Lý thuyết sinh 10-Loga.vn:Bài 14. ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT

Bài 14. ENZIM VÀ VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HOÁ VẬT CHẤT

A. TÓM TẮT LÝ THUYẾT:

I. ENZIM

1. Định nghĩa

_Enzim là chất xúc tác sinh học được tổng hợp trong các tế bào sống(Enzim làm tăng tốc độ phản ứng mà không bị biến đổi sau phản ứng)

2. Cấu trúc

_Enzim có thể là prôtêin hoặc prôtêin kết hợp với một số chất khác như các ion kim loại: sắt, đồng, kẽm…

_Enzim có cấu trúc đặc biệt chuyên lên kết với cơ chất là vùng trung tâm hoạt động

_Cấu hình không gian của trung tâm hoạt động tương thích với cấu hình không gian của cơ chất

_Cơ chất liên kết tạm thời với enzim, nhờ đó phản ứng được xúc tác

*Tên enzim = tên cơ chất + aza

VD: enzim phân giải tinh bột: amilaza

3. Cơ chế tác động

- Enzim liên kết với cơ chất tại trung tâm hoạt động à phức hợp enzim cơ chất à enzim tương tác với cơ chất à sản phẩm

- Liên kết enzim cơ chất mang tính đặc thù => Mỗi enzim thường chỉ xúc tác cho một phản ứng

4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim

_Hoạt tính của enzim được xác định bằng lượng sản phẩm được tạo thành từ một lượng cơ chất trên một đơn vị thời gian

Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt tính của enzim:

Nhiệt độ: Mỗi enzim có một nhiệt độ tối ưu (tốc độ nhanh nhất)
Độ pH: Mỗi enzim có một độ pH thích hợp (VD: enzim pepsin của dịch dạ dày cần pH=2)
Nồng độ cơ chất: Với 1 lượng enzim xác định nếu lượng cơ chất tăng => hoạt tính enzim tăng (cho tới khi bão hòa)
Chất ức chế hoặc hoạt hóa enzim: Một số làm ức chế enzim, một số liên kết với enzim là tăng hoạt tính (VD: thuốc trừ sâu DDT ức chế enzim quan trọng trong hệ thần kinh người và ĐV)
Nồng độ enzim: Nồng độ enzim tăng => hoạt tính enzim tăng (trong một lượng cơ chất xác định)

II. VAI TRÒ CỦA ENZIM TRONG QUÁ TRÌNH CHUYỂN HÓA VẬT CHẤT

Làm tăng tốc độ của các phản ứng trong cơ thể à duy trì hoạt động sống của cơ thể
Sử dụng các chất ức chế hoặc chất hoạt hóa để điều chỉnh hoạt tính của enzim
Ức chế ngược: là kiểu điều hòa trong đó sản phẩm của con đường chuyển hóa quay lại tác động như một chất ức chế làm bất hoạt enzim à phản ứng ngừng lại

Bệnh rối loạn chuyển hóa: là bệnh cho enzim xúc tác cho một cơ chất nào đó không được tổng hợp hay tổng hợp quá ít làm cho cơ chất không được chuyển hóa hay chuyển hóa theo một con đường khác gây bệnh cho cơ thể

B.BÀI TẬP:

Câu 1: Hoạt động nào sau đây là của enzim:

Câu 2: Enzim có bản chất là:

Câu 3 Cơ chất là:

Câu 4: Giai đoạn đầu tiên trong cơ chế tác dụng của enzim lên các phản ứng là:

Câu 5: Hậu quả sau đây sẽ xảy ra khi nhiệt độ môi trường vượt quá mức tối ưu là:

1	2	3	4	5
D	B	C	B	B