Soạn bài bản tin
I. Kiến thức cần nắm vững
1. Mục đích – yêu cầu cơ bản của bản tin
Bản tin là một thể loại báo chí rất phổ biến trên các phương tiện thông tin đại chúng hiện nay. Căn cứ vào dung lượng, người ta chia ra thành các loại: tin vắn, tin thường, tin tổng hợp.
- Tin vắn là loại tin không có nhan đề, dung lượng rất ngắn.
- Tin thường là loại tin thông báo ngắn gọn nhưng tương đối đầy đủ về một sự kiện nào đó. Đây là loại tin chiếm tỉ lệ cao nhất trong lĩnh vực báo chí.
- Tin tổng hợp là loại tin đưa ra nhằm mục đích thông tin tổng hợp nhiều sự kiện xung quanh một hiện tượng nào đó có vấn đề đáng quan tâm.
Ngày nay, nhu cầu nắm bắt thông tin của con người ngày càng cao, vì vậy thông tin đòi hỏi phải chính xác, nhanh chóng. Để đáp ứng nhu cầu đó, bản tin cần đạt được một số yêu cầu cơ bản như sau:
- Phải đảm bảo tín thời sự, đưa tin phải kịp thời, nhanh chóng.
- Nội dung tin phải chân thực, chính xác, có ý nghĩa xã hội.
- Hình thức tin phải ngắn gọn, ngôn ngữ diễn đạt phải trong sáng, dễ hiểu, có nhan đề.
Nói tóm lại, bản tin là một thể loại báo chí nhằm phản ánh chân thực, cụ thể những sự kiện thời sự có ý nghĩa trong đời sống xã hội với ngôn ngữ cô đọng, trực tiếp và dễ hiểu.
2. Để thực hiện một bản tin cần trải qua hai bước sau đây:
a. Khai thác và lựa chọn tin
- Không phải mọi sự kiện xảy ra trong đời sống đều trở thành nguồn tin để viết bản tin. Muốn trở thành sự kiện để viết bản tin thì đòi hỏi những sự kiện ấy phải có ý nghĩa xã hội, được cộng đồng quan tâm, chú ý. Vì vậy phải khai thác và lựa chọn những thông tin hợp lí, có giá trị.
- Khi đã lựa chọn được sự kiện, cần xác định đầy đủ những yếu tố sau:
+ Nội dung sự kiện (việc gì đã xảy ra?)
+ Không gian và thời gian xảy ra sự kiện – trả lời cho câu hỏi sự việc xảy ra ở đâu và vào lúc nào?
b. Viết bản tin: Sauk hi lựa chọn được sự kiện, người viết cần tiến hành ba bước sau để hoàn thành bản tin:
- Đặt tên cho bản tin:
+ Tên bản tin phải khái quát được nội dung của thông tin sự việc và kết quả sự việc. Ngoài ra để gây hứng thú cho người đọc, nhan đề bản tin phải hấp dẫn, gây ấn tượng.
+ Tên bản tin phải ngắn gọn gồm một cụm từ hoặc một câu ngắn.
- Viết phần mở đầu bản tin: thường thông báo khái quát về sự kiện và kết quả sự kiện.
- Triển khai chi tiết bản tin:
+ Nêu cụ thể, chi tiết hơn sự kiện đã đưa tin.
+ Cắt nghĩa cụ thể nguyên nhân, kết quả của sự kiện.
II. Luyện tập
1. Gợi ý trả lời những câu hỏi trong bản tin : Đội tuyển Ô-lim-píc Toán Việt nam xếp thứ tư toàn đoàn.
Câu 1 : Bản tin này thông báo kết quả kì thi Ô-lim-líc Toán quốc tế của đoàn học sinh Việt Nam. Kết quả dự thi đứng thứ tư toàn đoàn nhằm khẳng định trình độ của học sinh Việt Nam và thành quả bồi dưỡng nhân tài toán học của nước ta.
Câu 2 : Bản tin mang tính thời sự nóng hổi vì sự việc xảy ra sau ba ngày đã được đưa tin, thể hiện tính cập nhật thông tin nhanh chóng.
Câu 3 : Các thông tin nêu lên ở đây là không cần thiết với dạng bản tin này vì chúng không phục vụ gì cho yêu cầu thông báo sự việc chủ yếu là thông báo kết quả của đội tuyển Toán Việt Nam đi thi Ô-lim-píc quốc tế.
Câu 4 : Việc đưa tin cụ thể không chỉ có tác dụng thông báo mà còn tạo cho người đọc niềm tự hào và niềm tin vào tài năng của thế hệ trẻ nước nhà.
2. Trả lời bài tập số 1.
Các sự kiện có thể dùng để viết bản tin là A, B, D, E.
3. Nêu sự giống và khác nhau giữa bản tin với các thể loại báo chí khác như quảng cáo, phóng sự điều tra.
- Giống nhau : đều cung cấp tin tức cho cộng đồng.
- Khác nhau :
+ Bản tin chỉ đơn thuần là dùng để thông báo tin tức.
+ Quảng cáo ngoài truyền tin còn có mục đích chủ yếu là quảng cáo.
+ Phóng sự điều tra có độ dài gấp nhiều lần so với bản tin nhằm miêu tả sự việc cụ thể, chi tiết ; qua đó kèm theo phân tích và bình luận sự kiện.
