SINH TRƯỞNG Ở THỰC VẬT
A/ LÝ THUYẾT
I. KHÁI NIỆM
- Sinh trưởng của thực vật là quá trình gia tăng về kích thước của cơ thể do tăng số lượng và kích thước tế bào
II. SINH TRƯỞNG SƠ CẤP VÀ SINH TRƯỞNG THỨ CẤP
1. Các mô phân sinh
- Mô phân sinh là nhóm các tế bào thực vật chưa phân hoá, duy trì được khả năng nguyên phân trong suốt đời sống của cây.
- Có các loại mô phân sinh sau: mô phân sinh đỉnh thân, đỉnh rễ, mô phân sinh bên, mô phân sinh lóng (ở cây 1 lá mầm)
Bảng so sánh các nhóm mô phân sinh khác nhau.
|
Phân loại |
Có ở nhóm thực vật |
Vị trí phân bố |
Chức năng |
|
MPS đỉnh |
- 1 lá mầm - 2 lá mầm |
- Chồi đỉnh, nách - Đỉnh rễ |
- Giúp thân, rễ tăng chiều dài |
|
MPS bên |
- 2 lá mầm |
- Ở thân, rễ |
- Giúp thân, rễ tăng đường kính |
|
MPS lóng |
- 1 lá mầm |
- Mắt của thân |
- Giúp tăng chiều dài của thân |
2. Sinh trưởng sơ cấp
- Diễn ra ở đỉnh thân, đỉnh chồi, đỉnh rễ và mắt ở thực vật 1 lá mầm
- Làm tăng chiều dài của thân và rễ
- Do hoạt động của mô phân sinh đỉnh và mô phân sinh lóng (ở thực vật 1 lá mầm) tạo ra.
3. Sinh trưởng thứ cấp
- Sinh trưởng thứ cấp là kiểu sinh trưởng làm gia tăng đường kính (bề dày) của thân và rễ do hoạt động nguyên phân của mô phân sinh bên tạo ra. Sinh trưởng thứ cấp chỉ có ở cây hai lá mầm.
- Sinh trưởng thứ cấp tạo ra gỗ lõi, gỗ dác và vỏ
4. Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng
a. Các nhân tố bên trong
- Đặc điểm di truyền, các thời kỳ sinh trưởng của giống, của loài cây
Ví dụ: Tốc độ sinh trưởng của cây tre nhanh hơn nhiều so với cây lim
Giai đoạn nảy mầm và cây con thì sinh trưởng nhanh, giai đoạn trưởng thành sinh trưởng chậm hơn.
b. Các nhân tố bên ngoài
Nhiệt độ, hàm lượng nước, ánh sáng, Ôxi, dinh dưỡng khoáng
Ví dụ: khi các yếu tố về điều kiện môi trường thuận lợi, dinh dưỡng khoáng đầy đủ thì cây sẽ lớn nhanh, còn nếu điều kiện bất lợi hoặc thiếu phân bón thì cây sẽ sinh trưởng chậm.
B/ BÀI TẬP
Câu 1. Sinh trưởng ở thực vật là:
A.Quá trình tăng lên về số lượng tế bào
B.Quá trình tăng lên về khối lượng tế bào
C.Quá trình tăng lên về số lượng, khối lượng, kích thước tế bào làm cây lớn lên, tạo nên cơ quan sinh dưỡng rễ, thân, lá
D.Quá trình biến đổi về chất lượng, cấu trúc tế bào
Câu 2. Cơ sở tế bào học của hiện tượng sinh trưởng là:
A.Quá trình tăng lên về số lượng tế bào
B.Quá trình tăng lên về khối lượng tế bào
C.Sự nguyên phân của các tế bào mô phân sinh
D.Sự giảm phân của các tế bào mô phân sinh
Câu 3. Cơ thể thực vật có thể lớn lên là do:
A.Kích thước tế bào tăng lên
B.Quá trình tăng lên về khối lượng tế bào
C.Sự giảm phân của các tế bào mô phân sinh
D.Sự nguyên phân của các tế bào mô phân sinh
Câu 4. Mô phân sinh:
A.Nhóm các tế bào thực vật chưa phân hóa
B.Duy trì được khả năng nguyên phân trong suốt đời sống của cây
C.Có khả năng sinh trưởng và phát triển
D.Cả A và B
Câu 5. Cho các bộ phận sau:
1.Đỉnh rễ
2.Thân
3.Chồi nách
4.Chồi đỉnh
5.Hoa
6.Lá
Mô phân sinh đỉnh không có ở:
A.(1), (2) và (3)
B.(2),(3) và (4)
C.(3), (4) và (5)
D.(2), (5) và (6)
Câu 6. Mô phân sinh đỉnh không có ở vị trí nào của cây?
A.Ở thân
B.Ở chồi nách
C.Ở đỉnh rễ
D.Ở chồi đỉnh
Câu 7. Chức năng của mô phân sinh đỉnh là gì?
A.Làm cho thân cây dài và to ra
B.Làm cho rễ dài và to ra
C.Làm cho thân và rễ cây dài ra
D.Làm cho thân cây, cành cây to ra
Câu 8. Phát biểu đúng về mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng là:
A.Mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng có ở thân cây một lá mần
B.Mô phân sinh bên có ở thân cây một lá mần, còn mô phân sinh lóng có ở thân cây hai lá mầm
C.Mô phân sinh bên có ở thân cây hai lá mầm, còn mô phân sinh lóng có ở thân cây một lá mầm
D.Mô phân sinh bên và mô phân sinh lóng có ở thân cây hai lá mầm
Câu 9. Thế nào là sinh trưởng sơ cấp
A.Là quá trình biến đổi về chất lượng các cấu trúc và chức năng sinh hóa của tế bào làm cây ra hoa, kết quả, tạo hạt
B.Là quá trình tăng lên về số lượng tế bào
C.Là quá trình tăng lên về khối lượng tế bào
D.Là quá trình cây phân chia lớn lên
Câu 10. Đặc điểm nào không có ở sinh trưởng sơ cấp?
A.Làm tăng kích thước chiều dài của cây
B.Diễn ra hoạt động của tầng sinh bần
C.Diễn ra cả ở cây một lá mần và cây hai lá mầm
D.Diễn ra hoạt động của mô phân sinh đỉnh
Câu 11. Nhận định nào dưới đây về sinh sản sơ cấp ở thực vật là không đúng:
A.Làm cho cây lớn lên và cao lên do sự phân chia tế bào mô phân sinh bên
B.Được thất ở đa số cây một lá mần
C.Các bó mạch trong thân xếp lộn xộn do thân thường có kích thước bé
D.Thời gian sống ngắn
Câu 12. Sinh trưởng thứ cấp của cây trên gỗ là do hoạt động:
A.Mô phân sinh đỉnh
B.Mô phân sinh bên
C.Tùy từng loài
D.Ngẫu nhiên
ĐÁP ÁN
.png)
