Soạn bài văn bản tiếp theo
I. Luyện tập.
Câu 1. Đọc đoạn văn (Tr.37, SGK) và thực hiện những yêu cầu nêu ở dưới :
a. Phân tích tính thống nhất về chủ đề của đoạn văn.
Câu đầu tiên là câu chủ đề của văn bản. Các câu tiếp theo có nhiệm vụ làm rõ cho câu chủ đề, khai triển ý cho câu chủ đề. Nhờ vậy, đoạn văn có sự thống nhất và hoàn chỉnh về mặt nội dung.
b. Phân tích sự phát triển của chủ đề trong đoạn văn (từ ý khái quát đến ý cụ thể qua các cấp độ).
Gợi ý :
- Câu 1 : câu chủ đề.
- Câu 2 : câu phát triển ý cho câu 1.
- Câu 3 : câu chuyển tiếp, vừa giải thích cho câu 2 và tạo tiền đề cho sự xuất hiện các câu 4, 5.
- Câu 4 : nêu dẫn chứng 1 (cây đậu Hà Lan và cây mây).
- Câu 5 : nêu dẫn chứng 2 (Cây xương rồng và cây lá bỏng).
c. Đặt nhan đề cho đoạn văn
Gợi ý
Có thể đặt nhan đề cho đoạn văn là “Ảnh hưởng của môi trường lên cơ thể thực vật’’.
Câu 2. Sắp xếp các câu trong SGK, tr 38 thành một văn bản hoàn chỉnh, mạch lạc ; sau đó đặt cho văn bản một nhan đề thích hợp.
Có thể sắp xếp theo hai cách :
(1) 1 - > 3 - > 4 - > 5 - > 2
(2) 1 - > 3 - > 5 - > 2 - >4.
Văn bản đó có thể được đặt nhan đề là “Hoàn cảnh ra đời bài thơ “Việt Bắc’’ của Tố Hữu.
Câu 3. Học sinh có thể lấy câu cho sẵn ở trên làm câu chủ đề. Sau đó, viết tiếp các câu tiếp theo để khai triển ý chủ đề.
Gợi ý
“Môi trường sống của loài người hiện nay đang bị hủy hoại nghiêm trọng. Nguồn nước bị ô nhiễm nặng. Chất thải, rác bẩn bị đổ thẳng ra ao hồ, sông biển khiến độc tố trong nước ngay càng tăng cao. Nạn phá rừng làm cho diện tích rừng ngày càng bị thu hẹp. Điều này đã dẫn đến một loạt hệ lụy trong đời sống con người như : lũ lụt, nạn xói mòn đất, hiện tượng sa mạc hóa… Bên cạnh đó là sự ảnh hưởng của môi trường đến sức khỏe của con người. Càng ngày càng có nhiều căn bệnh lạ từ môi trường gây ra. Nhận thức được tầm quan trọng của môi trường sống, thế giới đang lên tiếng khẩn thiết kêu gọi sự hành động vì một hành tinh xanh – sạch – đẹp trên tất cả các quốc gia.
