Câu I: (4 điểm)
Tìm và phân tích biện pháp tu từ (ẩn dụ hoặc hoán dụ ) trong những câu sau:
a. Vì sao trái đất nặng ân tình
Nhắc mãi tên người Hồ Chí Minh.
( Tố Hữu)
b. Con cò lặn lội bờ sông
Gánh gạo đưa chồng tiếng khóc nỉ non
Nàng về nuôi cái cùng con
Cho anh đi trẩy nước non Cao Bằng
( ca dao )
Câu II: (6 điểm)
Hãy viết bài văn thuyết minh ( ngắn gọn )về tác phẩm Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên của Nguyễn Dữ.
Lưu ý: Đây là đề thi theo cấu trúc cũ, các bạn có thể vào link này để cập nhật những đề thi theo cấu trúc năm nay nhé : Tuyển tập đề thi ngữ văn 10
Hướng dẫn chấm môn ngữ văn lớp 10
Câu 1:
- Câu thơ sử dụng biện pháp hoán dụ ( 0,5 đ) : trái đất (0,5đ) để biểu thị đông đảo quần chúng nhân dân →liên hệ giữa vật chứa đựng và vật được chứa đựng ( 1đ)…..phân tích
- Bài ca dao sử dụng biện pháp ẩn dụ ( 0,5 đ) : hình ảnh con cò ( 0,5 đ) để biểu thị hình ảnh người phụ nữ Việt Nam thời xưa…. Phân tích ( 1đ)
Câu 2:
Về kĩ năng: HS biết vận dụng kiến thức đã học để viết bài văn thuyết minh về tác phẩm văn học, bố cục chặt chẽ, diễn đạt lưu loát…
Về nội dung, bài viết cần đảm bảo các ý cơ bản sau:
1 .Giới thiệu khái quát về tên tác giả, tập truyền kì mạn lục, thể loại truyền kì
2.Giới thiệu về giá trị nội dung và nghệ thuật của Chuyện chức Phán sự đền Tản Viên
-Tác phẩm thể hiện niềm tin công lí: chính nghĩa nhất định sẽ thắng gian tà
– Thể hiện niềm tự hào dân tộc
-Ngợi ca Ngô Tử Văn ( dũng cảm, cương trực, dám đấu tranh bảo vệ công lí…)
-Phê phán hồn ma tên Bách Hộ họ Thôi, phê phán thánh thần quan lại cõi âm tham của hối lộ ,tiếp tay cho cái xấu…
→thông qua đó tác phẩm phản ánh và phê phán hiện thực xã hội đương thời.
Đặc sắc nghệ thuật:
– Cách kể chuyện lôi cuốn với những tình tiết giàu kịch tính, sử dụng nhiều yếu tố hoang đường kì ảo tạo sức hấp dẫn…
-Nhân vật được xây dựng sắc nét, sinh động…Lưu ý: Giám khảo cần linh hoạt khi chấm điểm, vì thời gian chỉ 60 phút nên học sinh có thể thuyết minh ngắn gọn nhưng phải đủ những ý cơ bản. Nếu HS sa đà vào việc kể nội dung tác phẩm hoặc phân tích lan man thì cho không quá 3đ.