Soạn bài thuật ngữ
I. Thuật ngữ là gì?
Câu 1.
a. Cách giải thích thứ nhất chỉ dừng lại ở những việc nên đặc tính bên ngoài của sự vật. Đó là cách giải thích hình thành trên cơ sở kinh nghiệm, có tính chất cảm tính.
b. Cách giải thích thứ hai thể hiện được đặc tính bên trong của sự vật. Những đặc tính này phải qua nghiên cứu bằng lí thuyết và phương pháp khoa học. Do đó, nếu không có kiến thức chuyên môn về lĩnh vực có liên quan (hóa học) thì người tiếp nhận không thể hiểu được cách giải thích này.
Cách giải thích thứ nhất là cách giải thích nghĩa của từ ngữ thông thường, còn cách giải thích thứ hai là cách giải thích nghĩa của thuật ngữ.
Câu 2. Các định nghĩa này ở những bộ môn khoa học nào.
Định nghĩa về thạch nhũ, ba zơ dùng ở bộ môn hóa.
Định nghĩa về ẩn dụ dùng ở bộ môn văn học.
Định nghĩa về phân số thập phân dùng ở bộ môn toán.
Những từ ngữ được định nghĩa này thường được dùng ở những văn bản khoa học, công nghệ.
Câu 2. Đặc điểm của thuật ngữ.
a. Các thuật ngữ trên không có nghĩa nào khác.
b.
- Muối (a) là một thuật ngữ.
- Muối (b) từ thông thường, có sắc thái biểu cảm – chỉ những vất vả, gian truân mà con người nếm trải trong đời.
II. Luyện tập
Câu 1.
- Lực là tác dụng đẩy kéo của vật này lên vật khác (vật lý)
- Xâm thực là quá trình phá hủy lớp đất đá phủ trên mặt đất do các tác nhân như gió, sóng biển, băng hà, nước chảy… (địa lý)’
- Hiện tượng hóa học là hiện tượng sinh ra chất mới.
- Di chỉ là những dấu vết của người xưa đã cư trú và sinh sống (ịch sử).
- Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn tiếp xúc với nhị hoa (sinh vật).
- Lưu lượng là lượng nước chảy qua mặt cắt ngang lòng sông ở một điểm nào đó, trong một giây đồng hồ (địa lí).
- Trọng lực là lực hút của trái đất (địa lý)
- Khí áp là sức nén của khí quyển lên bề mặt trái đất (địa lý)
- Thị tộc phụ hệ là những dòng họ trong đó người đàn ông có quyền hơn người phụ nữ.
- Đường trung trực là đường thẳng vuông góc với một đoạn thẳng tại điểm giữa đoạn ấy (toán học).
Câu 2. « Điểm tựa » trong đoạn thơ không phải một thuật ngữ vật lý. Nó có nghĩa là làm chỗ dựa chính cho những hoạt động nào đó.
Câu 3.
a. Hỗn hợp – được dùng như một thuật ngữ.
b. Hỗn hợp – được dùng như một từ thông thường.
Câu 4.
Cá : là động vật sống ở dưới nước, bơi bằng vây, thở bằng mang và là động vật có xương sống.
Câu 5. Đó là hiện tượng đồng âm.
Hai thuật ngữ này được dùng trong hai lĩnh vưc khoa học riêng biệt, chứ không cùng một lĩnh vực.
