I.TÓM TẮT LÍ THUYẾT
1. Kiến thức cần nắm
1.1. Thí nghiệm 1: Điều chế khí Hiđro từ axit clohiđic HCl, kẽm Zn. Đốt cháy khí Hiđro trong không khí
Phương trình hóa học:
Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2
2H2O + O2 → 2H2O
1.2. Thí nghiệm 2: Thu khí Hiđro bằng cách đẩy không khí
Khí hiđro sinh ra theo ống dẫn khí vào đẩy không khí,đẩy nước ra và chiếm chỗ trong lọ.
1.3. Thí nghiệm 3: Hiđro khử Đồng (II) oxit
Phương trình hóa học: CuO + H2 → Cu + H2O
2. Kĩ năng phòng thí nghiệm
2.1. Thí nghiệm 1: Điều chế khí Hiđro từ axit clohiđic HCl, kẽm Zn. Đốt cháy khí Hiđro trong không khí
- Để nghiêng ống nghiệm khi bỏ viên Zn vào → khỏi bể ống nghiệm
- Để khí H2 thoát ra một thời gian trước khi đốt
2.2. Thí nghiệm 2: Thu khí Hiđro bằng cách đẩy không khí
- Thu bằng cách đẩy nước: Phải đổ nước đầy ống nghiệm → úp ngược vào chậu → thu.
- Thu bằng cách đẩy không khí: úp miệng ống xuống dưới.
2.3. Thí nghiệm 3: Hiđro khử Đồng (II) oxit
- Đặt CuO vào đáy ống nghiệm.
- Miệng ống nghiệm đựng CuO thấp hơn đáy ống nghiệm.
- Nung nóng CuO trước → dẫn H2 vào.
II.HƯỚNG DẪN THỰC HÀNH
Thí nghiệm 1: Điều chế khí hidro từ axit clohidric HCl, kẽm. Đốt cháy khí hidro trong không khí
- Nhận xét hiện tượng.
- Viết phương trình các phản ứng xảy ra.
Bài làm:
Thí nghiệm 1: Điều chế khí hidro từ axit clohidric HCl, kẽm. Đốt cháy khí hidro trong không khí.
Dụng cụ, hóa chất:
- Dụng cụ: ống nghiệp, nút cao su, ống dẫn khí, đóm, đèn cồn,…
- Hóa chất: dung dịch axit clohidric HCl, viên kẽm,…
Cách tiến hành:
- Lắp dụng cụ như hình 5.4. Cho vào ống nghiệm 3ml dung dịch axit clohidric HCl và 3 – 4 hạt kẽm Zn.
- Đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn khí xuyên qua.
- Sau khi thử độ tinh khiết, khẳng định dòng khí hidro không có lẫn oxi (hoặc chờ khoảng một phút cho khí hidro đẩy hết không khí ra khỏi ống nghiệm), sau đó đưa que đóm đang cháy vào đầu ống dẫn khí.
Hiện tượng – giải thích:
- Khi cho dung dịch axit clohidric tác dụng với Zn ta thấy dung dịch sủi bọt khí.
Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2
- Khi cho que đóm đang cháy vào đầu ống dẫn khí thì que đóm bùng cháy:
2H2 + O2 \[\overset{{{t}^{o}}}{\mathop{\to }}\,\] 2H2O
Thí nghiệm 2 : Thu khí hidro bằng cách đẩy không khí
- Quan sát, nhận xét hiện tượng.
- Viết phương trình các phản ứng xảy ra.
Bài làm:
Thí nghiệm 2: Thu khí hidro bằng cách đẩy không khí
Dụng cụ, hóa chất:
- Dụng cụ: ống nghiệp, ống dẫn khí, đèn cồn,…
- Hóa chất: viên kẽm, dung dịch axit clohidri,…
Cách tiến hành
- Lắp dụng cụ như hình 5.4. Úp một ống nghiệm lên đầu ống dẫn khí hidro sinh ra.
- Sau một phút, giữ cho ống nghiệm đứng thẳng và miệng ống úp xuống dưới, đưa miệng ống nghiệm vào gần sát ngọn lửa đèn cồn.
Hiện tượng – giải thích:
- Khi cho kẽm vào dung dịch HCl ta thấy sủi bọt khí.
Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2
- Sau một phút, giữ cho ống nghiệm đứng thẳng và miệng ống úp xuống dưới, đưa miệng ống nghiệm vào gần sát ngọn lửa đèn cồn. Ta thấy, ngọn lửa cháy có màu xanh và trên thành ống nghiệm có hơi nước đọng lại:
2H2 + O2 \[\overset{{{t}^{o}}}{\mathop{\to }}\,\] 2H2O
Thí nghiệm 3 : Hidro khử đồng (II) oxit
- Quan sát, nhận xét màu của chất tạo thành, nhận xét.
- Viết phương trình các phản ứng xảy ra.
Bài làm:
Thí nghiệm 3 : Hidro khử đồng (II) oxit:
Dụng cụ, hóa chất:
- Dụng cụ: ống nghiệm, đèn cồn, ống gấp khúc chữ V,…
- Hóa chất: kẽm, dung dịch axit clohidric, CuO,…
Cách tiến hành:
- Cho vào ống nghiệm khoảng 10ml dung dịch axit clohidric loãng và 4 – 5 viên kẽm.
- Đậy ống nghiệm bằng nút cao su có ống dẫn thủy tính xuyên qua, ở đầu ống thủy tinh này được uốn gấp khúc chữ V có chứa một ít bột đồng (II) oxit CuO (hình 5.9).
- Sau khi khẳng định dòng khí hidro không có lẫn oxi, dùng đèn cồn hơ nóng mạnh ở chỗ có CuO.
Hiện tượng – giải thích:
- Dung dịch trong ống nghiệm sủi bọt khí:
Zn + 2HCl → ZnCl2 + H2
- Sau khi đèn cồn hơ nóng mạnh chỗ có CuO một thời gian, ta thấy chỗ đó chất rắn màu đen chuyển thành đỏ, do H2 khử CuO (đen) tạo thành Cu (đỏ):
CuO + H2 \[\overset{{{t}^{o}}}{\mathop{\to }}\,\] Cu + H2O
