A. Tóm tắt lý thuyết
1. Chuẩn bị
1.1. Dụng cụ
- Một đèn có dây tóc đặt trong chao đèn, có thể che bằng những tấm lọc màu khác nhau (hoặc đèn sau).
- Một bộ các tấm lọc màu đỏ, vàng, lục, lam, đèn LED, bút Lade
- Một đĩa CD.
1.2. Về lí thuyết
- Ánh sang đơn sắc: có một màu nhất định, không thể phân tích thành ánh sang màu khác được.
- Ánh sáng không đơn sắc: có một màu nhất định nhưng có thể phân tích thành những ánh sáng màu khác.
- Có nhiều cách phân tích ánh sáng: lăng kính, đĩa CD
- Trước khi thực hành các em tìm hiểu cách trộn màu của Tivi
- Đỏ + Lục + Lam = Trắng
- Đỏ + Lục = Vàng
- Đỏ + Lam = Tím
- Lục + Lam = Da trời
- Vậy: ánh sáng màu nào có thể phân tích ra mầu khác bằng lăng kính hoặc đĩa CD?
1.3. Chuẩn bị sẵn mẫu báo cáo thực hành
2. Kết quả
Màu của các ánh sáng được phân tích ra từ các ánh sáng màu tạo ra nhờ các tấm lọc màu khác nhau.
- Vàng, đỏ, lục, …
- Đơn sắc Đỏ
- Không đơn sắc
- Lục, vàng, lam, …
- Không đơn sắc
- Không đơn sắc
- Lam, lục, …
- Ánh sáng màu tạo ra nhờ các tấm lọc màu là ánh sáng không đơn sắc.
- Ánh sáng màu tạo ra bằng bút LADE hay đèn LED màu đỏ hay là ánh sáng đơn sắc.
3. Bài tập minh họa
Bài 1. Ánh sáng đơn sắc là gì?
Hướng dẫn giải:
Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu nhất định và không thể phân tích ánh sáng đó thành các ánh sáng có màu khác được VD: Ánh sáng mầu đỏ, lục, lam
Bài 2. Ánh sáng không đơn sắc là gì?
Hướng dẫn giải:
Ánh sáng không đơn sắc tuy cũng có một màu nhất định, nhưng nó là sự pha trộn của nhiều ánh sáng màu; do đó ta có thể phân tích ánh sáng không đơn sắc thành nhiều ánh sáng có màu khác nhau. VD: Ánh sáng mầu trắng, vàng, tím, da trời
Bài 3. Trình bày nhận biết về ánh sáng đơn sắc hoặc không đơn sắc bằng đĩa CD.
Hướng dẫn giải:
Muốn biết một chùm sáng màu có phải là đơn sắc hay không, ta chiếu chùm sáng đó vào mặt ghi của một đĩa CD và quan sát chùm sáng phản sạ chỉ có một màu nhất định thì ánh sáng chiếu tới đĩa là ánh sáng đơn sắc. Nếu thấy trong chùm phản xạ có nhiều ánh sáng màu thì ánh sáng chiếu tới đĩa là ánh sáng không đơn sắc.
B. Bài tập trong sách giáo khoa
Giải bài C1 tr 150 sách GK Lý lớp 9 Ánh sáng đơn sắc là gì?
Hướng dẫn giải chi tiết
Ánh sáng đơn sắc là ánh sáng có một mầu nhất định và không thể phân tích được ánh sáng đó thành ánh sáng có mầu khác được.
Giải bài C2 tr150 sách GK Lý lớp 9 Ánh sáng không đơn sắc là gì?
Hướng dẫn giải chi tiết
Giải bài C3 tr 150 sách GK Lý lớp 9 Trình bày nhận biết về ánh sáng đơn sắc hoặc không đơn sắc bằng đĩa CD
Hướng dẫn giải chi tiết
Muốn biết một chùm sáng màu có phải là đơn sắc hay không, ta chiếu chùm sáng đó vào mặt ghi của một đĩa CD và quan sát chùm sáng phản sạ chỉ có một màu nhất định thì ánh sáng chiếu tới đĩa là ánh sáng đơn sắc. Nếu thấy trong chùm phản sạ có nhiều ánh sáng màu thì ánh sáng chiếu tới đĩa là ánh sáng không đơn sắc.
Ánh sáng không đơn sắc tuy cũng có một màu nhất định, nhưng nó là sự pha trộn của nhiều ánh sáng màu; do đó ta có thể phân tích ánh sáng không đơn sắc thành nhiều ánh sáng có màu khác nhau. VD: Ánh sáng mầu trắng, vàng, tím, da trời