I. Hiểu bài
1. Từ khó
- Cỏ xước: loài cỏ có quả nhọn như gai, hay bám vào quần áo
- Nhà trò: loài côn trùng nhỏ họ bướm, thường sống ở bụi rậm
- Bự: to, dày quá mức
- Áo thâm: áo màu đen hoặc màu ngả về đen
- Lương ăn: những thứ dùng làm thức ăn
- Ăn hiếp: ỷ vào sức mạnh hay quyền thế để chèn ép, bắt nạt kẻ khác
- Mai phục: nấp sẵn ở nơi kín đáo để đánh bất ngờ
2. Ý nghĩa bài học
Ca ngợi Dế Mèn có tấm lòng nghĩa hiệp – bênh vực người yếu, xóa bỏ áp bức, bất công
3. Nội dung bài học
Câu 1: Tìm những chi tiết cho thấy chị Nhà Trò rất yếu ớt
Trả lời:
Những chi tiết cho thấy chị Nhà Trò rất yếu ớt:
- Chị Nhà Trò đã bé nhỏ lại gầy yếu quá, người bự những phấn, như mới lột.
- Chị mặc áo thâm dài, đôi chỗ chấm điểm vàng, hai cánh mỏng như cánh bướm non, lại ngắn chùn chũn.
- Hình như cánh yếu quá, chưa quen mở, mà cho dù có khỏe cũng chẳng thể bay xa được
Câu 2: Nhà Trò bị bọn nhện ức hiếp, đe dọa như thế nào?
Trả lời:
Bọn nhện đã ức hiếp, đe dọa chị Nhà Trò bằng cách: đánh chị Nhà Trò, chăng tơ ngang đường đe dọa bắt chị, vặt chân, vặt cánh, ăn thịt chị Nhà Trò
Câu 3: Những lời nói và cử chỉ nào nói lên tấm lòng nghĩa hiệp của Dế Mèn?
Trả lời:
Những lời nói và cử chỉ nào nói lên tấm lòng nghĩa hiệp của Dế Mèn là:
- Xòe cả hai càng ra, dắt chị Nhà Trò đi tới chỗ mai phục của bọn nhện
- Nói rằng: “Em đừng sợ. Hãy trở về cùng với tôi đây. Đứa độc ác không thể cậy khỏe ăn hiếp kẻ yếu”
Câu 4: Nêu một hình ảnh nhân hóa mà em thích. Cho biết vì sao em thích
Trả lời:
Ví dụ một số hình ảnh nhân hóa trong bài:
- Nhà Trò ngồi gục đầu bên tảng đá cuội, mặc áo thâm dài, người bự phấn,… -> Hiện lên hình ảnh Nhà Trò là một cô gái vô cùng đáng thương và yếu đuối
- Dế Mèn xòe cả hai càng ra, bảo Nhà Trò: “Em đừng sợ. ….” -> Hình ảnh này làm hiện lên Dế Mèn như một võ sĩ oai vệ, lời lẽ mạnh mẽ, nghĩa hiệp
- Dế Mèn dắt Nhà Trò đi một quãng thì tới chỗ mai phục của bọn nhện -> Dế Mèn dũng cảm che chở, bảo vệ kẻ yếu, đi thẳng tới chỗ mai phục của bọn nhện
II. Hướng dẫn đọc diễn cảm
Cần phân biệt giọng đọc đối với từng nhân vật hoặc từng hoàn cảnh khác nhau:
- Cần đọc chậm đoạn tả hình dáng Nhà Trò, giọng đọc thể hiện được cái nhìn ái ngại của Dế Mèn đối với Nhà Trò
- Cần đọc lời kể lể của Nhà Trò với giọng đáng thương
- Cần đọc lời nói của Dế Mèn với giọng mạnh mẽ, thể hiện sự bất bình, thái độ kiên quyết của nhân vật
