Phần I: Đọc hiểu ( 3,0 điểm)
Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi:
2.10.1971…Nhiều lúc mình không ngờ rằng mình đã đến đây. Không ngờ rằng trên mũ là một ngôi sao. Trên cổ áo là quân hàm đỏ. Cuộc đời bộ dội đến với mình tự nhiên quá, bình thản quá, và cũng đột ngột quá.
Thế là thế nào ? Cách đây ít lâu mình còn là sinh viên. Bây giờ thì xa rồi những ngày cắp sách lên giảng đường, nghe thầy Đường, thầy Đạo…không biết bao giờ mình sẽ trở laị những ngày như thế. Hay chẳng còn bao giờ nữa! có thể lắm. Mình đã lớn rồi. Học bao lâu, mà đã làm được gì đâu, đã sống được gì đâu ? Chỉ còm cõi vì trang sách, gầy xác đi vì mộng mị hão huyền.
28 ngày trong quân ngũ, mình hiểu được nhiều điều có ích. Sống được nhiều ngày có ý nghĩa. Dọc đường hành quân, có dịp xem lại lòng mình, soát lại lòng mình. Mình bắt đầu sống có trách nhiệm từ đâu, từ lúc nào ? Có lẽ từ 9.3.71 tháng 3 của hoa nhãn ban trưa, của hoa sấu, hoa bằng lăng nước.
…Trên mũ là ngôi sao. Ta lặng ngắm ngôi sao, như hồi nào ta chỉ có bạn: Kia là ngôi sao Hôm yêu dấu…Nhưng khác hơn một chút. Bây giờ, ta đọc trong ngôi sao ấy, ánh lửa cầu vồng của trận công đồn, màu áo đỏ của lửa, của máu…
Ta như thấy trong màu kì diệu ấy có cả hồng cầu của trái tim ta.
(Trích Mãi mãi tuổi hai mươi, nhật kí của liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc)
Câu 1: Xác định phong cách ngôn ngữ được sử dụng trong đoạn trích trên.
(0,5 điểm).
Câu 2: Nhìn những ngôi sao trên mũ, tác giả đọc được những gì ? ý nghĩa của những hình ảnh đó ? (1,0 điểm)
Câu 3: Tại sao tác giả viết: “Học bao lâu, mà đã làm gì được đâu, sống đã được gì đâu?” ? (1,0 điểm)
Câu 4: Thông điệp nào của đoạn trích trên có ý nghĩa nhất với anh/ chị?
(0,5 điểm)
Phần II: Làm văn (7,0 điểm)
Câu 1 (2,0 điểm)
Từ đoạn nhật kí của liệt sĩ Nguyễn Văn Thạc, hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về trách nhiệm của tuổi trẻ ngày nay với việc bảo vệ Tổ quốc.
Đáp án :
Đọc hiểu
1, Phong cách ngôn ngữ sinh hoạt
2, – Nhìn ngôi sao trên mũ, tác giả thấy: Ánh lửa cầu vồng; Màu đỏ của lửa, của máu; Hồng cầu của trái tim.
– Ý nghĩa: Biểu thị cho ngọn lửa đấu tranh, sức mạnh quật cường; nhiệt huyết tuổi trẻ và tinh thần sẵn sàng hi sinh cho Tổ quốc ; lí tưởng cao đẹp, khát vọng cống hiến cho Tổ quốc, nhân dân.
3, Tác giả viết: “Học bao lâu, mà đã làm gì được đâu, sống đã được gì đâu?” ? vì :
– Việc học chỉ có ý nghĩa khi nó áp dụng vào cuộc sống.
– Sự sống không phải chỉ biết cho cá nhân mình.
– Khi Tổ quốc lên tiếng gọi tuổi trẻ sẵn sàng xếp bút nghiên lên đường vì Tổ quốc.
4, Thông điệp của đoạn trích: Tuổi trẻ phải biết sống, biết cống hiến, biết hi sinh cho Tổ quốc…
Đoạn văn nghị luận xã hội 200 chữ
Vấn đề nghị luận : Tuổi trẻ phải có nghĩa vụ và trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc.
Bình luận
– Tuổi trẻ hôm nay được sinh ra và trưởng thành trong bối cảnh đất nước hòa bình. Tuổi trẻ hôm nay được sống và hưởng thụ những thành quả mà biết bao thế hệ cha ông đã đổi lấy bằng cả xương máu và trí tuệ. Vì thế, mỗi thanh niên- những người chủ tương lai của đất nước cần biết quý trọng tuổi trẻ, phải sống và cống hiến hết mình vì Tổ quốc Việt Nam thân yêu.
– Trách nhiệm bảo vệ Tổ quốc của tuổi trẻ trong thời đại ngày nay được biểu hiện ở những khía cạnh:
+ Thực hiện nghiêm túc luật nghĩa vụ quân sự, sẵn sàng lên đường khi Tổ quốc gọi…
+ Bảo vệ Tổ quốc bằng việc không ngừng học tập, trau dồi tri thức góp sức mình xây dựng đất nước, làm cho đất nước ngày càng vững mạng.
+ Bảo vệ Tổ quốc bằng cách chống lại các luận điệu xuyên tạc, những âm mưu và hành động thù địch chống phá Đảng và nhà nước của kẻ thù.
+ Bảo vệ Tổ quốc là bảo vệ tinh hoa văn hóa truyền thống của dân tộc. Đồng thời tiếp thu chọn lọc những giá trị văn hóa hiện đại của nước ngoài.
+ Bảo vệ Tổ quốc bằng cách xây dựng lí tưởng sống cá nhân cao đẹp kết hợp chặt chẽ với quyền lợi của Tổ quốc của dân tộc…
– Phê phán những thái độ, hành vi ích kỉ cá nhân, đặt quyền lợi cá nhân hơn trách nhiệm với Tỏ quốc.
Bài học nhận thức và hành động
– Tuổi trẻ cần xây dựng lí tưởng sống cao đẹp, ý chí tự tôn tự cường dân tộc…
– Tuổi trẻ không ngừng học tập, rèn luyện thể chất…

Bài viết gợi ý: