Bộ đề đọc hiểu ôn thi THPT quốc gia môn văn, Đề đọc hiểu văn bản thơ ngoài chương trình.
Đề bài : Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu:
Nửa đêm thức dậy ăn trầu
Nước trầu đưa nhớ vào sâu giấc già
Cuộc đời như bóng mây qua
Nhỏ nhoi chỉ miếng trầu là niềm vui
Bỗng nhiên trẻ lại nụ cười
Tiếc trông miếng bã vứt rồi còn ngon
Ngỡ đang độ tuổi trăng tròn
Sum suê dân dã quê vườn bấy lâu
Tương tư môi đỏ dạ sầu
Trót ăn mất một miếng trầu của anh
Bồi hồi má đỏ tóc xanh
Quả cau chạm ngõ thoắt thành tơ duyên
Miếng trầu cánh phượng khéo têm
Bao nhiêu cô Tấm làm nên hội hè
(Phạm Đình Ân, Lá trầu cay)
Câu 1: Chỉ ra thể thơ của đoạn thơ trên.
Câu 2: Trong đoạn tha trên, hình ảnh người phụ nữ hiện lên thông qua những chi tiết nào?
Câu 3: Phân tích kết cấu của đoạn thơ trên.
Câu 4: Hãy viết đoạn văn phân tích chất dân gian có trong đoạn thơ trên.
HƯỚNG DẪN LÀM BÀI CHI TIẾT
Câu 1: Đoạn thơ được viết bằng thể thơ lục bát.
Câu 2: Hình ảnh người phụ nữ được hiện lên thông qua những chi tiết sau: tre lại nụ cười, ngờ tuổi trăng tròn, môi đỏ dạ sầu, má đỏ tóc xanh, cô Tấm. Hình ảnh người phụ nữ này được thể hiện bằng vẻ đẹp của người phụ nữ đã có chồng nhưng nhớ lại những giây phút mới chớm tình cảm, những khoảng thời gian còn trẻ.
Câu 3: Đoạn trích có thể được phân chia thành kết cấu như sau:
Từ câu thơ đầu đến câu thơ” Nhỏ nhoi chỉ một miếng trầu là vui” : Kể về thời điểm hiện thực của nhân vật trữ tình
Từ câu thơ “Bỗng nhiên trẻ lại nụ cười ” đến hết: Tái hiện lại thời quá khứ khi còn trẻ với những hoài niệm đáng nhớ liên quan đến miếng trầu.
Câu 4: Học sinh lưu ý về kĩ năng viết đoạn văn. Dưới đây là một gợi ý:
Đoạn trích thê’ hiện chất dân gian rất rõ nét. Trước hết, đặc điểm hình thức của đoạn trích thể hiện những đặc điểm dân gian rõ rệt ở thể thơ và ngôn ngữ. Với thể thơ lục bát của dân tộc cùng vói những hình ảnh dân dã của thôn quê như lá trầu, miếng trầu, quê vườn, chạm ngõ, tơ duyên,… đã tạo nên những hình ảnh tái hiện một cảnh mang đậm màu sắc thôn quê, mang đậm tính dân gian. Nội dung của bài thơ kế về lời tái hiện của cô gái vê thời điểm giao duyên, lấy chồng là những việc hệ trọng của đời, thế hiện tinh yêu cần tiến đến hôn nhân cũng là quan niệm của dân gian về đích đển cuối cùng của tình yêu.
Học sinh cần đảm bảo những ý trên, ngoài ra có thể đưa ra những ý kiến, những kiến giải riêng của mình. Tuy nhiên cần giải thích một cách hợp lí. Giáo viền linh hoạt cho điểm.
Nguyễn Thế Hưng
Xem thêm: Bộ đề đọc hiểu môn văn