1. Tìm hiểu chung
a. Tác giả Chu Quang Tiềm
- Chu Quang Tiềm (1897-1986)
- Quê quán: Trung Quốc
- Cuộc đời: Là nhà mĩ học, lí luận học nổi tiếng.
b. Tác phẩm Bàn về đọc sách
- Tác phẩm được in trong “Danh nhân Trung Quốc bàn về niềm vui, nỗi buồn của việc đọc sách”, giáo sư Trần Đình Sử dịch.
c. Bố cục
Hệ thống luận điểm:
- Luận điểm 1: Từ đầu đến "nhằm phát hiện thế giới mới”: Tầm quan trọng và ý nghĩa của việc đọc sách.
- Luận điểm 2: Tiếp đến “tự tiêu hao lực lượng”: Những khó khăn, thiên hướng sai lệch dễ mắc phải của việc đọc sách trong tình trạng hiện nay.
- Luận điểm 3: Còn lại: Bàn về phương pháp chọn sách và đọc sách.
2. Đọc hiểu văn bản
Câu 1: Vấn đề nghị luận của bài viết này là gì? Dựa theo bố cục bài viết, hãy tóm tắt các luận điểm của tác giả khi triển khai vấn đề ấy
Đây là một văn bản có bố cục chặt chẽ và hợp lí.
Có ba đoạn:
a.Từ đầu đến nhằm phát hiện thế giới mới: Tầm quan trọng, ý nghĩa cần thiết của việc đọc sách.
b. Từ Lịch sử càng tiến lèn đến tự tiêu hao lực lượng: Việc đọc sách trong tình hình hiện nay dễ gặp các khó khăn, các nguy hại nào.
c. Phần còn lại: Phương pháp đọc sách: cách lựa chọn sách để đọc và cách đọc để có hiệu quả.
Như vậy, khi triển khai vấn đề sự cần thiết của việc đọc sách và phương pháp đọc sách, trong phần vào bài tác giả đã khẳng định tầm quan trọng, ý nghĩa cần thiết của việc đọc sách. Tiếp đó, ông nêu các khó khăn, các nguy hại dễ gặp phải của việc đọc sách trong tình hình hiện nay. Cuối cùng người viết mới bàn về phương pháp đọc sách, cách lựa chọn sách để đọc và nliất là cách đọc như thế nàò cho hiệu quả nhất.
Câu 2. Qua lời bàn của Chu Quang Tiềm, em thấy sách có tầm quan trọng như thế nào, việc đọc sách có ý nghĩa gì?
- Sách vô cùng quan trọng:
+ Nó ghi chép, đúc kết kinh nghiệm, thành tựu mà con người đạt được.
+ Nó đánh dấu những cột mốc trên con đường phát triển học thuật của nhân loại.
+ Nó là kho tàng tri thức và giá trị tinh thần mà loài người tích lũy được.
- Sách có tầm quan trọng như vậy, nên đọc sách là con đường để nâng cao học vấn. Đọc sách là để tích lũy kiến thức, chuẩn bị cho cuộc sống và cuộc đi xa tiếp tục khám phá thế giới.
Câu 3. Muốn tích lũy học vấn, đọc sách có hiệu quả, tại sao trước tiên cần biết cách chọn lựa sách mà đọc? Theo tác giả, nên chọn lựa như thế nào?
- Sách nhiều khiến người ta “ăn tươi nuốt sông” không kịp “tiêu hóa", không biết nghiền ngầm và cũng không chuyên sâu.
- Sách nhiều khiến người đọc khó chọn lựa, nhât lồ dể lâng phí thời gian và sức lực vào những quyến sách vô bổ, nhừng quyển sách không thực sự hữu ích.
Cũng theo tốc giả:
- Đọc sách quý hồ tinh, bất quý hồ đa, không nên tham đọc nhiều, đọc lung tung mà đọc phải chọn cho tinh, dọc cho kĩ, hiểu cho sâu những quyển sách thật sự cần thiết, thật sự có giá trị và thật sự hữu ích.
- Cần đọc kĩ, hiểu sâu các cuốn sách, tài liệu cơ bản thuộc lĩnh vực chuyên môn của mình.
-Trong khi đọc các tài liệu chuyên sâu cũng lưu ý là không dược quên đọc các loại sách phổ thông, thường thức, loại sách ở các lĩnh vực kể cận, gần gũi. Theo tác giả, trên đời không có học vân nào là cô lập, không có liên hệ kể cận vì thê “không hièt rộng thì không thể chuyên, không thông thái thì không thể nắm gọn. Trước hãy biêt rộng rồi sau mới nắm chắc, đó là trình tự để nắm vừng bất cứ học văn nào .
Câu 4. Phân tích lời bàn của tác giả bài viết về phương pháp đọc sách. Tìm hiểu cách lập luận, trình bày ở phần này.
- Không nên đọc lướt qua, đọc chỉ để trang trí bộ mặt, mà phải vừa dọc vừa suy ngẫm, “trầm ngâm tích lũy tưởng tượng”, đặc biệt là đối với những quyển sách hay, những quyển sách có giá trị.
- Không nên đọc một cách tràn lan, tùy hứng mà cần phải đọc có kế hoạch và có hệ thông. Có thể xem đọc sách là một công việc rèn luyện, một cuộc chuẩn bị âm thầm và gian khố.
Cũng theo ông, đọc sách không chỉ là việc học tập, tích lũy tri thức mà còn là chuyện rèn luyện tính cách, là chuyện học làm người.
Câu 5. Bài viết Bàn về đọc sách có sức thuyết phục cao. Theo em, điều ấy được tạo nên từ những yếu tố cơ bản nào?
- Cách trình bày của tác giả từ nội dung đến hình thức nghệ thuật đều thâu lí đạt tinh. Các nhận định, ý kiến ông đã đưa ra đều xác đáng, hợp lẽ. Thật đúng là của một bậc học giả đầy uy tín, từng trải qua quá trình nghiên cứu dày công tích lũy, nghiền ngẩm lâu dài. Giọng điệu phân tích chuyện trò, tâm tình thân ái với người đọc để chia sẻ kinh nghiệm bại thành trong thực tế.
- Bài văn có một bố cục chặt chè hợp lí, mọi ý tưởng được dắt dẫn tự nhiên đúng lẽ.
- Cách viết của tác giả lại nhiều hình ảnh, nhiều cách ví von vừa cụ thể vừa thú vị... “Liếc qua” tuy rất nhiều, nhưng “đọng lại” thì rất ít, giống như ăn uống... “Làm học vấn, giống như đánh trận” “đọc nhiều mà không chịu nghĩ sâu, như cưỡi ngựa qua chợ” “giống như con chuột chui vào sừng trâu, càng chui sâu càng hẹp, không tìm ra lối thoát...”.
