I. TÓM TẮT LÍ THUYẾT
1. Hiện tượng vật lí
- Khái niệm: Hiện tượng vật lí là hiện tượng chất biến đổi về trạng thái,… mà vẫn giữ nguyên là chất ban đầu.
Quan sát 1:
- Nhận xét: Hình vẽ đó thể hiện quá trình biến đổi: Nước(rắn) \(\leftrightarrows\) Nước (lỏng) \(\leftrightarrows\) Nước(hơi)
Quan sát 2:
- Nhận xét: Hòa tan muối ăn dạng hạt vào nước, sau đó nung nóng dung dịch muối ăn cho đến khi nước bay hơi hết, ta lại thu lại được muối ở dạng rắn.
- Kết luận: Trong quá trình trên có sự thay đổi về trạng thái nhưng không có sự thay đổi về chất.
2. Hiện tượng hóa học
Khái niệm: Hiện tượng hóa học là hiện tượng chất biến đổi có tạo ra chất khác.
2.1. Thí nghiệm 1
|
Cách tiến hành Trộn đều một lượng bột lưu huỳnh và một lượng vừa đủ bột sắt, được hỗn hợp hai chất. Chia hỗn hợp thành hai phần |
Hiện tượng |
Giải thích hiện tượng |
|
Phần 1: Đưa nam châm lại gần. |
Sắt bị nam châm hút. |
Sắt và lưu huỳnh vẫn giữ nguyên trong hỗn hợp. → nam châm hút sắt. |
|
Phần 2: Đổ vào một ống nghiệm, đun nóng mạnh đáy ống một lát rồi ngừng đun. Lấy chất trong ống nghiệm ra, rồi đưa nam châm lại gần. |
|
|
2.2. Thí nghiệm 2
|
Cách tiến hành |
Hiện tượng |
Giải thích hiện tượng |
|
Lấy đường vào hai ống nghiệm (1) và (2). Đun nóng đáy ống nghiệm (2). |
Đường trắng chuyển dần thành chất màu đen là than, đồng thời có những giọt nước ngưng tụ trên thành ống nghiệm. |
Khi bị đun nóng đường phân hủy, biến đổi thành hai chất là than và nước. |
II.GIẢI BÀI TẬP SÁCH GIÁO KHOA
Câu 1.(Trang 47 SGK)
Dấu hiệu nào là chính để phân biệt hiện tượng hóa học với hiện tượng vật lí?
Bài làm:
Hiện tượng vật lí và hiện tượng hóa học khác nhau ở chỗ hiện tượng hóa học tạo ra chất khác còn hiện tượng vật lí thì không.
Câu 2.(Trang 47 SGK)
Trong số những quá trình kể dưới đây, cho biết đâu là hiện tượng vật lý, đâu là hiện tượng hóa học. Giải thích?
a) Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra mùi hắc (khí lưu huỳnh đioxit).
b) Thủy tinh nóng chảy được đổi thành bình cầu.
c) Trong lò nung vôi, canxi cacbonat chuyển dần thành vôi sống (canxi oxit) và khí cacbon đioxit thoát ra ngoài.
d) Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi.
Bài làm:
Những hiện tượng vật lí là
- Thủy tinh nóng chảy được đổi thành bình cầu do khi thủy tinh nóng chảy bị biến dạng (do tác dụng của nhiệt) nhưng thủy tinh vẫn không đổi về chất.
- Cồn để trong lọ không kín bị bay hơi do cồn bị bốc hơi ra khỏi lọ do tính chất vật lí chứ không tác dụng với một chất nào khác.
Những hiện tượng hóa học là:
- Lưu huỳnh cháy trong không khí tạo ra mùi hắc (khí lưu huỳnh đioxit) do lưu huỳnh được biến đổi thành lưu huỳnh dioxit.
- Trong lò nung vôi, canxi cacbonat chuyển dần thành vôi sống (canxi oxit) và khí cacbon dioxit thoát ra ngoài do từ canxi cacbonat dưới tác dụng của nhiệt độ biến đổi thành canxi oxit bay hơi.
Câu 3.(Trang 47 SGK)
Khi đốt nén (làm bằng parafin), nến chảy lỏng thấm vào bấc; sau đó nến lỏng biến thành hơi. Hơi nến cháy trong không khí tạo ra khí cacbon dioxit và hơi nước.
Hãy phân tích và chỉ ra ở giai đoạn nào diễn ra hiện tượng vật lí, giai đoạn nào diễn ra hiện tượng hóa học. cho biết: trong không khí có khí oxi và nến cháy là do chất này tham gia.
Bài làm:
Gai đoạn nến chảy lỏng thấm vào bấc; sau đó nến lỏng biến thành hơi là hiện tượng vật lí do đây là sự thay đổi trạng thái của parafin
Gia đoạn hơi nến cháy trong không khí tạo ra khí cacbon đioxit và hơi nước là hiện tượng hóa học do từ parafin dưới tác dụng có nhiệt độ , cháy tạo thành khí cacbon đioxit và hơi nước.
