TÓM TẮT LÝ THUYẾT

Chất rắn, lỏng, khí là những môi trường có thể truyền được âm.

Chân không không thể truyền được âm.

Nói chung cận tốc truyền âm trong chất rắn lớn hơn trong chất lỏng, trong chất lỏng lớn hơn trong chất khí.

GIẢI BÀI TẬP

C2 trang 37 sgk Vật lí lớp 7

So sánh biên độ dao động của hai quả cầu bấc. Từ đó rút ra kết luận về độ to của âm trong khi lan truyền.

Hướng dẫn giải:

Quả cầu bấc thứ hai có biên độ dao động nhỏ hơn so với qủa cầu bấc thứ nhất.

Kết luận: Độ to của âm càng giảm khi càng ở xa nguồn âm và độ to của âm càng lớn khi càng ở gần nguồn âm.

C3 trang 37 sgk Vật lí lớp 7

Âm truyền đến tai bạn C qua môi trường nào khi nghe thấy tiếng gõ?

Hướng dẫn giải:

Âm truyền đến tai bạn C qua môi trường rắn

C4 trang 38 sgk Vật lí lớp 7

Âm truyền đến tai qua những môi trường nào?

Hướng dẫn giải:

Âm truyền đến tai qua những môi trường: rắn, lỏng, khí.

C5 trang 38 sgk Vật lí lớp 7

Kết quả thí nghiệm trên đây chứng tỏ điều gì?

Hướng dẫn giải:

Kết quả thí nghiệm mô tả ở hình 13.4 chứng tỏ âm không truyền qua chân không.

Kết luận: 

Âm có thể truyền qua những môi trường như rắn, lỏng, khí và không truyền qua chân không.

Ở các vị trí càng xa nguồn âm thì âm nghe càng nhỏ.

C6 trang 39 sgk Vật lí lớp 7

Hướng dẫn giải:

Vận tốc truyền âm trong nước nhỏ hơn trong thép (1500 < 6100) và lớn hơn trong không khí (1500 > 340)

C7 trang 39 sgk Vật lí lớp 7

Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường nào?

Hướng dẫn giải:

Âm thanh xung quanh truyền đến tai ta nhờ môi trường không khí

C8 trang 39 sgk Vật lí lớp 7

Hãy nêu ví dụ chứng tỏ rằng âm có thể truyền trong môi trường lỏng?

Hướng dẫn giải:

- Khi chúng ta bơi dưới nước, chúng ta có thể nghe được tiếng sùng sục của bong bóng nước. Như vậy âm có thể truyền qua chất lỏng.

- Người nuôi cá chỉ cần vỗ tay để tạo ra âm thanh quen thuộc đàn cá sẽ bơi đến. Đó là cá có thể nghe được âm thanh do người vỗ tay phát ra truyền qua không khí, qua nước và bơi lại gần.

- Khi đánh cá, ngư dân thường chèo thuyền đi xung quanh lưới và gõ vào mạn thuyền để dồn cá vào lưới. Điều đó chứng tỏ nước đã truyền tiếng động đến tai cá.

C9 trang 39 sgk Vật lí lớp 7

Ngày xưa, để phát hiện tiếng vó ngựa, người ta thường áp tai xuống đất để nghe. Tại sao?

Hướng dẫn giải:

Vì mặt đất truyền âm thanh nhanh hơn không khí (vận tốc của âm thanh trong không khí nhỏ hơn vận tốc âm thanh trong chất rắn) nên ta nghe được tiếng vó ngựa khi ghé sát tai xuống mặt đất.

C10 trang 39 sgk Vật lí lớp 7

Khi ở ngoài khoảng không (chân không), các nhà du hành vũ trụ có thể nói chuyện với nhau một cách bình thường như khi họ trên mặt đất được không? Tại sao?

Hướng dẫn giải:

Các nhà du hành vũ trụ không thể nói chuyện với nhau một cách bình thường như khi họ trên mặt đất vì giữa họ bị ngăn cách bởi chân không bên ngoài bộ áo, mũ giáp bảo vệ. Âm thanh không thể truyền qua chân không để đến tai nhà du hành vũ trụ