "có bao nhiêu ngôi sao trên bầu trời" và chữ "bầu trời" chỉ cả vũ trụ khả kiến thì câu trả lời là 10 lũy thừa 24 ngôi sao. Hãy thử viết ra: có khoảng 1.000.000.000.000.000.000.000.000 ngôi sao trong vũ trụ khả kiến. Rõ ràng là con số rất lớn, có quá nhiều ngôi sao.
Dù vậy, con số trên mang nặng tính học thuật, khá bác học và có lẽ không thích hợp để trả lời cho "người ấy" trong một đêm ngắm sao tuyệt vời. Nếu mình trả lời "Ah, có khoảng 1 nghìn tỉ tỉ tỉ tỉ... ngôi sao" thì có thể khi mình nói xong, người ấy đã ngủ mất rồi! Trên thực tế, con số trên là ước tính của các nhà thiên văn học. Còn đối với mỗi cá nhân của chúng ta, từ "bầu trời" được dùng để chỉ vùng trời đêm mà chúng ta nhìn thấy bằng mắt thường, khi đứng tại một vị trí nhỏ bé trên Trái Đất.
Cũng do đó mà vũ trụ mà chúng ta thật sự nhìn thấy hàng đêm cũng theo đó mà giới hạn lại và chắc chắn chúng ta không thể nào nhìn thấy được hết 10 lũy thừa 24 ngôi sao trên. Theo ước tính của các nhà thiên văn học, ở điều kiện quan sát tối ưu, chúng ta chỉ có thể nhìn thấy được một phần rất nhỏ các ngôi sao lấp lánh trên bầu trời. Theo đó, mắt người bình thường, trung bình chỉ có thể quan sát được khoảng 5000 ngôi sao trên bầu trời đêm (điều kiện quan sát tối ưu). Đồng thời, cộng với những tác động ngăn chặn tầm nhìn do chính Trái Đất tạo ra, chúng ta chỉ có thể quan sát được 1 nửa số ngôi sao này.
