I. MÁU
1. Thành phần cấu tạo của máu
- Thí nghiệm tìm hiểu thành phần cấu tạo của máu gồm 2 bước chủ yếu:
+ Bước 1: Tách máu thành 2 phần (lỏng và đặc)
+ Bước 2: Phân tích thành phần được kết quả:
Phần trên: không chứa tế bào (huyết tương)
Phần dưới gồm: các tế bào máu như hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu
* Kết luận: Máu gồm 2 thành phần: huyết tương và các tế bào máu
- Huyết tương:
+ Phần lỏng của máu, chiếm 55% thể tích máu, chứa 90% nước và 10% các chất hòa tan
Các chất hòa tan gồm: chất dinh dưỡng (protein, gluxit, vitamin, lipit), nội tiết tố, khoáng thể, muối khoáng, chất thải của tế bào ure, axit uric...
+ Đăc điểm: màu vàng nhạt, lỏng
- Các tế bào máu:
+ Chiếm: 45% thể tích máu
+ Đặc điểm: đặc quánh, đỏ thẫm
+ Gồm: hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu
2. Chức năng của huyết tương và hồng cầu
* Huyết tương: là nơi vận chuyển, đồng thời là môi trường chuyển hóa của các quá trình trao đổi chất.
* Hồng cầu: có hình đĩa, lõm hai mặt, không có nhân, chứa Hb (hemoglobin - huyết sắc tố) có đặc tính khi kết hợp với oxi có màu đỏ tươi và khi kết hợp với CO2 có màu đỏ thẫm
- Chức năng: Hồng cầu vận chuyển oxi từ phổi về tim tới các tế bào, vận chuyển CO2 từ các tế bào về tim đến phổi.
II. MÔI TRƯỜNG TRONG CƠ THỂ
- Môi trường trong cơ thể được tạo thành từ: máu – nước mô – bạch huyết
- Tế bào thường xuyên liên hệ với môi trường ngoài cơ thể trong quá trình trao đổi chất thông qua môi trường cơ thể → Giúp tế bào trao đổi chất với môi trường