A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT

I. SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI LÀ GÌ?

Sự phá hủy kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.

II. NHỮNG YẾU TỐ NÀO ẢNH HƯỞNG ĐẾN SỰ ĂN MÒN KIM LOẠI?

a) Ảnh hưởng của các chất trong môi trường: Sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào thành phần của môi trường mà nó tiếp xúc. Thí dụ: trong nước biển sắt, thép bị ăn mòn nhanh hơn so với trong không khí.

b) Ảnh hưởng của nhiệt độ: nhiệt độ càng cao sự ăn mòn kim loại xảy ra càng nhanh.

III. NHỮNG BIỆN PHÁP BẢO VỆ CÁC ĐỒ VẬT KIM LOẠI KHÔNG BỊ ĂN MÒN

a) Ngăn không cho kỉm loại tiếp xúc với môi trường

b) Sơn, mạ, bôi dầu mỡ... lên trên bề mặt kim loại. Để đồ vật nơi khô ráo,thường xuyên lau chùi sạch sẽ sau khi sử dụng cũng làm cho kim loại bị ăn mòn chậm hơn.

c) Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn

Thí dụ như cho thêm vào thép một số kim loại như crom, niken làm tăng độ bền của thép.

B. BÀI TẬP VÀ HƯỚNG DẪN GIẢI

Câu 1.(Trang 67 SGK Hóa học 9)

Thế nào là sự ăn mòn kim loại ? Lấy ba thí dụ về đồ vật bị ăn mòn kim loại xung quanh ta.

Hướng dẫn giải

Sự ăn mòn kim loại, hợp kim do tác dụng hóa học trong môi trường được gọi là sự ăn mòn kim loại.

Ba ví dụ về đồ vật bị ăn mòn kim loại: tàu, đinh, máy móc,...

Câu 2.(Trang 67 SGK Hóa học 9) 

Tại sao kim loại bị ăn mòn ? Những yếu tố nào ảnh hưởng tới sự ăn mòn kim loại ? Lấy thí dụ minh hoạ.

Hướng dẫn giải

Kim loại bị ăn mòn do trong không khí có chứa khí oxi, trong nước mưa thường chứa nhiều axit yếu do khí CO2, SO2 và một số khác hòa tan. trong nước biển thường có một số muối như NaCl, MgCl2... nững chất này tác dụng với kim loại hoặc hợp kim sắt có màu nâu, xốp, giòn  làm đồ vật bằng sắt bị gỉ.

Các yếu tố ảnh hưởng:

  • Ảnh hưởng của các chất trong môi trường: Sự ăn mòn kim loại không xảy ra hoặc xảy ra nhanh hay chậm phụ thuộc vào thành phần của môi trường mà nó tiếp xúc.
  • Ảnh hưởng của nhiệt độ: nhiệt độ cao làm cho sự ăn mòn kim loại xảy ra nhanh hơn.

Câu 3.(Trang 67 SGK Hóa học 9) 

Nêu các biện pháp đã được sử dụng để bảo vệ kim loại không bị ăn mòn.

Nêu hai thí dụ cụ thể mà bản thân em đã làm để bảo vệ đồ dùng bằng kim loại trong gia đình.

Hướng dẫn giải

Các biện pháp sử dụng để chống ăn mòn kim loại:

  • Ngăn không cho kim loại tiếp xúc với môi trường: sơn, mạ, bôi dầu mỡ,…
  • Chế tạo hợp kim ít bị ăn mòn

Hai thí dụ cụ thể mà bản thân em đã làm để bảo vệ đồ dùng bằng kim loại trong gia đình: quét sơn vào cửa sổ, tra dầu vào xích xe đạp.

Câu 4.(Trang 67 SGK Hóa học 9) 

Sự ăn mòn kim loại là hiện tuợng vật lí hay hiện tượng hoá học ? Lấy thí dụ chứng minh

Hướng dẫn giải

Sự ăn mòn kim loại là hiện tượng hóa học, trong đó kim loại bị oxi hóa bởi các chất oxi hóa có trong môi trường, làm mất di tính chất quý báu của kim loại.

Thí dụ sắt bị gỉ trong không khí ẩm:

2Fe + O2 + 2H2O → 2Fe(OH)2

Câu 5.(Trang 67 SGK Hóa học 9) 

Hãy chọn câu đúng :

Con dao làm bằng thép không bị gỉ nếu :

A. sau khi dùng, rửa sạch, lau khô.

B. cắt chanh rồi không rửa.

C. ngâm trong nước tự nhiên hoặc nước máy lâu ngày.

D. ngâm trong nước muối một thời gian.

Hướng dẫn giải

Con dao làm bằng thép không bị gỉ nếu sau khi dùng, rửa sạch, lau khô.

Do chanh có axit, nên thép sẽ phản ứng với axit. Nước tự nhiên với nước máy cùng với oxi không khí sẽ oxi hóa thép. 

C. BÀI TẬP TỰ LUYỆN

Câu 1.   Kẽm tác dụng với dd H2SO4 loãng, thêm vào đó vài dd CuSO4. Lựa chọn hiện tượng bản chất trong số các hiện tượng sau :

            A.  Ăn mòn kim loại                                                B.  Ăn mòn điện hoá học    

            C.Hidro toát ra mạnh hơn                                        D.  Màu xanh biến mất

Câu 2.   Trường hợp nào sau đây là ăn mòn điện hoá :

            A. Thép để trong không khí ẩm                              B.  Sắt trong dd H2SO4 loãng

            C.  Kẽm bị phá huỷ trong khí clo                             D.  Nhôm để trong không khí

Câu 3.  Có 2 chiếc thìa sắt như nhau, một chiếc giữ nguyên còn một chiếc bị vặn cong cùng đặt trong điều kiện không khí ẩm như nhau. Hiện tượng xảy ra là:

A. Cả 2 chiếc thìa đều không bị ăn mòn.    

B. Cả 2 chiếc thìa đều bị ăn mòn với tốc độ như nhau.

C. Chiếc thìa cong bị ăn mòn nhiều hơn.   

D. Chiếc thìa cong bị ăn mòn ít hơn.

Câu 4.Chọn đáp án đúng.

Điều kiện để xảy ra ăn mòn điện hoá là:

  1. Các điện cực phải tiếp xúc với nhau hoặc được nối với nhau bằng một dây dẫn.
  2. Các điện cực phải được nhúng trong dung dịch điện ly.
  3. Các điện cực phải khác nhau .
  4. Cả ba điều kiện trên

Câu 5. Có những vật bằng sắt được mạ bằng những kim loại khác nhau dưới đây. Nếu các vật này đều bị sây sát sâu đến lớp sắt, thì vật nào bỉ gỉ sắt chậm nhất?

A.  Sắt tráng kẽm                                            B. Sắt tráng thiếc          

 C. Sắt tráng niken                                          D. Sắt tráng đồng

Câu 6.  Phát biểu nào sau đây là không đúng?

A. ăn mòn kim loại là sự huỷ hoại kim loại và hợp  kim duới tác dụng của môi trường xung quanh.

B. ăn mòn kim loại là một quá trình hoá học trong đó kim loại bị ăn mòn bởi các axít trong môi trường không khí.

C. Trong quá trình ăn mòn, kim loại bị oxi hoá thành ion của nó .

D. ăn mòn kim loại được chia làm hai dạng: ăn mòn hoá học và ăn mòn điện hoá .

Đáp án

1

B

4

D

2

A

5

A

3

C

6

B

Bài viết gợi ý: