Soạn bài nghị luận trong văn bản tự sự
Gợi ý trả lời câu hỏi
I. Phần bài học.
a. Những câu có tính chất lập luận.
- Đoạn 1:
+ Nếu ta không cố tình hiểu họ thì ta chỉ thấy họ gàn dở, ngu ngốc, bần tiện…
+ Vợ mình không ác nhưng thị khổ quá rồi.
+ Một người đau chân có lúc nào quên được cái chân đau của mình.
+ Khi người ta khổ quá thì người ta chẳng còn nghĩ đến ai được nữa
+ Mình biết vậy nên mình chỉ buồn nhưng không nỡ giận.
- Đoạn 2. Lập luận trong đoạn trích Thúy Kiều báo ân báo oán.
+ Lập luận của Kiều thể hiện ở mấy câu đầu. Đó là những lời mỉa mai đay nghiến:
++ Xưa nay, đàn bà có mấy người ghê ghớm, cay nghiệt như mụ.
++ Càng cay nghiệt càng chuốc nhiều oan trái (Đây là kiểu câu khẳng định).
+ Lập luận của Hoạn Thư thể hiện ở tám dòng sau:
++ Thứ nhất: mình là đàn bà, ghen tuông là chuyện bình thường.
++ Thứ hai: mình đã đối xử rất tôt với cô khi cô chép kinh ở “Quan Âm Các”.
++ Thứ ba: mình và cô đều là cánh chồng chung nên chẳng nhường cho nhau được..
++ Thứ tư: dù sao mình đã gây ra nhiều đau khổ cho cô, giờ đây mình chỉ còn trông vào lòng khoan dung rộng lớn của cô.
Tóm lại: Với lập luận trên của Hoạn Thư, Kiều phải công nhận Hoạn Thư là một người “khôn ngoan đến mực, nói năng phải lời”. Kiều phải băn khoăn và sau cùng đã tha bổng cho Hoạn Thư.
b. Dấu hiệu và đặc điểm của lập luận trong văn bản tự sự.
- Lập luận trong văn bản tự sự là những cuộc đối thoại. Với các nhận xét hoặc phán đoán nhằm thuyết phục người đọc, người nghe.
- Trong đoạn văn lập luận người ta thường dùng các câu phủ định, khẳng định, câu có mệnh đề hô ứng: nếu … thì .. và các từ lập luận.
II. Luyện tập.
Câu 1. Trong đoạn trích “Lão Hạc” nêu trên đó là lời của ông giáo. Ông giáo thuyết phục chính mình. Thuyết phục rằng vợ mình không ác.
Câu 2, 3. Dựa vào phần bài học.