TÓM TẮT LÝ THUYẾT

- Số dao động trong một giây là tần số. Đơn vị tần số là héc (Hz).

- Âm phát ra càng cao (càng bổng) khi tần số dao động càng lớn.

- Âm phát ra càng thấp (càng trầm) khi tần số dao động càng nhỏ.

GIẢI BÀI TẬP

C1 trang 31 sgk Vật lí lớp 7

C1 Hãy quan sát và đếm số dao động của từng con lắc trong 1010 giây và ghi kết quả vào bảng sau: 

C2 trang 31 sgk Vật lí lớp 7

Từ bảng trên, hãy cho biết con lắc nào có tần số dao động lớn hơn.

Hướng dẫn giải:

Con lắc b (có chiều dài dây ngắn hơn) có tần số dao động lớn hơn.

Nhận xét: Dao động càng nhanh (chậm), tần số dao động càng lớn (nhỏ)

C3 trang 32 sgk Vật lí lớp 7

Chọn từ thích hợp điền vào chỗ trống:

Phần tự do của thước dài dao động........, âm phát ra.........

Phần tự do của thước ngắn dao động ............, âm phát ra........

Hướng dẫn giải:

Phần tự do của thước dài dao động chậm, âm phát ra thấp

Phần tự do của thước ngắn dao động nhanh, âm phát ra cao.

C4 trang 32 sgk Vật lí lớp 7

Hãy lắng nghe âm phát ra và điền từ thích hợp trong khung vào chỗ trống:

Khi đĩa quay chậm, góc miếng bìa dao động.........,âm phát ra............

Khi đĩa quay nhanh, góc miếng bìa dao động......, âm phát ra.......

Hướng dẫn giải:

Khi đĩa quay chậm, góc miếng bìa dao động chậm , âm phát ra thấp.

Khi đĩa quay nhanh, góc miếng bìa dao động nhanh, âm phát ra cao.

Kết luận: Dao động càng nhanh (chậm), tần số dao động càng lớn (nhỏ) âm phát ra càng cao (thấp)

C5 trang 33 sgk Vật lí lớp 7

Một vật dao động phát ra âm có tần số 50Hz và một vật khác dao động phát ra âm có tần số 70 Hz. Vật nào dao động nhanh hơn? Vật nào phát ra âm thấp hơn?

Hướng dẫn giải:

 Vật phát ra âm có tần số 70Hz dao động nhanh hơn.

Vật phát ra âm có tần số 50 Hz dao động chậm hơn.

C6 trang 33 sgk Vật lí lớp 7

Hãy tìm hiểu xem khi vặn cho dây đàn căng nhiều, căng ít thì âm phát ra sẽ cao, thấp như thế nào? Và tần số lớn, nhỏ ra sao?

Hướng dẫn giải:

Khi vặn cho dây đàn căng ít( dây chùng) thì âm phát ra thấp (âm trầm), tần số dao động nhỏ.

Khi vặn cho dây đàn căng nhiều thì âm phát ra cao (âm bổng), tần số dao động lớn.

C7 trang 33 sgk Vật lí lớp 7

Cho đĩa trong thí nghiệm ở hình 11.3 quay, em hãy lần lượt chạm góc miếng bìa vào một hàng lỗ ở gần vành đĩa và vào một hàng lỗ ở gần tâm đĩa. Trong trường hợp nào âm phát ra cao hơn ?

Hướng dẫn giải:

Khi chạm góc vào miếng bìa vào hàng lỗ ở gần vành đĩa miếng bìa dao động nhanh hơn.

Âm phát ra cao hơn khi chạm góc miếng bìa vào hàng lỗ ở gần vành đĩa.

Vì số lỗ trên hàng ở gần vành đĩa nhiều hơn số lỗ trên hàng ở gần tâm đĩa. Do đó, miếng bìa dao động nhanh hơn khi chạm vào hàng lỗ gần vành đĩa và phát ra âm cao hơn so với khi chạm vào hàng lỗ gần tâm đĩa