Bàn về hình tượng nghệ thuật trong tác phẩm văn học, có ý kiến cho rằng:
“Một hình tượng nghệ thuật có tầm cỡ bao giờ cũng là một sự khám phá lớn. Sự khám phá này có thể bồi dưỡng tình cảm và làm phong phú thêm tâm hồn của con người.”
Bằng hiểu biết về những tác phẩm văn học trong chương trình Ngữ văn lớp 11 THPT, em hãy làm sáng tỏ nhận định trên.
Hướng dẫn
- Yêu cầu về kĩ năng
– Nắm vững phương pháp làm bài nghị luận văn học. Thể hiện được năng lực cảm thụ văn chương của bản thân.
– Bố cục rõ ràng, mạch lạc, có khả năng khái quát, tổng hợp vấn đề.
– Diễn đạt trôi chảy, câu văn sáng rõ, giàu cảm xúc; không mắc lỗi chính tả, ngữ pháp.
- Yêu cầu về kiến thức: Học sinh có thể làm bài theo nhiều cách xong cần làm rõ được một số vấn đề sau:
2.1. Giải thích nhận định
– Hình tượng nghệ thuật có tầm cỡ: đó là những hình tượng mang tư tưởng lớn lao, có tính phổ quát, chuyển tải những vấn đề mà nhân loại quan tâm.
– Sự khám phá lớn: thể hiện những sáng tạo tài năng của nhà văn mang tính bản chất của cuộc sống: sắc sảo, nhạy bén, độc đáo, mới mẻ.
– Tác động đến tình cảm và tâm hồn con người: Những hình tượng nghệ thuật tầm cỡ có ảnh hưởng lớn đến lối sống, nhân cách, khuynh hướng thẩm mĩ của mỗi người.
2.2. Phân tích một số dẫn chứng để làm sáng tỏ nhận định
Học sinh có thể tùy ý lựa chọn các hình tượng nghệ thuật khác nhau trong những tác phẩm đã học, ở đây chỉ đưa ra một số gợi ý:
– Hình tượng Chí Phèo, Bá Kiến trong Chí Phèo, Hộ trong Đời thừa của Nam Cao,
– Hình tượng Xuân tóc đỏ trong Số đỏ của Vũ Trọng Phụng,
– Hình tượng Huấn Cao trong Chữ người tử tù của Nguyễn Tuân…
2.3. Khẳng định lại ý nghĩa của nhận định sau khi đã phân tích dẫn chứng.
Xem thêm : Bộ đề thi học sinh giỏi môn Văn