Soạn bài thầy thuốc giỏi cốt nhất ở tấm lòng
I. Đọc – hiểu văn bản
Câu 1. Những chi tiết nói về nhân vật Thái y lệnh họ Phạm.
- Giới thiệu :
+ Là quan Thái y lệnh phụng sự Trần Anh Vương.
+ Dùng tiền của mua thuốc và tích trữ thóc gạo.
+ Chữa những kẻ cơ khổ chu đáo không lấy tiền
+ Năm đói, dựng nhà cho kẻ đói khát bệnh tật.
= > Rất được người đời trọng vọng.
- Câu chuyện : Có người mời đi chữa cho người đàn bà nguy kịch, máu chảy như xối.
= > Ngài theo ngay.
+ Ngay lúc đó được lệnh vào cung thăm quý nhân bị sốt.
Thái y lệnh đã từ chối.
+ Quan Trung sứ tức giận đe dọa mạng sống của ông.
+ Ông chấp nhận chịu tội để đi cứu người đàn bà.
+ Bị vua quở trách, ông bày rõ tấm lòng thành.
+ Nhà vua khen ông là lương y.
- Kết chuyện : con cháu ngài đều làm quan lương y được mọi người khen.
a. Từ những chi tiết trên ta thấy vị Thái y lệnh là một người lương y nhân đức, đặc biệt là ông giành tình thương cho những người cơ khổ, bệnh tật.
- Trong những hành động của ông, điều làm cho ta cảm phục và suy nghĩ chính là lựa chọn dứt khoát việc chữa bệnh cho người đàn bà nghèo nguy kịch chứ chưa chữa bệnh cho vị quý nhân ở trong cung.
Vị Thái y lệnh sẵn sàng chấp nhận chịu tội, chịu chết chứ không để con bệnh chết. Ngoài tấm lòng vị lương y này còn có dũng khí.
b. Câu nói của quan Trung sứ của Thái y lệnh :
- Biết rằng mình làm Thái y lệnh là phục vụ trực tiếp cho triều đình nên ngài nói : « Tôi có mắc lội ».
- Chấp nhận sự trừng phạt nghiêm khắc nhất là cái chết : « Tội tôi xin chịu ».
- Khẳng định cứu tính mạng người đang nguy kịch mà không cần quan tâm tới tính mạng của mình.
+ Giữa 2 người bệnh, chỉ có sự lựa chọn duy nhất : « Nếu người kia không được cứu, sẽ chết trong khoảnh khắc, chẳng biết trông vào đâu ».
+ Đối với mình, Thái y lệnh hi vọng « trong cậy vào chúa thượng, may ra thoát ».
- Nhận xét :
+ Thái y lệnh đã yêu thương người bệnh cơ khổ hết mực.
+Ông quyết tâm cứu sống người bệnh bất chấp cả mạng sống của mình.
Câu 2. Vị Thái y lệnh vào chầu : vua quơ trách vì không làm tròn nhiệm vụ của quan Thái y.
- Sau khi tạ tội và trình bày sự việc vua Trần Anh Vương rất vui mừng. Vua ca ngợi Thái y lệnh là người vừa giỏi chuyên môn, lại là người có nhân đức với dân lành nghèo khổ. Đó là vị lương y « xứng với lòng ta mong mỏi ».
- Qua đây ta thấy Trần Anh Vương là vị vua nhân đức.
+ Biết thương dân.
+ Biết ưu ái người có tài đức.
Câu 3. Câu chuyện đã cho ta rút ra bài học về nghề y.
- Không chỉ tu luyện thành tài năng hành nghề y phải bằng tấm lòng nhân hậu.
- Phải biết thương và hết lòng vì người nghèo.
Câu 4.
- Thái y lệnh và thầy Tuệ Tĩnh (trang 44) đều là hai người có y đức, có tôn chí « chữa bệnh cứu người » dựa trên tấm lòng rất nhân hậu.
- Cả hai đều gặp tình huống truyện như nhau.
Một lúc có hai người bệnh : một người nguy cấp và một người bị nhẹ hơn, một người nghèo khổ và một người giàu có, địa vị.
- Cả hai đều chịu sức ép từ phía quyền lực nhưng họ đã làm theo mệnh lệnh của trái tim, của tấm lòng.
- Sự khác nhau chỉ là tình tiết :
+ Nhà quý tộc cho mời Tuệ Tĩnh nhưng người ta khiên thằng bé gãy chân con nhà nông dân đến.
+ Thái y lệnh đi ngay khi hay tin người đàn bà màu chảy như xối, vừa lúc đó có lệnh vào cung chữa cho quý nhân bị sốt.
+ Tuệ Tĩnh chủ động trong lựa chọn.
+ Thái y lệnh từ chối uy quyền, chấp nhận chịu tội.
Tuệ Tĩnh và Thái y lệnh là hai tấm gương lớn về y đức về tấm lòng cao cả của người thầy thuốc.
II. Luyện tập.
Câu 1.
- Bậc lương y chân chính theo Trần Anh Vương.
+ Giỏi nghề.
+ Thương dân.
- Những chi tiết ở câu chuyện cho thấy Thái y lệnh đã thực hiện lời thề Hi-cô-pờ-lat bằng hành động.
Câu 2. Hai tiếng cốt nhất nhấn mạnh y đức, tấm lòng của người thầy thuốc giỏi. Nhưng nó không tuyệt đối cái yếu tố này. Ngoài y đức thì phải có cả chuyên môn giỏi. Cách đặt tên như văn bản là hợp lí.
