Soạn bài luyện tập phân tích và tổng hợp
1. Nhận diện các thao tác nghị luận trong đoạn văn
a. Đoạn văn của Xuân Diệu phân tích cái hay của bài thơ Thu Điếu.
Tác giả đã sử dụng thao tác tổng hợp và phân tích. Câu đầu tiên nêu ra một nhận xét khái quát tổng được tổng hợp từ nhiều trường hợp cụ thể “Thơ hay là hay của hồn lẫn xác, hay cả bài… không thể tóm tắt thơ được mà phải đọc lại”.
Từ câu thứ hai trở đi tác giả đi vào phân tích cái hay của bài Thu điếu về các phương diện: bài thơ thú vị ở các điệu xanh; ở những cửa động; ở các vần thơ. Mỗi điều hay khi phân tích đều được minh họa bằng các dẫn chứng cụ thể. Nhờ vậy bài viết luôn phảng phất không khí của Thu điếu.
b. Đoạn văn b có trình tự phân tích.
- Đoạn nhỏ mở đầu nêu các quan niệm mấu chốt của sự thành đạt.
- Đoạn nhỏ kế tiếp phân tích từng quan niệm đúng sai thế nào và kết lại ở việc phân tích bản thân chủ quan của mỗi người.
2. Thực hành phân tích.
- Học đối phó là học mà không lấy việc học làm mục đích, xem học là việc phụ.
- Học đối phó là học bị động, không chủ động, cốt đối phó với sự đòi hỏi của thầy cô, của thi cử.
- Học đối phó là học hình thức, không đi sâu vào thực chất kiến thức của bài học.
- Học đối phó dù có bằng cấp thì đầu óc cũng trống rỗng.
3. Phân tích cái lí do bắt buộc phải chọn sách mà đọc.
- Sách vở nhiều, sức đọc của người có hạn, do đó phải lựa chọn mà đọc.
- Sách vở có nhiều chất lượng khác nhau, do đó phải chọn những sách cuốn sách hay mà đọc, không lãng phí sức vào việc đọc những sách vô thưởng vô phạt.
- Đọc sách không cần nhiều mà cần đọc kĩ, hiểu sâu, do đó phải chọn một số sách đích đáng, dồn tâm lực mfa đọc để nắm được những điều cơ bản nhất.
- Bên cạnh đọc sâu cần phải đọc rộng, ở đây cũng cần lựa chọn những sách cần thiết.
4. Tổng hợp những điều đã phân tích về việc đọc sách.
Tóm lại, muốn đọc sách có hiệu quả phải chọn những sách quan trọng nhất mà đọc cho kĩ, đồng thời cũng chú trọng đọc rộng thích đáng, để hỗ trợ cho việc nghiên cứu chuyên sâu.