Chó sói và cừu trong thơ ngụ ngôn của La-phông-ten

1. Tìm hiểu chung

a. Tác giả Hi-pô-lít Ten

Hi-pô-lít Ten (1828-1893).
Cuộc đời:
- Là triết gia, sử gia đồng thời cũng là nhà nghiên cứu văn học nổi tiếng của Pháp, Viện sĩ Viện Hàn lâm Pháp.
- Ông đã dành nhiều thời gian nghiên cứu về truyện ngụ ngôn của La-phông-ten.

b. Tác phẩm

Đây là một bài nghị luận văn chương, trích từ chương II, phần II của công trình La-phông-ten và thơ ngụ ngôn của ông, in năm 1853.

c. Bố cục

Bài văn được chia là 2 phần

Phần 1: Từ đầu đến "tốt bụng như thế": hình tượng con cừu trong thơ La-phông-ten.
Phần 2: Còn lại: Hình tượng chó sói trong thơ La-phông-ten.

2. Đọc - hiểu văn bản

Câu 1: Xác định bố cục hai phần của bài nghị luận văn chương này và đặt tiêu đề cho từng phần. Đối chiếu các phần ấy để tìm ra biện pháp lập luận giống nhau và cách triển khai khác nhau không lặp lại.

Trong tác phẩm này được tác giả chia có bố cục hai phần :

– Phần một (từ đầu đến ‘tốt bụng như thế’) : thể hiện hình tượng chú cừu trong thơ La Phông ten là một chú cừu tốt bụng

– Phần hai (còn lại) : hình tượng chó sói trong thơ La-phong-ten là chú sói đáng thương mắc mưu rồi bị đánh đuổi
Trong cả hai đoạn tác giả nếu nhằm mục đích làm nổi bật hình tượng của sói và cừu. Với lối viết nghị luận chặt chẽ làm cho cách viết của tác giả La Phông ten trở nên hấp dẫn, linh hoạt và thu hút người đọc hơn

Câu 2. Nhà khoa học Buy-phông nhận xét về loài cừu, loài chó sói căn cứ vào đâu và có đúng không? Tại sao ông không nói đến "sự thân thương" của loài cừu và "nỗi bất hạnh" của loài chó sói?

Tác giả Buy-phông viết về loài cừu và loài chó sói từ quan điểm khách quan của một nhà khoa học, thể hiện sự hung dữ, tàn ác của sói. Sự ngây thơ, ngu ngốc của cừu. Do đó cách viết này có đôi chút khác biệt so với cách viết của tác giả La Phông ten. Tuy nhiên cả hai cách viết này cũng có một điểm tương đồng khiến cho bài thơ trở nên hấp dẫn hơn, khi chúng ta so sánh hai bài thơ sẽ có một cái nhìn tổng quát hơn về loài vật sói và cừu.

Câu 3. Để xây dựng hình tượng con cừu trong bài Chó sói và cừu non, nhà thơ La Phông-ten lựa chọn khía cạnh chân thực nào của loài vật này, đồng thời có những sáng tạo gì?

Khi xây dựng hình tượng con cừu, trước hết, La-phông-ten đã đặt một chú cừu con trong một hoàn cảnh đặc biệt: đối mặt với chó sói bên dòng suối. Hoàn cảnh đó làm nổi bật lên tính chất hiền lành, nhút nhát => cũng là một đặc điểm tiêu biểu cho tính nết của loài cừu. Vì sáng tác theo thể loại ngụ ngôn nên La-phông-ten đã nhân cách hoá con cừu, miêu tả cả chó sói và cừu như những con người cụ thể.

Câu 4. Chó sói có mặt trong nhiều bài thơ ngụ ngôn của La Phông-ten. Chứng minh rằng hình tượng chó sói trong bài cụ thể Chó sói và cừu non không hoàn toàn đúng như nhận xét của La Phông - Ten, mà chỉ phần nào có thể xem là đáng cười (hài kịch của sự ngu ngốc), còn chủ yếu lại là đáng ghét (bi kịch của sự độc ác).

Hình tượng chó sói trong truyện ngụ ngôn của La-phông-ten được xây dựng dựa trên đặc tính vốn có của loài sói, đó là săn mồi. Từ đó, tác giả nêu ra hai luận điểm:

- Chó sói là kẻ đáng cười (vì không kiếm nổi miếng ăn nên đói meo).

- Chó sói còn là một kẻ đáng ghét vì nó làm hại đến người khác.

Để làm sáng tỏ hai luận điểm trên, có thể phân tích hình tượng chó sói trong thơ ngụ ngôn của La-phông-ten theo những gợi ý sau:

- Con chó sói được nói đến trong bài thơ là một con sói cụ thể, rất sinh động (gầy giơ xương, đi kiếm mồi, muốn ăn thịt cừu non...).

- Con chó sói được nhân cách hoá như hình tượng cừu dưới ngòi bút phóng khoáng của nhà thơ và đặc trưng của thể loại ngụ ngôn.