Bài thơ “Ngắm trăng” của Hồ Chí Minh đã làm rõ tâm trạng của Bác trước cản trăng đẹp:
Ngục trung với tửu diệc với hoa
Đối thử lương tiêu nại nhược hà
Câu thơ mở đầu tả thực cảnh lao tù khắc nghiệt của một người chiến sĩ. Ôi! “Ngục trung” nghe mới xót làm sao! Người chiến sĩ này đã bị giam trong một nhà tù nhỏ. Trong tù vốn không có rượu và hoa để tạo thi hứng cho tâm hồn thi sĩ. Xưa nay, lúc chưa bị giam ở tù, người thi sĩ được hưởng rượu , ngắm trăng và hoa. Nhưng ở đây, trong hoàn cảnh tù này, cái “không rượu” chồng lên cái “không hoa”, thể hiện sự chán ngán và với cùng lạnh lẽo phủ lên tất cả tâm hồn thi sĩ. Vẫn ở trong tù, vẫn là nơi đây, người chiến sĩ vẫn còn tư tưởng ngắm trăng và cảnh đẹp trong đêm khuya tối tâm này. Một trái tim yêu đời bao là của một người chiến sĩ vẫn dạt dào, nồng đượm mà tha thiết, lãng mạn. Tâm trạng này giúp người tù thoát khỏi tình cảnh u ám của mình. Cảnh đẹp đêm nay thật khó hững hờ đến lạ!
