Truyện An Dương Vương, Mị Châu, Trọng Thủy
Câu 1
Dựa
vào cốt truyện , tìm những chi tiết liên quan đến nhân vật An Dương Vương .
Trên cơ sở chi tiết đã liệt kê , anh( chị ) hãy phân tích
a) Do đâu mà An Dương Vương
được thần linh giúp đỡ ? Kể về sự giúp đỡ thần kì đó , dân gian muốn thể hiện
cách đánh giá như thế nào về nhà vua ?
b) Sự mất cảnh giác của nhà
vua được biểu hiện như thế nào ?
c) Sáng tạo những chi tiết về
Rùa Vàng , Mị Châu , Trọng Thủy , nhà vua tự tay chém đầu con gái … nhân dân muốn
biểu lộ thái độ , tình cảm gì đối với nhân vật lịch sử An Dương Vương và việc mất
nước Âu Lạc
Trả Lời
a) An Dương Vương được thần
linh giúp đỡ là do An Dương Vương là một nhà vua có trách nhiệm với đất nước đã
sớm lo việc xây thành đắp lũy và chuẩn bị vũ khí chống giặc ngoại xâm . Nhưng xây thành thất bại nhà vua đã lập đàn trai giới
cầu đảo bách thần , điều đó đã thể hiện sự chân thành và hết lòng của nhà vua đối
với đât nước .
Tưởng tượng ra
sự giúp đỡ thần kì này , nhân dân đã ca ngợi và tự hào về nhà vua về việc xây
thành chế nỏ thần và những chiến công chống giặc ngoại xâm nước ta
b) Sự mất cảnh giác của nhà vua được thể hiện qua hai sự việc sau . Nhà vua đã không nghi ngờ việc kết tình thông gia với Triệu Đà , sự việc hai khi Triệu Đà kéo quân đến nhà vua đã ỷ lại vào nỏ thần mà không đề phòng nên bại trận
c) Chi tiết Rùa Vàng , Mị
Châu và việc vua chém đầu con gái theo lời kết án của Rùa Vàng được sáng tạo ra , nhân dân đã thể hiện cách
nhìn nhận về “ công – tội ” của nhà vua đối với đât nước
Về việc nhà
vua đã xây thành , chế tạo vũ khí để chống giặc ngoại xâm là một công lao vô
cùng to lớn . Nhưng việc Triệu Đà kéo quân sang mà nhà vua không hề chuẩn bị
cho trận chiến mà để mất cảnh giác ỷ lại vào nỏ thần là một tội lớn . Ông đã tự
tay chém đầu con gái mình , rồi cùng đường phải xuống biển . Chi tiết đó cho thấy
nhà vua luôn đặt lợi ích quốc gia lên hàng đầu . Vì thế trong lòng nhân dân An
Dương Vương luôn được kính trọng và yêu mến
Câu 2: Về việc Mị Châu nén đưa cho Trọng Thủy
xem nỏ thần , có hai cách đánh giá như sau :
-Mị Châu làm vậy là chỉ thuận theo tình cảm vợ
chồng mà bỏ quên nghĩa vụ đối với đất nước
- Mị Châu làm theo ý chồng là lẽ tự nhiên , hợp
đạo lí
Ý
kiến riêng của anh (chị) như thế nào
Trả Lời :
- Ý
kiến một theo em , Mị Châu ở đây tuy đáng trách nhưng cũng rất đáng thương , chỉ
vì quá yêu, yêu đến mù quáng và ngây thơ mà nàng đã cả tin đem bí mật quốc gia trao cho
Trọng Thủy
- Ý
kiến thứ hai Phong tục thời chế độ phong kiến người phụ nữ “ xuất giá tòng phu
”- tức là khi lấy chồng, phải tuyệt đối nghe lời chồng
- Cả
hai ý kiến trên đều chưa thỏa đáng . Mị Châu là một nạn nhân đáng thương . Nàng
nhẹ dạ , cả tin , ngây thơ và dại khờ . Chỉ vì tin tưởng chồng một cách chọn vẹn
mà đã mắc một sai lầm lớn đối với quốc gia . Câu chuyện trên tác giả muốn nhấn
mạnh sự cả tin và ngây thơ của Mị Châu , vì thế mới có bài học giữ nước cay đắng
, xót xa thấm thía đến ngày hôm nay
Câu 3: Mị Châu bị thần rùa Vàng kết tội là
giặc , lại bị vua cha chém đầu , nhưng sau đó máu nàng hóa thành ngọc trai ,
xác nàng hóa thành ngọc thạch . Hư cấu như vậy , người xưa muốn bày tỏ thái độ
và tình cảm như thế nào đối với nhân vật Mị Châu và muốn nhắn gửi điều gì đến
thế hệ trẻ muôn đời sau ?
Trả Lời
- Dân
gian đã phán xử tội của Mị Châu thông qua chi tiết Mị Châu bị cha chém chết ,
máu hóa thành ngọc trai , xác hóa thành ngọc thạch . Dân gian muốn bày tỏ sự
nghiêm khắc , bao dung của nhân dân ta . Nhưng Mị Châu là một nhân vật đáng
thương . Phải mang danh “bán nước” là một nỗi oan của Mị Châu nên dân gian đã
thành ngọc trai như để rửa nỗi oan cho nàng , thể hiện sự thông cảm ,bao dung với
nàng . Qua chi tiết trên dân gian muốn gửi đến thế hệ trẻ những lời nhắn nhủ ,
phải biết đề cao cảnh giác , đừng nặng tình riêng mà quên đi cái chung nếu
không phải trả giá rất đắt
Câu 4: Trọng Thủy gây nên sự sụp đổ cơ đồ
Âu Lạc và cái chết Mị Châu . Vậy anh( chị) hiểu như thế nào về hình ảnh “ngọc
trai -giếng nước”
Trả lời:
_
Đây là một hình ảnh đẹp và giàu ý nghĩa
Hình
ảnh “ngọc trai” biểu tượng cho sự trong trắng của Mị Châu bị người chồng lừa dối
, mà bị mắc tội với đất nước , thể hiện thái độ thương xót của nhân dân với Mị
Châu
Hình
Ảnh “giếng nước” Trọng Thủy đã gieo mình xuống giếng nước để thể hiện sự hối hận khi đã phụ vợ mình . Hình
ảnh “ Ngọc trai, giếng nước ”với việc đem ngọc trai đem ngọc trai rửa ở giếng ấy
ngọc sẽ sáng đẹp hơn thể hiện tính nhân đạo.Nếu ở một phương diện này ta sẽ thấy
thương xót cho mối tình Mị Châu Trọng Thủy
Câu 5: Từ những điều đã phân tích , anh (chị)
hãy cho biết đâu là cốt lõi lịch sử của truyện và cốt lõi lịch sử đó đã được
dân gian thần kì hóa như thế nào ?
Trả Lời :
Cốt
lõi lịch sử của truyện là việc An Dương Vương xây thành Cổ Loa về sự thực về sự
thất bại của Âu Lạc trước sự xâm chiếm của Triệu Đà. Cái cốt lõi ấy được dân
gian ta thần kì hóa thêm sinh động hơn trong việc Rùa Vàng giúp nhà vua xây
thành trao móng để tạo nỏ thần chống giặc ngoại xâm . An Dương Vương đã không
chết mà theo Rùa Vàng xuống biển như thể bước sang một thế giới khác
