Bài 38 : Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật ( tiếp theo )

Bài 38 : Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật ( tiếp theo )

II. CÁC NHÂN TỐ BÊN NGOÀI.

1. Thức ăn

Thức ăn ảnh hưởng mạnh nhất đến quá trình sinh trưởng.

Thiếu protein động vật chậm lớn và gầy yếu , dễ mắc bệnh . Thiếu vitamin gây bệnh còi xương chậm lớn ở động vật .

Ăn quá nhiều thức ăn có thể dẫn đến bệnh béo phì

2.Nhiệt độ

Nhiệt độ mỗi loài động vật chỉ phát triển tốt trong điều kiện nhiệt độ môi trường thích hợp, nếu quá cao hoặc quá thấp đều làm chậm sinh trưởng.

Căn cứ vào sự phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường chia động vật thành 2 nhóm: động vật biến nhiệt và động vật đẳng nhiệt.

+ Động vật biến nhiệt: có nhiệt độ cơ thể (thân nhiệt) phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường nên chịu tác động mạnh khi nhiệt độ môi trường biến thiên mạnh, gồm các động vật không xương sống và động vật thuộc lớp cá, lưỡng cư, bò sát,.. Khi nhiệt độ môi trường là 16-18oC thì cá rô phi ngừng lớn và ngằng đẻ.

+ Động vật đẳng nhiệt: có thân nhiệt ổn định hơn, ít phụ thuộc vào nhiệt độ môi trường hơn, gồm các động vật thuộc lớp Chim và lớp Thú.

3.Ánh sáng

+ Tia tử ngoại biến tiền tiền D thành vitamin D…, ánh sáng ảnh hưởng đến nhiệt độ qua đó tác động đến sinh trưởng, phát triển của động vật.

+ Những ngày tròi rét động vật mất nhiều nhiệt, vì vậy chúng phơi nắng để thu thêm nhiệt và giảm mất nhiệt

III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐIỀU KHIỂN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT

Các biện pháp được áp dụng để tác động đến quá trình sinh trưởng và phát triển của động vật nhằm nâng cao năng suất vật nuôi

1.Cải tạo giống:

Bằng phương pháp lai giống, chọn lọc nhân tạo, công nghệ phôi…tạo ra các giống vật nuôi có năng suất cao, thích nghi với điều kiện địa phương.

2.Cải thiện môi trường:

Cải thiện môi trường sống tối ưu cho từng giai đoạn sinh trưởng, phát triển (thức ăn, vệ sinh chuồng trại…).

3. Cải thiện dân số và kế hoạch hoá gia đình

Cải thiện đời sống kinh tế và văn hoá (cải thiện chế độ dinh dưỡng, luyện tập thể thao, sinh hoạt văn hoá lành mạnh…); áp dụng các biện pháp tư vấn di truyền và kĩ thuật y học hiện đại trong công tác bảo vệ bà mẹ, trẻ em.

BÀI TẬP VẬN DỤNG

Câu.1 Việc ấp trứng ở các loài chim có vai trò gì?

TRẢ LỜI:

- Hợp tử của các loài chỉ phát triển trong điều kiện nhiệt độ thích hợp. chim ấp trứng để tạo ra nhiệt độ thích hợp trong một thời gian nhất định giúp hợp tử phát triển bình thường.

Câu.2 Nêu một số nhân tố của môi trường ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật?

TRẢ LỜI:

Thức ăn

- Là nhân tố ảnh hưởng mạnh nhất lên quá trình sinh trưởng và phát triển của động vật, do đó cần cung cấp đầy đủ các chất dinh dưỡng cần thiết cho cơ thể

Nhiệt độ

- Mỗi loài động vật đều có khoảng nhiệt độ thích hợp để sinh trưởng và phát triển, nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp đều có thể ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật, nhất là động vật biến nhiệt

Anh sáng

Ánh sánh ảnh hưởng đến sinh trưởng vì:

- Ánh sáng cung cấp nhiệt cho cơ thể

- Tia tử ngoại có tác dụng biến tiền Vitamin D thành Vitamin D có vai trò trong chuyển hóa Canxi thành xương

Câu.3 Cho biết một số biện pháp kỹ thuật thúc đẩy quá trình sinh trưởng và phát triển, tăng năng suất vật nuôi.

TRẢ LỜI:

- Có các chế độ dinh dưỡng thích hợp cho động vật nuôi trong các giai đoạn phát triển khác nhau. Ví dụ: chế độ dinh dưỡng khi động vật mang thai, khi động vật mới sinh ra…

- Chuồng trại sạch sẽ, ấm về mùa đông, mát về mùa hè, có ánh sáng cho gia súc non tắm nắng … để động vật không bị mắc bệnh, không tốn năng lượng cho điều hoà thân nhiệt.

Câu.4 Tại sao vào những ngày mùa đông cần cho gia súc non ăn nhiều hơn

TRẢ LỜI:

- Vào mùa đông, nhiệt độ môi trường sống hạ thấp, gia súc non mất rất nhiều nhiệt vào môi trường xung quanh. Vì vậy, cơ thể tăng cường quá trình sinh nhiệt để chống lạnh, tăng cường phân huỷ các chất hữu cơ để tạo ra nhiều nhiệt giúp động vật chống lạnh. Chính vì vậy, cần phải cho gia súc non ăn nhiều hơn để bù lại phần năng lượng bị mất do chống lạnh.

Câu.5 Tại sao thức ăn lại có thể ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật?

TRẢ LỜI:

- Các chất dinh dưỡng có trong thức ăn là nguyên liệu được cơ thể sử dụng để tăng số lượng và tăng kích thước tế bào, hình thành các cơ quan và hệ cơ quan. Các chất dinh dưỡng còn là nguồn cung cấp năng lượng cho các hoạt động sống của động vật.

Câu.6 Nêu một số nhân tố bên trong ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật.

TRẢ LỜI:

Nhân tố bên trong

- Các hocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống: Hocmon sinh trưởng của tuyến yên - Tiroxin: do tuyến giáp tiết ra - Hocmon sinh dục

- Các hocmon ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật không xương sống: ecdixơn, juvenin

Câu.7 Tại sao cho trẻ tắm nắng vào buổi sáng sớm hoặc chiều tối sẽ có lợi cho sinh trưởng và phát triển của chúng?

TRẢ LỜI:

- Tắm nắng cho trẻ khi ánh sáng yếu giúp đẩy mạnh quá trình hình thành xương của trẻ. Tia tử ngoại làm cho tiền vitamin D biến thành vitamin D. Vitamin D có vai trò chuyển hoá canxi, hình thành xương, qua đó ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của trẻ.

Câu.8 Hãy tìm một số ví dụ về thực tiễn cải tạo giống di truyền, tạo ra giống vật nuôi có tốc độ sinh trưởng và phát triển nhanh, năng suất cao?

TRẢ LỜI:

- Chọn lọc nhân tạo: khi nuôi các loài gia súc, gia cầm (gà, lơn, bò…) người ta thường chọn những con khoẻ mạnh, lớn nhanh để làm giống.

- Lai giống giữa lợn, bò …địa phương với các giống nhập ngoại có tốc độ sinh trưởng nhanh và có kích thước lớn khi trưởng thành và cho năng suất cao.

BÀI TẬP TỰ LUYỆN

Câu 1.Trong quá trình phát triển ở người, các nhân tố môi trường có ảnh hưởng rõ nhất vào giai đoạn

A. phôi thai

B. sơ sinh

C. sau sơ sinh

D. trưởng thành

Câu 2. Khi trời rét, động vật biến nhiệt trưởng thành và phát triển chậm vì thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hóa trong cơ thể

A. giảm dẫn tới hạn chế tiêu thụ năng lượng

B. mạnh hơn tạo nhiều năng lượng để chống rét

C. giảm, sinh sản tăng

D. tăng, sinh sản giảm

Câu 3.Tắm nắng vào lúc sáng sớm hay chiều tối ( ánh sáng yếu) có lợi cho sự sinh trưởng và phát triển của trẻ nhỏ vì tia tử ngoại làm cho tiền vitamin D biến thành vitamin D có vai trò

A. chuyển hóa Na để hình thành xương

B. chuyển hóa Ca để hình thành xương

C. chuyển hóa K để hình thành xương

D. oxi hóa để hình thành xương

Câu 4. Khi đến mùa rét, sự sinh trưởng và phát triển của động vật hằng nhiệt bị ảnh hưởng vì thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hóa

A. và sinh sản giảm

B. trong cơ thể tăng tạo nhiều năng lượng để chống rét

C. trong cơ thể giảm dẫn tới hạn chế tiêu thụ năng lượng

D. trong cơ thể giảm, sinh sản giảm

Câu 5 Các loại hoocmôn chủ yếu ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật có xương sống là

A. hoocmôn sinh trưởng và tirôxin

B. hoocmôn sinh trưởng và testosterone

C. testosterone và ơstrogen

D. hoocmôn sinh trưởng, tirôxin, testosterone và ơstrogen

Câu 6. Ecđixơn gây

A. ức chế Sự lột xác của sâu bướm, kích thích sâu biến thành nhộng và bướm

B. ức chế Sự lột xác của sâu bướm, kìm hãm sâu biến thành nhộng và bướm

C. lột xác của sâu bướm, kích thích sâu biến thành nhộng và bướm

D. lột xác của sâu bướm, ức chế sâu biến thành nhộng và bướm

Câu 7Juvenin gây

A. lột xác của sâu bướm, kích thích sâu biến thành nhộng và bướm

B. ức chế sâu biến thành nhộng và bướm

C. ức chế sự lột xác của sâu bướm, kích thích sâu biến thành nhộng và bướm

D. ức chế sự lột xác của sâu bướm, kìm hãm sđu biến thành nhộng và bướm

Câu 8. Cho các loại hoocmôn sau:

⦁ Testosterone

⦁ Ơstrogen

⦁ Ecđixơn

⦁ Juvenin

⦁ GH

⦁ FSH

Loại hoocmôn chủ yếu ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của côn trùng lạ

A. ( 3) B. (3) và (4)

C. (1), (2) và (4) D. (3), (4), (5) và (6)

Câu 9. Hoocmôn sinh trưởng có vai trò

A. Tăng cường quá trình sinh tổng hợp protein, do đó Kích thích quá trình phân bào và tăng kích thước tế bào, vì vậy làm tăng cường sự sinh trưởng của cơ thể

B. kích thích chuyển hóa ở tế bào và sinh trưởng, phát triển bình thường của cơ thể

C. kích thích sự sinh trưởng và phát triển các đặc điểm sinh dục phụ ở con đực

D. kích thích sự sinh trưởng và phát triển các đặc điểm sinh dục phụ ở con cái

Câu 10. Testosterone có vai trò kích thích

A. sự sinh trưởng và phát triển các đặc điểm sinh dục phụ ở con đực

B. chuyển hóa ở tế bào và sinh trưởng, phát triển bình thường của cơ thể

C. quá trình sinh tổng hợp protein, do đó kích quá trình phân bào và tăng kích thước tế bào, vì vậy làm tăng cường sự sinh trưởng của cơ thể

D. sự sinh trưởng và phát triển các đặc điểm sinh dục phụ ở con cái

Câu 11. Hậu quả đối với trẻ em khi thiếu tirôxin là

A. người nhỏ bé, ở bé trai đặc điểm sinh dục phụ nam kém phát triển

B. người nhỏ bé, ở bé gái đặc điểm sinh dục phụ nữ kém phát triển

C. người nhỏ bé hoặc khổng lồ