I. Hiểu bài
1. Từ khó
- Quan án: Chức quan thời xưa chuyện lo việc điều tra và xét xử
- Vãn cảnh: Đến ngắm cảnh đẹp
- Biện lễ: Lo liệu, sắm sửa lễ vật
- Sư sãi: Những người tu hành ở chùa nói chung
- Đàn: Nền đất đắp cao hoặc đài dựng cao để tế lễ
- Chạy đàn: Nghi lễ chạy quanh đàn cúng
2. Ý nghĩa câu chuyện Phân xử tài tình:
Ca ngợi trí thông minh, tài xử kiện của vị quan án.
3. Nội dung bài học
Câu 1: Hai người đàn bà đến công đường nhờ quan phân xử sự việc gì?
Trả lời:
Trong vụ án thứ nhất, hai người đàn bà tới công đường nhờ phân xử chuyện mất cắp tấm vải, hai người đàn bà tố cáo nhau ăn cắp tấm vải của mình, nhờ quan phân xử
Câu 2: Quan án đã dùng những biện pháp nào để tìm ra người lấy cắp tấm vải? Vì sao quan cho rằng người không khóc chính là người lấy cắp?
Trả lời:
Những biện pháp mà quan đã dùng để tìm ra người lấy cắp tấm vải là:
- Cho đòi người làm chứng nhưng cả hai đều không tìm thấy người làm chứng
- Cho lính về nhà hai người đàn bà xem xét cả hai đều có khung cửi và cùng đem ra chợ bán vào hôm ấy, khiến vụ án lại càng nan giải
- Sai xé tấm vải làm đôi cho mỗi người một mảnh. Thấy một trong hai người bật khóc, quan sai lính trả tấm vải cho người này và thét trói người kia lại
Quan cho rằng người không khóc khi tấm vải bị xé chính là người ăn cắp bởi vì chỉ có người thực sự bỏ công ra để dệt tấm vải, nhìn thấy thành quả của mình bị người ta xé làm đôi mới thấy đau xót mà bật khóc, còn những kẻ ăn cắp hưởng lợi từ người khác khi nhìn thấy vậy cũng chẳng có cảm giác gì.
Câu 3: Kể lại cách quan án tìm ra kẻ lấy trộm tiền của nhà chùa
Trả lời:
Để tìm ra kẻ đã lấy trộm tiền của nhà chùa quan đã: Yêu cầu mỗi người dùng nắm thóc đã ngâm rồi vừa chạy đàn vừa niệm Phật. Đức Phật rất linh thiêng, ai là kẻ gian, thóc trong tay kẻ đó sẽ nảy mầm.
Câu 4: Vì sao quan án dùng cách trên? Chọn ý trả lời đúng:
Trả lời:
a. Vì tin là thóc trong tay kẻ gian sẽ nảy mầm.
b. Vì biết kẻ gian thường lo lắng nên sẽ lộ mặt.
c. Vì cần có thời gian để thu thập chứng cứ.
Trả lời:
Quan dùng cách này để tìm ra kẻ trộm tiền vì biết kẻ gian thường lo lắng nên sẽ lộ mặt. Quan thông minh nắm chắc tâm lí của những đối tượng tình nghi, thứ nhất những kẻ làm việc khuất tất thường sẽ lo lắng, có tật giật mình, đồng thời họ là những người ở chùa thường tin vào sự linh thiêng của Đức Phật nên mới nghĩ ra cách trên để tìm ra kẻ trộm mà không cần tra khảo.
Đáp án đúng là: b. Vì biết kẻ gian thường lo lắng nên sẽ lộ mặt
II. Hướng dẫn đọc diễn cảm
Đọc lưu loát, diễn cảm bài văn với giọng hồi hộp, hào hứng, thể hiện được sự khâm phục của người kể chuyện đối với tài xử kiện của ông quan án.