Đề bài yêu cầu bàn luận về hai vấn đề có nội dung tương phản nhưng đều đúng đắn và có thể bổ sung cho nhau. Đó là hai con đường tiếp nhận, tích luỹ tri thức: một từ thực tế đời sống; một từ sách vở. Khi bàn luận, cần nhấn mạnh được sự cần thiết phải kết hợp cả hai con đường ấy. Có thể tham khảo gợi ý sau:
– Thực tế đời sống phong phú, đa dạng, luôn luôn vận động. Vì vậy, đây là nguồn cung cấp vốn sống thực tế rất cần thiết cho sự trưởng thành của mỗi con người. Những bài học từ đời thực luôn cụ thể, sống động, để lại ấn tượng lâu bền…
– Sách vở lưu giữ những thành tựu văn minh vĩ đại của nhân loại, là phương tiện để gìn giữ, truyền lại kho tàng tri thức khổng lồ của các thế hệ… Vì thế, mỗi một cuốn sách sẽ mang đến cho người đọc một "chân trời" kiến thức mới. Nó mở rộng các giới hạn thời gian, không gian… cho phép con người được tiếp xúc với cuộc sống trong quá khứ, hiện tại và tương lai; với những dân tộc, những miền đất mình chưa từng biết…
+ Nguồn tri thức sách cung cấp cho con người phong phú, đa dạng: sách cung cấp cho chúng ta vốn hiểu biết toàn diện vềthế giới và những kiến thức sâu rộng hơn về vấn đề mình lựa chọn nghiên cứu (sách chuyên ngành).
+ Mỗi người không thể có thời gian để đọc hết tất cả các cuốn sách. Cũng không phải cuốn sách nào cũng đều chứa đựng những tri thức quý giá về cuộc sống, cũng có tác dụng "bồi bổ" trí tuệ và tâm hồn người đọc. Có không ít cuốn sách nội dung thiếu lành mạnh, gây tác động xấu…
– Cần phải có sự chọn lọc, sự định hướng đúng đắn để mỗi hiện tượng đời sống ta gặp hằng ngày, mỗi quyển sách chúng ta đọc có thể mở mang vốn hiểu biết và làm giàu, có tâm hồn…